Vụ trộm kim cương táo bạo tại BNP Paribas Fortis

Không có gì là quá thổi phồng khi nhiều người đã coi vụ án trên chẳng khác gì kịch bản của một bộ phim nổi tiếng Hollywood với sự tham gia của những tài tử như George Clooney và Brad Pitt.

Ngày 3-2-2018, bộ cảm biến an ninh của ngân hàng BNP Paribas Fortis tại Antwerpen bất ngờ rung lên. Tín hiệu cảnh báo bắt nguồn từ kho chứa, là khu vực trọng yếu bố trí hàng trăm chiếc két chứa kim cương và tài sản quý giá của khách hàng.

Cho dù thời điểm đó đang là ngày chủ nhật, không có ai ghé vào khu vực này, nhưng tín hiệu điện tử lại cảnh báo nơi đó đang có người. Lực lượng bảo vệ ngay lập tức gọi điện cho cảnh sát.

Tín hiệu cảnh báo tiếp tục được phát cho tới sát thời điểm cảnh sát xuất hiện, chỉ thực sự ngắt khi nhân viên ngân hàng mở những cánh cửa sắt dầy của kho chứa. Vào thời điểm đó, những tên tội phạm đã kịp thời tẩu thoát. Hiện trường còn vương vãi nhiều thỏi vàng còn rơi rớt lại, còn trên sàn nhà có một lỗ hổng lớn, còn bốc mùi hydro sulfua từ hệ thống cống rãnh thoát nước thải bên dưới.

Căn hộ tại phố Nerviersstraat, là nơi những tên tội phạm đã thuê để đào hầm.

Các nhân viên cảnh sát trang bị mặt nạ dưỡng khí đã khám phá ngay lỗ hổng trên sàn. Dưới đó là một đường hầm tự tạo dài khoảng 4m dẫn tới một hệ thống cống thoát nước hôi thối. Vị trí rộng nhất của đường hầm cũng chỉ có độ cao một mét, tức là chỉ có thể quỳ gối mà đi. Còn có những đoạn rất hẹp chỉ cao 40cm phải bò sát đất.

Những tên trộm đã đi qua một đoạn đường ống cống dài hơn 400m, ban đầu chạy dọc theo phố Belgilel là nơi kho chứa tọa lạc, sau đó rẽ sang phố Nerviersstraat. Nơi đây tại độ sâu khoảng 2m lại phát hiện một đoạn đường hầm nữa được đào và chuẩn bị khá công phu, bên trong có các cây chống bằng gỗ và cả đèn chiếu sáng.

Đường hầm kết thúc tại tầng móng của một căn hộ trên góc đường Nerviersstraat. Trong phòng ngủ căn hộ này có chất đầy các bao tải đất từ việc đào hầm, cạnh đó còn có nhiều túi thở ôxy.

Bản sao vụ án Nice

Phần lớn những két sắt tại kho chứa BNP Paribas Fortis đều được thuê mướn bởi các thương gia gốc Do Thái và Ấn Độ, những người đều làm việc trong phạm vi một dặm vuông tại trung tâm Antwerpen, bao gồm có 7 con phố gần nhà ga, được coi là trái tim của thị trường kim cương thế giới.

Thành phố này là nơi lưu thông của khoảng 70 đến 90% tất cả số kim cương tự nhiên được khai thác trên thế giới. Theo The Guardian, doanh thu hàng năm của riêng trung tâm mua bán kim cương này lên tới 54 tỉ đôla.

Vụ trộm táo bạo trên khiến mọi người đều liên tưởng tới vụ những tên trộm đã khoắng sạch Trung tâm kim cương thế giới tại Antwerpen vào năm 2003.

Tuy nhiên, về phương thức hành động thì vụ việc lần này khá giống với trường hợp xảy ra tại ngân hàng Societe Generale (Nice - Pháp) vào ngày 16-7-1976: những tên trộm cũng thuê một căn hộ nằm gần ngân hàng, đào một đường hầm dài 8m từ đường cống tới kho chứa trong suốt 2 tháng.

Một góc thủ đô kim cương của thế giới tại Antwerpen.

