Vụ bán đất vườn mất luôn đất ở: 'Tuyên án quá bất hợp lí'

Sau khi bị cưỡng chế thi hành án, căn nhà của gia đình anh Hạnh thường xuyên đóng cổng, có người canh giữ. Ảnh: Xuân Thọ

Gia đình ông Lân, bà Nhị, mà cụ thể là con gái ruột Phan Thị Vân, người đại diện pháp luật sau khi được thừa kế (ông Lân, bà Luận đã mất) đã phản đối phán quyết này của TAND tỉnh Lâm Đồng, đồng thời có đơn kiến nghị lên VKSND cấp cao tại TP.HCM và được xác nhận đã nhận được đơn.

Bà Nhị từng thừa nhận chỉ mua 1.000 m2 đất vườn

Theo hồ sơ mà Ngày Nay có được, tháng 6/2009 vợ chồng ông Phan Văn Lân và bà Phạm Thị Luận (đều đã mất, ở phường 3, TP.Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng) có thỏa thuận bán cho bà Tưởng Thị Nhị (ở phường 1, TP.Đà Lạt) 1.000 m2 đất vườn với giá 680 triệu đồng. Diện tích đất này nằm trong thửa đất số 137, bản đồ số 29 tại 29Đ đường 3/4, phường 3 (TP.Đà Lạt). Thửa đất số 137 có tổng diện tích hơn 1.254 m2, trong đó có hơn 954 m2 đất trồng cây lâu năm, 300 m2 đất ở đô thị.

Hai bên tiến hành viết giấy đặt cọc, theo đó bà Nhị đặt cọc cho vợ chồng ông Lân 80 triệu đồng, số tiền còn lại được thanh toán nhiều lần với tổng số tiền là 630 triệu đồng. Tức bà Nhị còn nợ gia đình ông Lân, bà Luận 50 triệu đồng.

Ngày 28/12/2010, hai bên ra Văn phòng công chứng Minh Tâm (phường 6, TP.Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng) ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 4008, quyển 08-TP/CC-SCC-HĐGD. Do già cả, không am hiểu lại không biết chữ, nên ông Lân, bà Luận giao hết cho bà Nhị để làm thủ tục sang tên, tách sổ. Gia đình ông Lân, bà Luận tiếp tục sinh sống trong căn nhà 34 m2 nằm trên phần diện tích đất ở 254 m2.

Mãi cho đến đầu tháng 2/2015, bà Nhị xuống bảo gia đình ông Lân, bà Luận dọn nhà đi chỗ khác, vì bà Nhị đã đứng tên giấy tờ sở hữu toàn bộ diện tích khu đất số 137. “Lúc này cha mẹ vợ tôi mới biết đã bị bà Nhị lừa dối, chuyển tên toàn bộ nhà và đất ở của cha mẹ vợ tôi sang tên vợ chồng bà Nhị” - anh Phạm Ngọc Hạnh, con rể ông Lân, bà Luận bày tỏ.

Trong biên bản hòa giải, bà Nhị thừa nhận chỉ mua 1.000 m2 đất. Ảnh: Xuân Thọ chụp lại

Theo biên bản buổi hòa giải lần 1 do UBND phường 3 (TP.Đà Lạt) tổ chức ngày 7/5/2015, khi bị gia đình ông Lân, bà Luận tố lừa sang tên phần đất ở, bà Nhị nói mình không có lừa, đồng thời thừa nhận “tôi không có lấy đất của ông bà (ông Lân, bà Luận - PV), tôi mua 1.000 m2 thì tôi sử dụng 1.000 m2”, đồng thời bà Nhị cũng khẳng định “tôi vẫn trả lại cho ông bà 250 m2, đất của tôi còn lại 1.000 m2”.

Tuy nhiên, bà Nhị đã không thực hiện lời nói của mình.

Gia đình ông Lân, bà Luận đã làm đơn khởi kiện yêu cầu hủy 1 phần hợp đồng chuyển nhượng và 1 phần giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho vợ chồng bà Nhị, cũng như yêu cầu vợ chồng bà Nhị phải trả số tiền còn thiếu là 50 triệu đồng.

