Vụ '2 VB giao - thu hồi 1 lô đất công' tại Bình Dương: Lãnh đạo Công ty Thuận Lợi nói gì?

Những ngày qua, dư luận quan tâm đến thông tin “Chỉ sau 8 ngày, có 2 văn bản (VB) giao - thu hồi cùng 1 lô đất công trên địa bàn P.Phú Mỹ, Bến Cát, Bình Dương”. Cụ thể, PCT TT UBND Bình Dương đã ký VB số 3635/UBND-KTN về việc thu hồi VB số 3457/UBND-KTN ngày 16/7 của Chủ tịch UBND tỉnh. VB số 3635 thống nhất kiến nghị của Sở TN-MT về việc thu hồi VB số 3457 của Chủ tịch UBND tỉnh về việc xử lý kiến nghị liên quan đến giao đất công ích tại Dự án KDC Mỹ Phước 4 theo đề xuất của Sở TN-MT. Trước đó, ngày 16/7, PCT TT UBND Bình Dương ký thay Chủ tịch UBND Bình Dương VB số 3457. Theo VB này, Chủ tịch UBND Bình Dương chỉ đạo chấp thuận thu hồi diện tích 7.551,1m2 đất trồng cây lâu năm tại thửa đất số 1441, tờ bản 59 thuộc quỹ đất công ích do UBND P.Mỹ Phước quản lý để giao cho Cty Thuận Lợi thực hiện Dự án KDC Mỹ Phước 4 theo đề xuất của Sở TN-MT.

KDC Mỹ Phước 4

Việc xử lý đất công trải qua quá trình lâu dài

Liên quan đến thông tin trên, ông Nguyễn Thuận (Giám đốc Cty Thuận Lợi) cho biết: Thực tế, UBND tỉnh đã chấp thuận chủ trương thu hồi diện tích 7.551,1m2 đất để giao cho Cty Thuận Lợi thực hiện Dự án KDC Mỹ Phước 4 theo đề xuất của Sở TN-MT tại văn bản số 2941/STNMT–CCQLĐĐ ngày 16/7/2019.

Trong VB này, UBND tỉnh cũng chỉ ra phương pháp thực hiện bằng việc quy định rõ Cty Thuận Lợi thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất công ích nêu trên bằng quỹ đất tương ứng để địa phương đầu tư xây dựng các công trình phúc lợi. Nghiên cứu VB 2941 cho thấy, để có được đề xuất này, việc xử lý đất công ích đã trải qua quá trình khá lâu dài, cụ thể:

Ngày 8/7/2008, UBND Bến Cát có VB số 1325/UBND–KT về việc hoán đổi đất để nắn tuyến rạch Chùm Chủm, TT.Mỹ Phước. Ngày 12/9/2008, UBND TT.Mỹ Phước có VB số 52/UBND–KT về việc hoán đổi đất trong KDC Mỹ Phước; Ngày 31/5/2010, UBND Bến Cát có VB số 1116/UBND–KT về việc hoán đổi đất rạch Chùm Chủm cho Công ty TNHH SX-TM Thiên Phú (hiện nay CĐT là Cty Thuận Lợi); Ngày 8/9/2016, Cty Thuận Lợi có CV số 89/CV-2016 về việc xác định diện tích và hoán đổi, bồi thường quỹ đất công trong KDC Mỹ Phước 4. Tại CV này, Cty Thuận Lợi thể hiện rõ Cty đang có sẵn một diện tích đất thuộc thửa 256, 257 tờ bản đồ số 34 với tổng diện tích 8449,8 m2 cùng thuộc P.Mỹ Phước đã được cấp GCNQSDĐ. Tức là diện tích lớn hơn khu đất công ích và có cùng mục đích sử dụng đất là trồng cây lâu năm.

Ngày 7/12/2016, UBND P.Mỹ Phước có tờ trình số 200/TTr-UBND về việc xin chủ trương hoán đổi đất công của P.Mỹ Phước để giao cho BCH quân sự làm khu tăng gia sản xuất; Ngày 11/6/2018, Cty Thuận Lợi có CV số 124/TL – 2018 đến Sở TN-MT về việc hướng dẫn thủ tục giao đất công nằm trong dự án KDC Mỹ Phước 4; Ngày 22/1/2019, Sở TN-MT Bình Dương có VB số 517/STNMT – CCQLĐĐ đề nghị UBND Bến Cát, UBND P.Mỹ Phước lấy ý kiến phương án sử dụng đất công thuộc dự án KDC Mỹ Phước 4.

