Xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung để quản lý thuế thương mại điện tử

Dù ngành Thuế có nhiều hoạt động đẩy mạnh hiệu quả quản lý thuế với thương mại điện tử tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn. Ảnh: Thùy Linh.

Còn nhiều rào cản

Tại Hội thảo “Quản lý trong nền kinh tế số” do Tổng cục Thuế tổ chức sáng ngày 8/5, ông Cao Anh Tuấn, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, một trong những nội dung quan trọng tại Luật Quản lý thuế sửa đổi (đang được Chính phủ trình Quốc hội khóa XIV xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2019) và dự kiến có hiệu lực thi hành từ 1/7/2020), đó là việc bổ sung một số nội dung liên quan đến quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử nhằm hỗ trợ nâng cao hiệu quả quản lý thuế đối với lĩnh vực này.

Theo ông Lưu Đức Huy, Vụ trưởng Vụ Chính sách, Tổng cục Thuế, chính sách thuế hiện hành không phân biệt hoạt động kinh doanh theo phương thức truyền thống và hoạt động kinh doanh theo phương thức thương mại điện tử. Việc thu thuế đối với hoạt động kinh doanhthương mại điện tử đang được thực hiện theo đúng quy định của các Luật Thuế (Giá trị gia tăng, Thu nhập doanh nghiệp, Thu nhập cá nhân) các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thuế, Luật Quản lý thuế, Thông tư số 103/2014/TT-BTC ngày 06/8/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện nghĩa vụ thuế áp dụng đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam hoặc có thu nhập tại Việt Nam và các văn bản pháp luật chuyên ngành có liên quan.

Tuy nhiên, theo đại diện Vụ Chính sách, dù ngành Thuế có nhiều hoạt động đẩy mạnh hiệu quả quản lý thuế với thương mại điện tử tuy nhiên vẫn còn nhiều khó khăn. Hiện việc cấp phép đăng ký kinh doanh còn gặp vướng mắc do một số hoạt động thương mại điện tử chưa có trong danh mục các ngành nghề kinh doanh. Cùng với đó, hóa đơn giấy vẫn là chứng từ được sử dụng chủ yếu trong các giao dịch thương mại điện tử. Hóa đơn gắn với quản lý thuế GTGT, tuy nhiên hiện nay với tỷ lệ trên 90% là hóa đơn giấy, gần 10% là hóa đơn điện tử nhưng chưa có quy định bắt buộc doanh nghiệp chuyển dữ liệu hóa đơn về cơ quan thuế nên công tác quản lý thuế gặp nhiều khó khăn đặc biệt trong công tác quản lý kê khai.

“Khó khăn lớn nữa là trong việc xác định được đúng bản chất giao dịch để đánh thuế đối với các giao dịch kinh doanh trong nền kinh tế chia sẻ. Việc quản lý thu thuế nhà thầu đối với các giao dịch thương mại điện tử xuyên biên giới vẫn còn bất cập, nhất là đối với các thu nhập phát sinh từ các trang mạng xã hội Google, Facebook, Youtube… Các doanh nghiệp và cá nhân này đều có tốc độ tăng trưởng nhanh, một số doanh nghiệp có doanh thu hàng năm hàng trăm tỷ đồng, các cá nhân có phát sinh thu nhập hàng năm hàng chục tỷ đồng và các khoản thu nhập này đều được chuyển về Việt Nam cho người thụ hưởng thông qua các Ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Tuy nhiên, chỉ có 1 số doanh nghiệp thực hiện kê khai nộp thuế, số còn lại là các nhà thầu nước ngoài, cá nhân có phát sinh thu nhập nhưng vẫn chưa kê khai nộp thuế”, ông Huy chia sẻ.

Ngoài ra, cũng còn khó quản lý hoạt động bán hàng, cung cấp dịch vụ, sản phẩm số trên website và các trang mạng xã hội.

Sửa đổi chính sách và cách quản lý

Theo chia sẻ của Vụ trưởng Vụ Chính sách thuế, để khắc phục những khó khăn trong quản lý thuế với kinh doanh thương mại điện tử, về chinh sách, ngành Thuế đã sửa đổi, bổ sung một số quy định của các Luật thuế (như Luật thuế giá trị gia tăng, Luật thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật thuế thu nhập cá nhân, Luật thuế xuất nhập khẩu và các văn bản hướng dẫn thi hành) để đảm bảo bao quát được hết các đối tượng và các hình thức kinh doanh thương mại điện tửphát sinh tại Việt Nam.

Bên cạnh đó, một trong những nội dung quan trọng tại Luật Quản lý thuế (sửa đổi) đang được Chính phủ trình Quốc hội Khóa XIV xem xét thông qua vào kỳ họp thứ 7 (tháng 5/2019) là việc bổ sung các nội dung liên quan đến việc quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử nhằm hỗ trợ nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế trong lĩnh vực thương mại điện tử; bổ sung quy định cho phép các nhà cung cấp ở nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam có hoạt động thương mại điện tử thì nhà cung cấp ở nước ngoài có nghĩa vụ đăng ký thuế, khai thuế, nộp thuế tại Việt Nam; bổ sung quy định về hóa đơn, chứng từ khi bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Lê Anh Dũng, Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước cho rằng, quản lý thuế đối với kinh tế số và thương mại điện tử trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển dịch mạnh mẽ sang kinh tế số và các “người khổng lồ” Internet bùng nổ là một thách thức với Việt Nam.

“Ngân hàng Nhà nước sẽ đồng hành với Bộ Tài chính để làm sao có cơ chế thu thuế hiệu quả, hiệu lực và đảm bảo công bằng, đồng thời thúc đẩy kinh tế số phát triển”, ông Lê Anh Dũng nhấn mạnh.

Dưới góc độ doanh nghiệp, ông Phạm Đạt, Giám đốc Công ty Fado (kinh doanh trên Amazon) đề nghị, cơ quan Thuế phải làm thế nào để các doanh nghiệp có thể thuận lợi trong việc tuân thu các chính sách vì nếu chính sách tốt mà việc tuân thủ khó khăn thì sẽ trở thành rào cản cho nền kinh tế số.

“Giải pháp cho ngành Thuế là thành lập trung tâm dữ liệu, các sàn giao dịch đều phải điều chuyển thanh toán qua trung tâm dữ liệu quốc gia. Khi đó ngay cả Ngân hàng Nhà nước cũng như cơ quan Thuế có thể truy cập và sử dụng thông tin cho công tác quản lý của mình”, ông Phạm Đạt ý kiến.

Ông Cao Anh Tuấn khẳng định, Tổng cục Thuế sẽ nắm bắt thực trạng quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp số, từ đó có quy định, hướng dẫn cụ thể các nội dung quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh tế số nhằm đáp ứng hai yêu cầu: một là tạo điều kiện cho doanh nghiệp hoạt động phát triển tốt, kê khai nộp thuế một cách thuận tiện nhanh chóng; hai là quản lý thu thuế đầy đủ, thực hiện đúng theo quy định với tất cả các cá nhân, tổ chức có hoạt động kinh doanh.

Thùy Linh