Vô hiệu hóa túi phình động mạch não khổng lồ mà không cần phẫu thuật

Ngày 12.10, BSCK2 Phạm Thanh Phong - Phó giám đốc phụ trách chuyên môn của BVĐKTƯCT cho biết các bác sĩ Khoa Đột quỵ vừa điều trị thành công cho 1 bệnh nhân nữ lớn tuổi bị túi phình khổng lồ động mạch não bằng kỹ thuật can thiệp nội mạch mà không cần phải phẫu thuật.

Bệnh nhân là bà Lê Thị N. (70 tuổi, ngụ huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu) được người nhà đưa đến BVĐKTƯCT khám vào sáng 16.9 trong tình trạng đau đầu, tê nửa mặt, thị lực kém, nhìn đôi, điều trị tại địa phương không giảm. Bệnh nhân có đã triệu chứng nhiều tháng nay nhưng điều trị không giảm và ngày càng tăng.

Qua thăm khám kết hợp chụp cộng hưởng từ sọ não (MRI có cản từ), chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân có túi phình bóc tách động mạch cảnh trong đoạn xoang hang kích thước khổng lồ (21x32 mm) chưa vỡ. Hội chẩn nhiều chuyên khoa đã quyết định điều trị cho bệnh nhân bằng phương pháp đặt stent chuyển dòng chảy.

Hình ảnh túi phình khổng lồ. Ảnh: Phong Phạm

Ngày 4.10, ê-kíp can thiệp do BSCK1 Trần Công Khánh - Phó khoa Chẩn đoán hình ảnh tiến hành bung 1 stent. Chụp kiểm tra thấy stent bung tốt và ôm sát thành mạch máu tương ứng. Ca phẫu thuật cho bệnh nhân đã thành công sau 80 phút. Dòng chảy vào túi phình đã giảm đáng kể sau đặt stent chuyển hướng dòng chảy, làm giảm đến mức thấp nhất nguy cơ vỡ túi phình mạch máu, cứu sống bệnh nhân. Sáng 12.10 bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, dấu hiệu sinh tồn ổn định, giảm tê vùng mặt, thị lực cải thiện rõ và được ra viện.

Theo TS Hà Tấn Đức - Phó Khoa phụ trách Khoa Đột quỵ thì “túi phình khổng lồ mạch máu não là chỗ giãn lớn mạch máu não do thành mạch yếu hơn bình thường, có thể do thoái hóa thành mạch ở người già hoặc bệnh lý gây yếu thành mạch ở người trẻ tuổi. Bệnh lý túi phình động mạch não chiếm khá lớn trong các bệnh lý mạch máu não nói chung nhưng túi phình khổng lồ lớn hơn hoặc bằng 25 mm chỉ chiếm khoảng 0,5 %.

Nếu không can thiệp nguy cơ vỡ túi phình trong vòng 5 năm là 17,8 %. Nếu túi phình vỡ sẽ là một “thảm họa” vì tỉ lệ tử vong rất cao, từ 56 - 86 % (trong số này 1/3 bệnh nhân tử vong trước khi vào viện). Nếu may mắn bệnh nhân còn sống thì tỉ lệ tàn tật khoảng 20 %”.

Đối với các túi phình khổng lồ động mạch não (kích thước trên 25 mm) trước đây thường tiếp cận theo các hướng mổ hở kẹp túi phình; mổ hở nối mạch máu trong ngoài sọ và cắt bỏ động mạch phình; can thiệp trong lòng mạch máu (can thiệp nội mạch) tắc túi phình. Tuy nhiên, các phương pháp này chưa phải là phương pháp tối ưu cho tất cả những bệnh nhân có túi phình mạch máu não khổng lồ chưa vỡ.

Hiện nay stent chuyển dòng là một cuộc cách mạng lớn trong điều trị túi phình khổng lồ động mạch não, giúp tăng cao khả năng điều trị thành công và hạ thấp nguy cơ tái phát túi phình. So với các phương pháp truyền thống, khả năng chữa lành túi phình khổng lồ lên đến 90 - 95 %.

Stent chuyển dòng sẽ hạn chế dòng chảy của máu vào túi phình giúp túi phình giảm kích thước dần dần và đi đến mất hẳn, giảm tối đa nguy cơ vỡ túi phình. Can thiệp nội mạch là phương pháp chỉ thực hiện được tại các trung tâm lớn, cần độ chính xác rất cao, các trường hợp di lệch stent chuyển dòng một vài milimet, đặt không đúng vị trí, hoặc trôi stent trước, trong và sau can thiệp sẽ dẫn đến thất bại của kỹ thuật, làm ảnh hưởng đến tính mạng bệnh nhân.

Phong Phạm