Chúng cũng lựa chọn thời điểm thích hợp là vào ngày nghỉ lễ quốc khánh Pháp. Trong suốt mấy ngày liền, 13 tên trộm đã lần mò lấy phần lớn các két, và chỉ buộc phải dừng lại vì một nguyên nhân bất khả kháng, khi trời mưa to đã khiến đường ống ngập đầy nước không thể rút lui.

Để ngăn chặn các điều tra viên, những tên trộm đã cho bịt lại lối vào kho chứa, trước khi chạy trốn qua các đường ống cống nước ngập tới cổ. Tính ra, chúng đã khoắng sạch 370 chiếc két sắt, mang theo rất nhiều vàng thỏi, đá quý, tiền mặt và chứng khoán trị giá khoảng 50 triệu Franc (31 triệu euro). Tất cả số tài sản trên đã không thể thu hồi lại.

Trong vụ này, chỉ có duy nhất một thủ phạm bị bắt giữ là Albert Spaggiari, cựu thành viên của Tổ chức khủng bố cực hữu OAS. Sau khi bị bắt, Spaggiari tuyên bố tất cả tài sản trên đã được chuyển cho một tổ chức quốc tế theo chủ nghĩa dân tộc.

Thủ phạm duy nhất sa lưới về sau này cũng trốn thoát thành công, khi hắn nhảy xuống từ cửa sổ phòng xét xử từ độ cao 6m, nơi có đồng bọn và một chiếc môtô chờ sẵn, thành công trong việc lẩn trốn truy nã cho đến bây giờ.

Ba kẻ lạ mặt đội mũ Kippah

Quay trở lại với việc điều tra vụ án tại BNP Paribas Fortis. Một bà hàng xóm của những tên thủ phạm tại phố Nerviersstraat kể rằng đã nghe thấy những tiếng động đáng ngờ trong suốt mấy ngày liền. Còn ông chủ căn hộ khi được liên hệ đã cho biết, có 3 thanh niên trẻ đội mũ Kippah (loại mũ đặc biệt của người Do Thái) đã tới thuê ngôi nhà từ cuối tháng 11.

Lỗ hổng trên sàn kho chứa dẫn xuống đường hầm.

“Họ mặc những bộ vest khá lịch sự. Không mấy ai nghĩ họ có thể thường xuyên chui xuống cống thoát nước – Chủ nhân ngôi nhà kể với tờ Gazet van Antwerpen – người đứng ra thuê căn hộ nói rằng, nơi này rất thích hợp để em anh ta sống. Anh ta đưa ra giấy tờ mang tên Mark Buchmann. Có khả năng đó chỉ là tên giả”.

Hai bên nhanh chóng đạt được thỏa thuận sẽ thuê căn hộ từ tháng 12 với giá 450 euro mỗi tháng. Chủ nhà còn cho phép miễn phí tháng đầu tiên, nếu như người thuê bỏ tiền ra sửa chữa căn hộ. Những kẻ thuê nhà đã ở tại Nerviersstraat hơn hai tháng, trước khi biến mất mà chưa thanh toán tiền.

Phân tích cho thấy, thủ phạm đã dành tất cả thời gian này để chuẩn bị cho vụ trộm: mua dụng cụ và túi thở oxy, đào hầm ngầm v.v… Một cựu nữ nhân viên của BNP Paribas Fortis cho rằng, những tên tội phạm đã nắm rất rõ về kho chứa: “Kho này nằm trong một căn phòng không hề lớn có 4 hành lang bao quanh. Để xác định đào được đường hầm chính xác, chắc chắn phải là kẻ từng làm tại đây”.

Nữ nhân viên trên còn phê phán ngân hàng đã có hệ thống bảo vệ rất tồi. Theo cô ta, vào thời gian còn làm ở đây năm 2012, khu kho này thậm chí còn không được trang bị camera giám sát. Ngoài căn hộ, cảnh sát còn tìm thấy không ít bằng chứng từ những vật được bọn tội phạm bỏ lại. Do hành động vội vàng, chúng đã để lại khá nhiều vật chứng tại khu vực cống thoát nước – đệm, dây nối dài, búa chim, máy cắt v.v…

Một ngày sau, các khách hàng của BNP Paribas Fortis đều tập trung tại đây với khuôn mặt đầy lo lắng. Ngân hàng đã không tiết lộ giá trị những tài sản bị lấy cắp cũng như các nạn nhân của chúng.

