Vùng bưởi ngọt Xuân Vân cho quả ngon top 10 cả nước

Hiện xã Xuân Vân là địa phương có diện tích bưởi lớn nhất tỉnh Tuyên Quang. Ảnh: Đào Thanh.

Với địa hình đồi núi xen kẽ, thời tiết mát mẻ mang đặc trưng khí hậu của vùng núi cao với hai mùa rõ rệt là mùa đông lạnh, khô hanh và mùa hè mưa nhiều; đất đai màu mỡ, phù hợp giúp xã Xuân Vân, huyện Yên Sơn (Tuyên Quang) có điều kiện lý tưởng cho cây bưởi phát triển.

Vùng bưởi ngọt ở Xuân Vân có nguồn gốc từ thôn Soi Hà - xã Xuân Vân. Hiện nay giống bưởi này đã được nhân giống trồng ở nhiều nơi khác trong huyện và tỉnh Tuyên Quang. Bưởi Xuân Vân đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp nhãn hiệu tập thể cho Hợp tác xã nông lâm nghiệp Xuân Vân. Nét nổi bật của bưởi ngọt Xuân Vân là quả to, mỏng vỏ, múi dày, vị ngọt mát, mọng nước, khi bóc hạt tép đều, khô đanh không dính tay.

Nâng cao chất lượng và thương hiệu bưởi của địa phương, xã Xuân Vân đã xây dựng được các mô hình sản xuất, thâm canh bưởi theo hướng sản xuất hàng hóa góp phần tăng mức sống, thu nhập của người dân được tăng lên. Nếu năm 2015, thu nhập bình quân đầu người của xã là 25,2 triệu đồng/người/năm thì đến nay đã tăng kên 33 triệu đồng/người/năm. Nhiều hộ gia đình đã có thu nhập hàng tỷ đồng; xây dựng được nhà xây kiên cố khang trang và cải thiện đời sống.

Gia đình ông Phạm Thanh Vân là một trong những hộ gia đình điển hình trong việc phát triển kinh tế của thôn Đô Thượng 6, xã Xuân Vân. Những năm trước đây, ông đã trồng nhiều loại cây, nhưng năng suất hiệu quả không cao. Từ khi chuyển đổi sang trồng bưởi Diễn, bưởi da xanh, bưởi Cát Quế gia đình ông đã có thu nhập đáng kể. Những năm được giá, 300 cây bưởi của gia đình ông đạt thu nhập hơn 300 triệu đồng.

Hiện nay tổng diện tích cây bưởi của xã Xuân Vân là hơn 923 ha, trong đó vùng bưởi ngọt chiếm 2/3 diện tích. Diện tích bưởi cho sản phẩm năm 2020 là 473 ha, năng suất bình quân từ 220 - 250 tạ/ha, sản lượng đạt trên 11.836 tấn. Năm 2018, bưởi đường Xuân Vân đã được Viện Sở hữu trí tuệ Quốc tế và Liên hiệp Khoa học doanh nhân Việt Nam cấp chứng thư bưởi Xuân Vân đứng top 10 Thương hiệu - Nhãn hiệu nổi tiếng Việt Nam.

Ông Nguyễn Văn Việt, Phó Chủ tịch UBND xã Xuân Vân cho biết, thực hiện trong chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” đến năm 2020 xã đã xây dựng, quảng bá thương hiệu sản phẩm cây bưởi Xuân Vân được dán tem truy xuất nguồn gốc; có 12,5 ha bưởi áp dụng theo tiêu chuẩn VietGAP. Xã đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan chức năng tích cực chuyển giao các biện pháp kỹ thuật canh tác nhằm cải tạo, phục hồi, nâng cao chất lượng mẫu mã sản phẩm, đặc biệt là khâu liên kết trong cung ứng vật tư như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật chất lượng...

Bưởi ngọt Xuân Vân đạt top 10 Thương hiệu - Nhãn hiệu nổi tiếng Việt Nam năm 2018. Ảnh: Đào Thanh.

Thành quả nổi bật nhất là năm 2020, HTX Nông lâm nghiệp Xuân Vân đã liên kết với Công ty Cổ phần HTS Việt Nam (trụ sở tại 78 Nguyễn Văn Giáp, Cầu Diễn, quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội) đưa sản phẩm bưởi Xuân Vân vào hệ thống chuỗi các cửa hàng siêu thị Vinmart để tiêu thụ. Tổng sản lượng tiêu thụ là trên 20 tấn với giá bình quân là 16.000 đồng/quả.

Với hiệu quả kinh tế đem lại, diện tích vùng bưởi ngọt của xã Xuân Vân đã không ngừng được mở rộng theo từng năm. Năm 2016 diện tích bưởi toàn xã là 406 ha; năm 2017 là 660 ha tăng 198% so với năm 2016; năm 2018 là 755 ha tăng 114% so với năm 2017; năm 2019 là 873 ha tăng 115 so với năm 2018; năm 2020 là 923 ha tăng 105% so với năm 2019 và tăng 227% so với năm 2016.

Ngoài bưởi đường Soi Hà, người nhiều năm nay người dân ở xã Xuân Vân đưa các giống bưởi đường (giống chín sớm), bưởi da xanh (chín trung bình), bưởi Diễn (chín muộn) ngoài ra còn có bưởi Phúc Trạch, bưởi Cát Quế, bưởi Phúc Kiến...

Diện tích tăng lên giúp địa phương hình thành vùng sản xuất hàng hóa. Tuy nhiên cũng đặt ra vấn đề đòi hỏi người dân cần thực hiện tốt việc tuyển chọn giống để trồng; tuân thủ các quy trình chăm sóc, thu hái đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; nâng cao chất lượng quả bưởi. Từ đó giữ vững được thương hiệu cũng như giá trị kinh tế của bưởi ngọt Xuân Vân.

Đào Thanh