Vừa sa thải cố vấn 'diều hâu', TT Trump ngỏ ý dỡ bỏ cấm vận với Iran?

Iran đã phải chịu các hình thức trừng phạt kinh tế nghiêm khắc của Mỹ kể từ sau khi Washington đơn phương rút khỏi Thỏa thuận Hạt nhân Iran (tên gọi khác là Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện – JCPOA). Quan hệ giữa Mỹ và Iran từ đó đã đi xuống nghiêm trọng, khi Mỹ còn triển khai quân đến Vịnh Ba Tư và hai bên cũng có những lời đe dọa nhằm vào nhau.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Iran Hassan Rouhani sẽ gặp nhau vào cuối tháng này?

Tuy nhiên, trả lời trước báo giới ngày 11/9, ông Trump đã ngỏ ý rằng Mỹ và Iran có thể sẽ sớm hạ nhiệt căng thẳng. Khi được hỏi về việc nới lỏng trừng phạt đối với Iran cũng như khả năng gặp gỡ ông Rouhani tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào cuối tháng này, ông Trump trả lời rằng “chúng ta hãy xem điều gì sẽ xảy ra”.

Đây có thể coi là dấu hiệu cho thấy quan điểm của ông Trump đối với chính quyền Iran đã nguội lạnh, khi chỉ mới tháng 7 vừa qua Tổng thống Mỹ đã đe dọa xiết chặt cấm vận với Iran và có những hành động quân sự đáng lo ngại ở Vùng Vịnh.

Tuyên bố của ông Trump được đưa ra hai ngày sau khi ông nói rằng ông “không có vấn đề gì với ý định” gặp gỡ ông Rouhani bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc. Vào ngày 10/9, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã nói với báo giới rằng ông Trump đang chuẩn bị “gặp gỡ mà không cần điều kiện tiên quyết” tuy nhiên các lệnh trừng phạt với Iran vẫn sẽ được áp dụng trong tương lai gần.

Điều đáng nói là động thái ngoại giao đối với Tehran diễn ra sau khi ông Trump sa thải Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton. Sự ra đi của ông Bolton, một người có chủ trương thay đổi chính quyền Iran bằng quân sự, đã được chinh ông Trump công bố trong một đoạn tweet ngày 10/9.

Ông Trump không giấu sự bất đồng trong quan điểm chính sách đối ngoại với ông Bolton khi Tổng thống Mỹ được cho là đã phàn nàn rằng cố vấn của mình luôn tìm cách dụ ông vào một cuộc chiến tranh. Sự bất đồng giữa hai người về Iran dường như là nguyên nhân dẫn đến sự ra đi của ông Bolton, khi theo hãng tin Bloomberg ông Bolton phản đối dữ dội trước khi bị sa thải khi ông Trump đề cập đến việc nới lỏng trừng phạt với Iran.

Vào lúc này, khả năng Mỹ và Iran có cuộc đàm phán với nhau đã cao hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ khi ông Trump lên nắm quyền vào năm 2017. Dù vậy, ông Trump vẫn yêu cầu dư luận kiềm chế mong đợi của mình. “Chúng tôi muốn đạt được một thỏa thuận với Iran. Nhưng nếu không làm được cũng không sao”, ông Trump trả lời báo giới.

Anh Tuấn (lược dịch)