Bản án nhiều vấn đề

Sau bản sơ thẩm được xét xử bởi TAND TP.Đà Lạt, VKSND TP.Đà Lạt chỉ ra rằng TAND TP.Đà Lạt không thuộc thẩm quyền xét xử vụ tranh chấp dân sự giữa gia đình ông Lân, bà Luận với gia đình bà Nhị mà thẩm quyền thuộc về TAND tỉnh Lâm Đồng, nên đã kháng nghị xét xử phúc thẩm.

Trong bản án phúc thẩm số 78/2019/DS-PT ngày 25/7/2019 của TAND tỉnh Lâm Đồng do Chủ tọa phiên tòa Huỳnh Châu Thạch ký, sau khi đưa ra những phân tích, TAND tỉnh Lâm Đồng có nhận định: “Từ những phân tích trên có căn cứ khẳng định vợ chồng ông Lân, bà Luận chỉ đồng ý chuyển nhượng diện tích 1.000 m2 theo giấy biên nhận đặt cọc ngày 2/6/2009”.

Tuy nhiên, lấy lí do quy định diện tích tối thiểu là 500 m2 mới được tách thửa đối với thửa đất 137, TAND tỉnh Lâm Đồng lại đưa ra nhận định tiếp theo là “do đó, cần công nhận toàn bộ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất số 4008, quyển số 08-TP/CC-SCC-HĐGD lập ngày 28/12/2010 tại Văn phòng công chứng Minh Tâm”.

Mộ của ông Lân nằm chơ vơ bên nền nhà đổ nát sau khi bị cưỡng chế thi hành án. Ảnh: Xuân Thọ

Từ đó, TAND tỉnh Lâm Đồng tuyên xử công nhận hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất số 4008, quyển số 08-TP/CC-SCC-HĐGD lập ngày 28/12/2010 tại Văn phòng công chứng Minh Tâm; giao cho vợ chồng ông Loan, bà Nhị quản lí sử dụng toàn bộ diện tích hơn 1.254 m2 của thửa đất số 137 cùng tài sản gắn liền; buộc vợ chồng ông Loan, bà Nhị thanh toán cho gia đình ông Lân, bà Luận số tiền hơn 2 tỉ 543 triệu đồng; yêu cầu bà Nhị thanh toán số tiền 50 triệu đồng còn lại cho gia đình bà Luận.

Số tiền 2 tỉ 543 triệu đồng là giá trị của phần diện tích hơn 254 m2 đất ở cùng tài sản gắn liền mà theo thỏa thuận, vốn không thuộc diện tích đất bán mua giữa vợ chồng ông Lân, bà Luận với vợ chồng ông Loan, bà Nhị.

“Tòa khẳng định cha mẹ vợ tôi chỉ bán 1.000 m2 đất vườn cho bà Nhị, rồi tuyên bà Nhị đưa thêm 2 tỉ 543 triệu đồng cho phần diện tích 254 m2 đất ở, thì chẳng khác gì công nhận việc bà Nhị lừa dối cha mẹ vợ tôi để sang tên phần đất ở là hợp pháp. Đó là bản án quá bất hợp lí” - anh Hạnh bức xúc.

Người nhà của bà Nhị làm ở TAND tỉnh Lâm Đồng?

Về điểm mâu thuẫn này, ông Đào Chiến Thắng - Chánh án TAND tỉnh Lâm Đồng nói rằng “khi kháng án lên đây, chánh án phân công cho 3 thẩm phán giải quyết, bản án nhận định như thế nào là do 3 thẩm phán trong hội đồng xét xử viết, kể cả chánh án cũng không có quyền can thiệp vào”.

Tuy nhiên, khi phóng viên cho rằng đó là câu trả lời chưa thỏa đáng, thì ông Thắng tiếp tục lặp lại điều đã nói.

“Thời điểm xét xử phúc thẩm là năm là năm 2019, sao tòa lại dựa trên đơn giá năm 2017 để ra phán quyết có lợi cho vợ chồng bà Nhị?” - phóng viên đặt câu hỏi. “Theo quy định, chuyện giá cả là do các đương sự yêu cầu, nếu các đương sự không yêu cầu thì tòa sẽ không làm” - ông Thắng trả lời.

