Vụ mua bán 100USD bị phạt 270 triệu đồng: Cần sửa Nghị định 96 cho phù hợp

Trao đổi với PV bên hành lang QH, một số ĐB cho rằng phải phạt như vậy để giữ nghiêm. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng, cần sửa đổi quy định xử phạt theo từng mức độ chứ không quy định “cứng” mức phạt như quy định trong Nghị định 96/2014 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng.

Vi phạm thì phạt

Trao đổi với PV, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Đức Kiên (ĐBQH tỉnh Sóc Trăng) cho rằng, hành vi mua bán ngoại tệ của ông Rê vi phạm quy định của pháp luật và việc UBND TP.Cần Thơ ra quyết định xử phạt là đúng. Tuy nhiên, theo ông Kiên, hình thức xử lý, cách thức phải làm sao để kết hợp giữa tính giáo dục và tính nghiêm minh của pháp luật.

“Chúng ta cứ quen hay nói với nhau vì tình hay lỗi như thế làm gì đến mức phạt đó, hoặc người dân có thói quen... tuy nhiên, theo tôi không nên nói như vậy, bởi khi xây dựng một Nhà nước pháp quyền phải hoạt động theo luật” - ông Kiên nói.

Ông cho rằng, cơ quan có thẩm quyền ở đây có khuyết điểm và cần rút kinh nghiệm bởi chưa tuyên truyền rõ cho người dân về các quy định của pháp luật.

“Không thể nói chúng ta, mọi người đều mua bán như thế, bởi nếu đều làm thì xây dựng luật làm gì và việc làm này là trái pháp luật” - ông nói thêm.

Một chuyên gia tài chính - ngân hàng cho hay, Nghị định 96 quy định như vậy là không rõ ràng, là một kiểu đánh bẫy người dân. “Không nên quy định xử phạt như vậy. Nếu có quy định xử phạt thì phải có mức phạt cho nó phù hợp với thực tiễn, với cơ chế thị trường, cùng lắm là gấp 3 lần so với số tiền giao dịch”.

Vị chuyên gia này cũng cho rằng, chẳng có quy định nào mà lại áp đặt cho việc giao dịch 100USD cũng như 1 triệu USD. Chuyên gia này cũng lưu ý, liệu việc này có phải một sự gài bẫy đối với cơ sở kinh doanh ngoại tệ hay không.

Quy định không hợp lý, phải sửa lại

Trao đổi với Lao Động, TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế trưởng NH TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) - cho rằng: Theo quy định của pháp luật thì người dân sai rồi. Tuy nhiên, hiện nay cơ quan pháp luật nên xem sự việc này là vô tình hay cố ý và có hình thức xử phạt phù hợp, hợp lòng dân hơn. Qua đây cũng thấy nhiều vấn đề cần khắc phục.

Thứ nhất, công tác tuyên truyền quy định về xử phạt này chưa được tiến hành tốt cho nên người dân, DN hiểu không hết, không rõ hoặc chủ quan nên vi phạm những điều đáng lẽ phải biết.

Có lẽ cũng đến lúc xem xét lại quy định trong Nghị định 46 để sửa đổi cho phù hợp hơn. Vì Nghị định 46 ra đời năm 2014 trong bối cảnh thị trường vàng, thị trường ngoại hối đang diễn biến phức tạp, cần có chế tài mạnh để thiết lập trật tự thị trường cho công bằng, tuy nhiên đến nay, thị trường vàng, thị trường ngoại hối cơ bản tương đối ổn định, và như vậy, rõ ràng chúng ta cần xem lại cần phải sửa đổi Nghị định 96 đó theo hướng có nhiều mức chế tài khác nhau căn cứ vào số tiền, vào mức độ phức tạp, căn cứ vào địa bàn để ta đưa ra mức phạt, chế tài cho phù hợp hơn chứ hiện nay tất cả chung một mức đó vô hình chung không công bằng, quá nặng hoặc quá nhẹ.

Song song với đó là quan tâm đến thị trường ngoại hối đen, mua bán phi chính thức để tạo tính tôn nghiêm của pháp luật.

Trao đổi với Lao Động, TS Lê Đăng Doanh nói: “Tôi nghĩ việc này nên xem xét lại, theo pháp luật đồng USD không được lưu hành tự do nhưng trong thực tế một số nơi người ta có thể mua bán nhiều loại ngoại tệ, ví dụ phố Hà Trung người ta có thể mua bán các loại ngoại tệ thoải mái.

Trong tình hình Việt Nam đã hội nhập sâu, và quan hệ thương mại, quan hệ thanh toán đã xâm nhập vào DN, vào trong dân cư, người đi nước ngoài… Vì vậy, theo tôi, nếu người ta vi phạm lần đầu tiên nên có nhắc nhở và không nên phạt một cách nặng nề như vậy, phạt 90 triệu thì nặng quá vì đây không phải cố ý, nên xem xét hoàn cảnh người đổi tiền này.

Về quy định người đổi 100USD cũng bị phạt như đổi 1 triệu USD như vậy là không hợp lý, cần phải sửa.

XUÂN HÙNG - CAO NGUYÊN