Vua Jordan đòi đất, Israel nói gì?
Israel được cho là đã không xây dựng các điều khoản gia hạn hợp đồng cho thuê với phía Jordan.
Quốc vương Abdullah II của Jordan tuyên bố chấm dứt hợp đồng cho thuê đất, nơi từng cho phép nông dân Israel canh tác trên vùng đất phía nam Biển Chết của Jordan. Vùng đất này dự kiến sẽ quay trở lại dưới kiểm soát Jordan sau 25 năm kể từ khi Jordan ký kết Hiệp ước hòa bình với Israel vào năm 1994.
Tuy nhiên, mới đây Quân đội Israel vào ngày Chủ nhật cho biết, thỏa thuận cho thuê đã được gia hạn cho đến tháng 4 năm tới, mặc dù có những hạn chế mới.
“Tiếp tục thảo luận về các thỏa thuận ngoại giao ở vùng Tzofar, lực lượng an ninh đang bảo vệ khu vực và làm việc cùng với cộng đồng”, Bộ Quốc phòng Israel cho biết trong một thông cáo báo chí do Times of Israel trích dẫn, sử dụng tên tiếng Do Thái cho lãnh thổ của Ghumar.
“Công việc của nông dân trong vùng đất đang tiếp tục tuân theo các thỏa thuận và sự điều phối”, tuyên bố của IDF cho biết thêm.
Cũng vào Chủ nhật, Ynetnews báo cáo rằng, thung lũng Jordan đã được IDF tuyên bố là “khu vực quân sự khép kín”. Quân đội Israel được cho là đã không xây dựng các điều khoản và điều kiện của việc gia hạn hợp đồng cho thuê.
Trước đó, truyền thông đưa tin rằng Israel đang chuẩn bị trả lại hai lô đất nông nghiệp ở phía nam Biển Chết, sau khi các cuộc đàm phán giữa Tel Aviv và Amman không đạt được bước đột phá. Amman đã lần đầu tiên tuyên bố ý định lấy lại các vùng đất vào tháng 10 năm 2018.
Các vùng lãnh thổ đã được người Israel sử dụng trong một phần tư thế kỷ qua theo hiệp ước hòa bình năm 1994, cho phép canh trong khu vực, mặc dù Jordan vẫn giữ chủ quyền chính thức đối với các vùng đất.
Thông tấn Pháp đưa tin hôm Chủ nhật trước đó rằng, nông dân Israel đã bị cấm vào biên giới Jordan khi Quốc vương Abdullah II tuyên bố “chủ quyền hoàn toàn” đối với các vùng lãnh thổ.
“Tôi tuyên bố chấm dứt cho thuê hai khu vực, Ghumar và Al-Baqoura, theo hiệp ước hòa bình và áp đặt chủ quyền hoàn toàn của Jordan lên toàn bộ vùng đất này”, nhà vua Jordan nói hôm Chủ nhật.
Hơn một nửa số người Jordan đã bày tỏ sự phản đối hiệp ước năm 1994 trong các cuộc thăm dò gần đây, với mối quan hệ giữa hai nước thường xuyên phức tạp bởi xung đột ngoại giao và bạo lực. Năm 2017, một bảo vệ của Đại sứ quán Israel ở Amman đã giết chết 2 người Jordan.
Jordan đã rút đại sứ khỏi Israel vào tháng 10 cùng năm vì Israel giam giữ hai công dân Jordan mà không cần xét xử, và chỉ mở lại đại sứ quán sau khi những người Jordan được thả tự do.
Trước đó, trong một sự cố năm 1997, một lính Jordan đã nổ súng vào một nhóm nữ sinh Israel đến thăm vùng đất nông trại, giết chết 7 người và khiến nhà vua phải đưa ra lời xin lỗi.
Vào tháng 9 năm nay, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã tuyên bố sẽ sáp nhập Thung lũng Jordan vào Israel, nơi chiếm gần một phần ba lãnh thổ của Bờ Tây, nếu được bầu lại.
Trên thực tế, Israel đã kiểm soát hai vùng đất của Jordan trong hơn 70 năm qua.