Trụ sở TAND tỉnh Lâm Đồng. Ảnh: Xuân Thọ

Phóng viên tiếp tục đặt câu hỏi: “Với phán quyết buộc gia đình bà Nhị đưa thêm cho gia đình bà Luận 2 tỉ 543 triệu đồng để sở hữu phần 254 m2, việc này đồng nghĩa là dân sự mua bán giữa 2 bên, vậy tòa căn cứ vào đâu mà can thiệp vào?”. Thì được ông Thắng trả lời “sẽ căn cứ vào pháp luật để phán quyết”.

Không rõ “căn cứ vào pháp luật để phán quyết” mà ông Thắng nói là pháp luật nào, bởi lẽ anh Hạnh - con rể của ông Lân, bà Luận nhiều lần khẳng định rằng gia đình anh không hề muốn bán phần diện tích đất đó cho gia đình bà Nhị. Cũng theo anh Hạnh, với 254 m2 đất ở, vào thời điểm năm 2019, giá thị trường tối thiểu khoảng 40 triệu đồng/ m2, tương đương với hơn 10 tỉ đồng, chứ không phải là chỉ hơn 2 tỉ 543 triệu đồng theo phán quyết của tòa dựa theo đơn giá năm 2017.

Theo thông tin mà phóng viên thu thập được, bộ phận thanh tra của TAND tỉnh Lâm Đồng có 1 người tên Nghĩa là em ruột của bà Tưởng Thị Nhị - người được TAND tỉnh Lâm Đồng tuyên giành được quyền sở hữu toàn bộ 1.254 m2 của thửa đất 137 dù không đủ chứng cứ thuyết phục. Khi được phóng viên hỏi thông tin đó như thế nào, ông Thắng trả lời “đúng rồi, nghe đâu cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha gì đấy”. “Ông Nghĩa đây là em ruột của bà Nhị?” - phóng viên hỏi lại. Ông Thắng trả lời: “Có khả năng là cùng cha khác mẹ gì đấy”.

Tuy nhiên, khi phóng viên trình bày muốn xác minh rõ mối quan hệ giữa ông Nghĩa với bà Nhị, thì ông Thắng nói “tí nữa sẽ đi kiểm tra lí lịch”, và nói rằng ông Nghĩa làm ở bộ phận kiểm tra chứ không phải thanh tra.

Sau khi kiểm tra lí lịch của ông Nghĩa, ông Thắng cho biết không tìm thấy mối quan hệ giữa ông Nghĩa và bà Nhị.

Liên quan đến bản án số 78/2019/ DS-PT ngày 25/7/2019 của TAND tỉnh Lâm Đồng Về việc “Yêu cầu hủy Hợp đồng chuyển nhượng Quyền sử dụng đất, Yêu cầu hủy Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất”.

Trong phần nội dung bản án, VKSND tỉnh Lâm Đồng có đề nghị “sửa Bản án sơ thẩm theo hướng buộc bị đơn (bà Tưởng Thị Nhị) phải trả lại phần diện tích đất còn lại cho nguyên đơn (ông Phan Văn Lân, bà Phạm Thị Luận đã chết, người đại diện theo pháp luật là bà Phan Thị vân - con gái ruột của ông Lân, bà Luận) nhưng TAND tỉnh Lâm Đồng vẫn tuyên phần diện tích đất trên (có căn nhà cấp 4) thuộc về bị đơn và tuyên bị đơn phải nộp thêm số tiền chênh lệch là 2 tỉ 543 triệu đồng cho gia đình nguyên đơn.

Ngày 2/7, phóng viên Ngày Nay đến VKSND tỉnh Lâm Đồng để hỏi ý kiến của cơ quan này về bản án trên. Tuy nhiên, kể từ khi được ông Tô Đình Bình - Chánh văn phòng VKSND tỉnh Lâm Đồng tiếp nhận thông tin đến nay, chúng tôi vẫn chưa nhận được phản hồi nào từ VKSND tỉnh Lâm Đồng.

Xuân Thọ