'Vua Duối' sở hữu gần 200 cây duối nghệ thuật độc đáo

Anh Lại Thế Nam được dân chơi cây gọi là "Vua Duối" bên một tác phẩm duối

Người viết bài đã nghe danh của anh từ lâu. Và cũng được nghe nhiều chuyện về anh gắn duyên phận với cây duối hay còn gọi là cây Hoàng Anh Mộc (Vua của các loài cây). Cũng đã đến vườn anh nhiều lần nhưng nay mới có dịp đàm đạo chuyện cây chuyện đời với anh cùng vợ chồng nghề sĩ Hùng Xiếc dưới tán Hoàng Anh Mộc cổ thụ xanh mướt một màu lá.

Anh Lại Thế Nam trò chuyện cùng vợi chồng nghệ sĩ Hùng Xiếc

Chén trà nóng làm vơi đi cái lạnh đột ngột ở miền Bắc tê tái cả người. Cả chủ và khách chẳng có chuyện gì ngoài chuyện tạo hình cây cảnh nghệ thuật. Anh say sưa kể về những ngày tháng dong duổi khắp các làng quê tìm những gốc duối phôi cổ thụ. "Người ta thường quen gọi những cây duối phôi cổ thụ là cây rừng, cây khai thác. Nói như vậy là oan lắm. Những cây duối nếu mọc trong rừng thì phát triển thẳng tuồn tuột, không có độ gù gì u bướu, phát nu cục sần sùi chẳng thể làm cảnh được. Chỉ những cây duối mọc ở những nơi chịu tác động của con người và ngoại cảnh thì thân pháp mới đẹp được mời kì dị và mang vẻ đẹp lãng mạn bay bổng như rồng bay phượng múa, như những áng mây bay muôn hình ảnh kỳ thú khiến cho mỗi người nhìn vào lại nhận về mình những lớp giá trị thẩm mỹ khó diễn tả thành lời. Trâu bò ăn va, thậm chí con người nhiều lần đốn chặt, trẻ nhỏ leo trèo...có như vậy cây đuối bị "hành" nhiều bao phen “thừa sống thiếu chết” thì bệ, rễ, thân cành của nó càng đẹp. Cây càng già lá càng nhỏ, da càng trắng. Cây duối khó chăm sóc nhất trong giai đoạn mới chuyển đổi môi trường sống từ ngoài đất vào chậu. Khi đã thích nghi thì nó cũng dễ chăm sóc như cây Sanh, Si, Đa, Đề. Tuổi thọ của duối cũng rất cao", anh Nam chia sẻ.

Vốn là một thợ mộc có cái bệnh nghề nghiệp hay cẩn thận, tỷ mỉ "năm đo một đẳn" từ con mắt nhìn tinh tường quan sát, đến bày tay khéo léo, óc tưởng tượng phong phú, phong cách khoan thai không vội vàng, suốt 12 năm qua anh Nam đã gắn bó với bộ môn nghệ thuật tạo hình cây cảnh. Điều đáng chú ý là anh lại chọn cho mình duy nhất một cây duối để tạo hình, một loại cây gắn bó với trò trơi ở tuổi thơ của anh. Những trưa hè cùng bạn bè leo trèo trên cây duối ven ao làng. Thân cây duối làm con quay, con khẳng, trạc súng ná thun...đã ăn vào tâm thức của bao lớp người sống ở các làng quê.

Bộ tay cành, bông tán của tác phẩm duối có nét nghệ thuật rất giống cây tùng, cây sanh

Niềm đam mê với cây duối cứ lớn dần trong anh qua năm tháng để rồi giờ đây anh có bộ sưu tập duối chắc có lẽ nhiều nhất Việt Nam với gần 200 tác phẩm lớn nhỏ. Trong đó có hơn 100 tác phẩm độc đáo có giá trị kinh tế nghệ thuật cao. Anh tâm sự: "Có bao nhiêu tiền kiếm được từ xưởng mộc, tôi quy ra những tác phẩm duối hết. Tôi mua phôi về và cùng một số anh em nghệ nhân trong vùng tạo tác, nghiên cứu, tìm hiểu rồi lâu ngày cũng quen và làm chủ được cuộc chơi này. Thân cây duối khi còn bánh tẻ rất dẻo nên dễ uốn như sanh như tùng. Bộ dăm tàn của duối tương đối dễ làm nếu biết cách. Bệ mâm rễ của duối có thể điều chỉnh nổi bao nhiêu tùy ý...Tóm lại mê lắm nhà báo ạ. Không biết những cây duối có ma lực gì mà hấp dẫn đến lạ kì. Chỉ cần ngắm những đứa con tinh thần mỗi ngày khoảng dăm mười phút là thấy nhẹ cả người tiêu tan hết những bực dọc mệt mỏi và căng thẳng từ cuộc sống thường ngày. Chính vì vậy mà tôi ít bán những tác phẩm duối của mình. Nể lắm vừa rồi mới bán cho một bác ở Hà Đông cũng rất đam mê và yêu thích cây duối như mình một tác phẩm vừa với giá 380.000.000 đồng".

Các tác phẩm duối có thế trực, xiêu, hoành, huyền

Người thợ mộc có nụ cười hiền hậu tỏ vẻ ngượng ngùng mỗi khi ai đó gọi mình là "Vua Duối" hay "Ông chủ của vườn duối triệu đô" nhưng anh không thể nào giấu nổi niềm tự hào về gần 200 đứa con tinh thần của mình. Anh yêu quý và gắn bó với chúng đến độ thân thuộc từng đặc điểm chi tiết của mỗi tác phẩm dẫu muôn hình vạn trạng mỗi cây mỗi vẻ.

Những đường chạy mềm mại nghệ thuật của thân duối

Ngoài trời bắt đầu mưa bay bay và ấm trà đã cạn, chúng tôi đành tạm biệt anh và hẹn gặp lại anh vào một ngày đẹp trời sẽ trở lại nơi đây chụp những tác phẩm duối độc đáo hấp dẫn này để chia sẻ niềm vui và thành quả của "Vua Duối" đến với đông đảo bạn bè, đồng nghiệp, những người yêu cây cảnh nghệ thuật gần xa.

Video giới thiệu một vài hình ảnh về Vua Duối:

Quyết Tuấn