Ngày 5/4/2019, UBND Bến Cát tổ chức cuộc họp với các ngành chức năng, UBND P.Mỹ Phước; Ngày 23/4/2019 UBND Bến Cát trình phương án xử lý trên cơ sở nhận định rằng: “Địa bàn Bến Cát rất cần quỹ đất để xây dựng các công trình phục vụ phát triển KT-XH, phục vụ nhu cầu công cộng và nhu cầu của nhân dân. Do đó, UBND thị xã, các ngành chức năng và UBND P.Mỹ Phước thống nhất đề nghị chủ đầu tư thực hiện một trong hai phương án sau: Công ty hoán đổi khu đất khác hoặc Nộp tiền vào ngân sách”.

“Trên cơ sở đề xuất này, ngày 14/6/2019, Sở TN-MT Bình Dương có VB số 2941 về việc hướng dẫn thủ tục giao đất công ích thuộc dự án KDC Mỹ Phước 4, và kiến nghị UBND Bình Dương chấp thuận chủ trương thu hồi diện tích 7.551,1m2 đất do P.Mỹ Phước quản lý để giao cho Cty Thuận Lợi thực hiện dự án KCD Mỹ Phước 4; Sở cũng đề xuất UBND tỉnh yêu cầu Cty Thuận Lợi thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ đối với diện tích đất công ích nêu trên. Đây là cơ sở của việc UBND tỉnh ban hành VB 3457. Cùng với việc chấp thuận chủ trương giao đất, UBND tỉnh còn giao Sở TN-MT Bình Dương hướng dẫn Cty Thuận Lợi thực hiện các bước tiếp theo đúng quy định của pháp luật”, ông Thuận nói.

Không phù hợp với Luật đất đai 2013

VB 3457

Trả lời về việc thu hồi VB 3457, ông Thuận cũng cho hay: “Khi Sở TN-MT Bình Dương chưa tiến hành hướng dẫn doanh nghiệp làm thủ tục thì vào ngày 24/7/2019, (tức là sau 8 ngày kể từ ngày UBND tỉnh chấp thuận chủ trương giao đất), thì Sở này lại có ngay VB 3657 về việc kiến nghị thu hồi CV số 3457 với lý do: “Hiện nay, UBND tỉnh chưa ban hành quyết định giao đất, cho thuê đất diện tích 7.551,1 m2 cho Cty Thuận Lợi nhưng đã tiến hành đầu tư xây dựng hạ tầng và đang xây dựng 2 căn nhà là không đúng với quy định của pháp luật đất đai, xây dựng”.

Theo lời ông Thuận, lý do thu hồi chủ trương giao đất vì Cty Thuận Lợi xây dựng hạ tầng trước khi được giao đất là không phù hợp với quy định tại Điều 63, 64 Luật đất đai 2013 về thu hồi đất. Bởi vì hành vi xây dựng trước khi giao đất không phải là căn cứ thu hồi lại chủ trương của tỉnh về hoán đổi đất. Khi vận dụng lý do này Sở TN-MT đã bỏ qua tính lịch sử của dự án, chủ đầu tư cũ được chấp thuận quy hoạch xây dựng từ ngày 30/5/2002 nhưng đã không thể triển khai dự án, xây dựng chắp vá, và cuối cùng ngân hàng phải đấu giá toàn bộ quyền sử dụng đất của dự án vào năm 2015. Sở này cũng bỏ qua chi tiết quan trọng là đầu tư hoàn chỉnh hạ tầng phải có quá trình.