“Chính xác là ngân hàng không biết được những gì nằm trong các két sắt” – một quan chức đại diện của BNP Paribas Fortis thừa nhận với tờ Rapaport News. Phía các nhà chức trách cũng tương tự như vậy, khi đại diện viện kiểm sát tuyên bố: “Chúng tôi đang điều tra nghiên cứu quy mô của vụ trộm nên không thể cung cấp thông tin chi tiết”. Việc giữ bí mật về vụ trộm còn xuất phát từ yêu cầu của các công ty bảo hiểm.

Đầu mối từ chiếc máy cắt

Quay trở lại với quá trình điều tra. Camera giám sát cho thấy trong kho chứa có 3 người đàn ông đeo mặt nạ xâm nhập. Chúng tranh thủ vơ vét ngay cả khi có tín hiệu báo động, chỉ vội vàng bỏ chạy khi nghe tiếng cảnh sát phía bên ngoài cánh cửa kho chứa. Những tên trộm vứt bỏ lại số vàng, chỉ mang theo xuống đường hầm 4 chiếc bao tải đen có chứa đá quý.

Nắp cống thông với đường ngầm của những tên tội phạm.

Bước đột phá của quá trình điều tra có được nhờ vào việc kiểm tra lại các công cụ mà những tên trộm đã vứt bỏ lại dưới đường hầm. Các điều tra viên chú ý tới việc, chúng đã sử dụng loại máy cắt không phổ biến, nên kiểm tra số serie. Nhờ số liệu này, họ lần ra cửa hàng đã bán ra nó tại Amsterdam và tiếp đó là danh tính người mua – một thanh niên 27 tuổi gốc Gruzia có tên là Koba.

Điều tra cho thấy, Koba M từ khi còn trẻ đã sinh sống tại Bỉ và chưa có vấn đề nghiêm trọng nào đối với pháp luật. Theo các phương tiện truyền thông đại chúng của Bỉ, Koba trước đó không lâu từng làm việc tại một công ty vận tải, sau đó chuyển sangå kinh doanh rồi cũng nhanh chóng thất bại. Vào năm 2018, Koba từng phải nộp một khoản tiền phạt vì tham gia vào một cuộc thi đánh bài poker trái phép. Đó cũng là lần duy nhất mà Koba từng bị bắt giữ.

Nhân vật tình nghi thứ hai đã để lại dấu vân tay trên những chiếc túi thở oxy. Cảnh sát không gặp nhiều khó khăn để lần ra hắn trong số những người bạn của Koba – đó chính là Giorgi K (28 tuổi) từng chơi với Koba từ nhỏ và cùng làm việc tại công ty vận tải. Giorgo không phủ nhận đã từng có mặt tại căn hộ tại phố Nerviersstraat, nhưng khẳng định không hề biết về đường hầm dưới mặt đất.

Sau khi bắt giữ Koba, đến lượt Giorgo cũng bị tóm chỉ hai ngày sau đó. Nhân vật cuối cùng bị sa lưới lại chính là cha của Koba – Kakhaber M (45 tuổi). Cảnh sát chưa chính thức xác nhận Kakhaber là kẻ tham gia vào vụ trộm.

Ông ta bề ngoài có mối quan hệ không quá suôn sẻ với con trai, nhưng cả hai cùng có công việc làm ăn chung. Một điểm đáng chú ý khác là Kakhaber M sống ngay gần ngân hàng bị trộm, cũng gửi tại đây nguồn vốn ban đầu của công ty mình. Không loại trừ khả năng, Kakhaber M cũng có két sắt tại kho chứa của BNP Paribas Fortis. Đặc điểm này sẽ giúp cho việc đơn giản hóa quá trình trinh sát mục tiêu của những tên trộm.

Trước mắt, cả ba đối tượng tình nghi đều phủ nhận việc tham gia vụ trộm. Ngày 8-2-2019, tòa đã quyết định tạm trả tự do cho Koba M. Tuy nhiên, sau đơn kháng cáo của Viện kiểm sát, kẻ tình nghi đã bị bắt giữ trở lại. Tất cả những thông tin chi tiết về vụ án sẽ được tiết lộ vào thời điểm diễn ra phiên tòa xét xử chính thức vào thời gian tới.

Quỳnh Nga (tổng hợp)