WTO chật vật bầu lãnh đạo vì Mỹ một mình đối đầu tất cả

Chỉ 6 ngày trước cuộc bầu cử Mỹ, Washington đã giáng một đòn khác vào WTO, tổ chức bị Tổng thống Donald Trump mô tả là "khủng khiếp" và thiên vị Trung Quốc.

Chính quyền ông Trump đã làm tê liệt vai trò trọng tài toàn cầu của WTO về vấn đề thương mại bằng cách ngăn các đề xuất bổ nhiệm lãnh đạo của tổ chức này. Giờ đây, động thái này có thể khiến WTO rơi vào tình trạng không lãnh đạo trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng tới.

WTO đã triệu tập một cuộc họp dự kiến vào ngày 9-11, chưa đầy một tuần sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, với hy vọng sẽ đảm bảo được sự ủng hộ đầy đủ dành cho bà Ngozi Okonjo-Iweala.

Mỹ từ chối đề xuất bà Ngozi Okonjo-Iweala, một phụ nữ Nigeria, làm tổng giám đốc WTO. Ảnh: Reuters

Tuy nhiên, quyết định này cần có được sự đồng thuận, điều này đồng nghĩa với việc bất kỳ thành viên nào trong số 164 thành viên WTO đều có thể ngăn chặn việc bổ nhiệm bà.

Sau nhiều tuần tham vấn, 3 đại sứ WTO, những người chịu trách nhiệm tìm người kế nhiệm cựu Tổng giám đốc WTO người Brazil Roberto Azevedo, tuyên bố tại một cuộc họp ở Geneva hôm 28-10 rằng cựu bộ trưởng tài chính Nigeria nên là lãnh đạo kế tiếp vì bà có được sự ủng hộ xuyên khu vực.

Người phát ngôn của WTO Keith Rockwell cho hay: "Tất cả các phái đoàn bày tỏ quan điểm ủng hộ rất mạnh mẽ đối với quá trình này, đối với 3 đại sứ và kết quả bầu chọn. Ngoại trừ Mỹ".

Ngay sau đó, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ đã đưa ra một tuyên bố chính thức về sự ủng hộ dành cho ứng viên còn lại là Bộ trưởng Thương mại Hàn Quốc Yoo Myung-hee, đồng thời khen ngợi bà là một nhà đàm phán thương mại thành công với các kỹ năng cần thiết để lãnh đạo cơ quan thương mại này vào "thời điểm vô cùng khó khăn".

Theo hãng tin Reuters, ông William Reinsch, cựu quan chức cấp cao của Bộ Thương mại Mỹ hiện làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, cho rằng động thái của Mỹ có khả năng làm trầm trọng thêm căng thẳng thương mại vốn đang gia tăng trong WTO.

Hiện chưa rõ kết quả cuộc bầu cử Mỹ có ảnh hưởng đến quan điểm của Mỹ đối với việc bổ nhiệm bà Okonjo-Iweala hay không. Khoảng trống lãnh đạo tại WTO diễn ra sau khi ông Azevedo từ chức hồi tháng 8, sớm hơn một năm trước khi nhiệm kỳ kết thúc vào năm 2021.

Nếu được chọn, bà Okonjo-Iweala, cựu bộ trưởng tài chính 66 tuổi và giám đốc điều hành Ngân hàng Thế giới, sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức đáng kể trong bối cảnh căng thẳng và chủ nghĩa bảo hộ gia tăng do thương mại lao dốc vì ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.

Xuân Mai