Trong khi đó, LS Thái Đức Long (Đoàn LS TP.HCM) cũng phân tích: Nghiên cứu hồ sơ dự án cho thấy, QĐ 457/QĐ-UBND ngày 6/2/2006 về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết điều chỉnh và mở rộng KDC Mỹ Phước 4 có quy định: Rạch Chùm Chủm đoạn đi qua khu B của khu quy hoạch được cải tạo lại thẳng song song với quốc lộ 13 (vị trí nằm giữa khu dân cư tự điều chỉnh và khu quy hoạch). Với chức năng phục vụ thoát nước cho KCN Mỹ phước 2, 3 và khu B của khu quy hoạch (phạm vi đất dành cho rạch Chùm Chủm là 55m); Dọc theo rạch Chùm Chủm là trục đường cảnh quan kề bên với lộ giới 16m.

Theo trình bày của Cty Thuận Lợi, khi mua trúng đấu giá thì khu vực đất công ích đã được chủ đầu tư cũ (Cty Thiên Phú) san lấp rạch Chùm Chủm và nắn tuyến thẳng cho song song với quốc lộ 13 theo quy hoạch. Khi thi công hạ tầng cho toàn KDC, Cty Thuận Lợi đã hoàn chỉnh tuyến đường này với lộ giới 20m và hiện đang được đưa vào sử dụng.

“Việc Sở TN-MT căn cứ rất nhiều VB để kiến nghị UBND tỉnh chấp thuận chủ trương giao đất và cũng chính Sở này chỉ nêu một lý do khá chung chung, không phải là căn cứ thu hồi đất, để kiến nghị UBND tỉnh rút lại chủ trương tức là Sở này thay đổi lập trường trong một thời gian rất ngắn sẽ dẫn đến sự hoài nghi về tính khách quan và gây hoang mang cho CĐT”, luật sư Long nhấn mạnh.

Luật sư phân tích pháp lý VB 3635

Đánh giá về những điểm bất thường tại VB 3635 của UBND Bình Dương về việc thu hồi văn bản 3457 của UBND tỉnh, LS Thái Đức Long cho biết: Về trình tự thủ tục, Sở TN-MT có VB kiến nghị UBND tỉnh chấp thuận chủ trương giao đất cho Cty Thuận Lợi, để giao phần đất công nằm trong dự án Mỹ Phước 4 cho Cty Thuận Lợi. Theo đó, đã có nhiều VB và nhiều phiên họp từ cấp cơ sở, đến cấp thị xã và sau cùng Sở TN-MT mới có đủ căn cứ kiến nghị UBND tỉnh giải quyết thể hiện tại VB số 2941; Ngược lại, khi chỉ nghe dư luận phản ánh, Sở TN-MT đã có VB kiến nghị thu hồi chủ trương của UBND tỉnh trước đó và không dựa trên căn cứ pháp luật nào.

LS Long nói thêm: Về thời gian xử lý vụ việc: Từ ngày 8/7/2008 đến ngày 14/6/2019, Sở TN-MT mới có VB kiến nghị UBND tỉnh chấp thuận chủ trương giao đất cho Cty Thuận Lợi. Một tháng sau, căn cứ kiến nghị này, ngày 16/7/2019, UBND tỉnh ban hành VB 3457. Đến ngày 23/7/2019, trên mạng phát tán thông tin sai sự thật về diện tích đất công thuộc dự án Mỹ Phước 4. Một ngày sau, ngày 24/7/2019, Sở TN-MT đã có VB số 3657 kiến nghị UBND tỉnh thu hồi văn bản 3457. Và ngày hôm sau là ngày 25/7/2019, UBND tỉnh có ngay VB 3635 thu hồi VB 3457.

“Các VB trên mang tính quyết định hành chính cá biệt, tác động trực tiếp vào đối tượng hướng đến là Cty Thuận Lợi và gây ảnh hưởng tiêu cực tức thì cho một doanh nghiệp đứng chân lâu dài, đã có nhiều đóng góp tích cực cho địa phương, cộng đồng, lại do chính các cơ quan nhà nước có thẩm quyền địa phương ban hành với lập trường trái ngược nhau trong một thời gian rất ngắn, bỏ qua nhiều bước trong quy trình ban hành VB, kèm với nhiều điểm nghi vấn về tính cẩn trọng, trung thực, khách quan, minh bạch khiến cho dư luận không khỏi hoang mang. Do vậy các VB này cần phải được xem xét kỹ dưới nhãn quan pháp lý để phát hiện chân tướng sự thật của vụ việc này”, LS Long phân tích.

PV