Vĩnh Tường, Vĩnh Phúc: Diện mạo mới ngày càng khởi sắc

Ông Lê Minh Thịnh - Tỉnh ủy viên, Bí thư huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc

Xin ông cho biết những chuyển biến cơ bản của huyện Vĩnh Tường sau 8 năm thực hiện Chương trình xây dựng NTM?

- Sau hơn 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 7, khóa X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn và 8 năm triển khai chương trình xây dựng NTM, trên địa bàn huyện Vĩnh Tường đã có chuyển biến rõ nét về chất lượng, ngày càng đi vào chiều sâu, có tính lan tỏa. Nhân dân đã nhận thức rõ được lợi ích và tích cực tham gia phong trào xây dựng NTM ở quê hương mình.

Để góp phần thắng lợi trong chương trình NTM người đã dân tự nguyện hiến 77.384m2 đất, đóng góp 5.678 ngày công và hàng tỷ đồng tiền mặt… Hiện toàn huyện đã có 21/26 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 5 xã còn lại đều đạt từ 16 tiêu chí trở lên, phấn đấu đạt 19/19 tiêu chí trong tháng 4/2019. Huyện đạt chuẩn NTM trong năm 2019.

Sau 8 năm thực hiện, diện mạo nông thôn huyện Vĩnh Tường ngày càng được khởi sắc, đời sống nhân dân được cải thiện và nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người năm 2011 đạt 18,75 triệu đồng; năm 2018 đạt 41,5 triệu đồng); Các dịch vụ công đáp ứng kịp thời nhu cầu của nhân dân; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng được hoàn thiện; 100% các tuyến đường trục huyện, trục xã đảm bảo ôtô đi lại thuận tiện; các công trình thủy lợi được cứng hóa đảm bảo tưới, tiêu nước hợp lý trong toàn hệ thống; 100% số xã có hệ thống điện được đầu tư theo đúng quy hoạch, đảm bảo cấp điện ổn định, an toàn đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của huyện; gần 100% trường học đạt chuẩn Quốc gia (trong đó có 22 trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 2); 100% Trạm y tế xã và Trung tâm Y tế huyện đạt chuẩn quốc gia, đáp ứng tốt nhu cầu khám chữa bệnh của người dân trên địa bàn.

Là huyện có số xã phải hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM nhiều nhất tỉnh mà nguồn lực của huyện cũng như một số xã còn hạn chế, trong khi xây dựng NTM đòi hỏi nguồn vốn lớn, để tháo gỡ khó khăn này huyện đã có những cơ chế, chính sách nào để huy động nguồn lực và phát huy vai trò của nông dân?

- Vĩnh Tường là huyện có số xã nằm trong quy hoạch xây dựng NTM nhiều nhất tỉnh (26/112 xã toàn tỉnh), với xuất phát điểm thấp: 22/26 xã đạt 5 - 8 tiêu chí; 4/26 xã đạt dưới 5 tiêu chí. Để 100% các xã trong huyện đạt chuẩn NTM thì Vĩnh Tường cần phải vượt qua rất nhiều khó khăn như: kinh phí thực hiện Chương trình quá lớn; cơ chế hỗ trợ cho một số tiêu chí còn thấp, thậm chí có những tiêu chí không có cơ chế hỗ trợ, nguồn lực của huyện còn hạn chế… Xác định xây dựng NTM là chương trình tổng hợp, là cuộc vận động toàn dân, toàn diện trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Quan điểm xây dựng NTM được thực hiện theo phương châm nhà nước và nhân dân cùng làm, phát huy tối đa và hiệu quả nội lực của toàn dân, thực hiện tốt phương châm “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Căn cứ tình hình thực tế, huyện đã thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:

Ưu tiên triển khai lồng ghép tốt các nguồn vốn từ các chương trình, dự án khác trên địa bàn với nguồn vốn thuộc Chương trình NTM để phát huy hiệu quả đầu tư. Đối với nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ Chương trình xây dựng NTM thì ưu tiên đầu tư tập trung cho các xã đăng ký đạt chuẩn; lựa chọn các nội dung tiêu chí thực hiện cần ít vốn làm trước. Song song với đó tập trung huy động có hiệu quả nguồn lực từ nhân dân, ngân sách huyện, bố trí lồng ghép, huy động mọi nguồn vốn hợp pháp khác để thực hiện các nhiệm vụ, nội dung xây dựng NTM (ngân sách huyện hỗ trợ 200.000đ/m3 bê tông để làm GTNT; 200 triệu đồng/1 nhà văn hóa thôn…). Ưu tiên hỗ trợ thực hiện các tiêu chí có thể tạo nên sự phát triển đột phá, có tính chất lan tỏa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn như: Đường giao thông nông thôn, giao thông nội đồng, Trung tâm Văn hóa xã, Nhà văn hóa thôn, Trường học, Trạm Y tế… Đặc biệt, đối với những xã thật sự khó khăn, nhiều năm liền không có nguồn thu từ đấu giá quyền sử dụng đất, huyện đã có cơ chế hỗ trợ cụ thể cho một số tiêu chí cần nguồn vốn đầu tư lớn để đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Huyện đã có giải pháp gì để tiếp tục tạo điều kiện cho người dân phát huy vai trò trong chương trình xây dựng NTM?

- Trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ xây dựng NTM, huyện xác định người dân chính là người tham gia xây dựng kế hoạch, chương trình và tổ chức thực hiện việc xây dựng NTM ở địa phương mình. Vai trò của Nhà nước, chính quyền chỉ là hỗ trợ, thúc đẩy, định hướng, dẫn dắt. Quan điểm của huyện là phải phát huy vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM vì nguồn lực của Nhà nước còn hạn chế, trong khi đó nguồn lực từ trong nhân dân rất dồi dào, phải huy động tối đa các nguồn lực mới có thể đem lại thành công của chương trình. Nguồn lực của nhân dân cần huy động ở đây không chỉ là tiền của, công sức mà còn cả trí tuệ. Để thực hiện tốt việc này, huyện đã thực hiện một số giải pháp sau:

Thứ nhất, chính quyền và các tổ chức đoàn thể phải thực hiện tốt công tác dân vận. Tích cực tuyên truyền, vận động để người dân hiểu chương trình xây dựng NTM nhằm mục đích phát triển nông thôn toàn diện, bền vững, góp phần nâng cao hơn nữa đời sống vật chất và tinh thần của chính dân cư nông thôn. Trong xây dựng NTM, người dân vừa là người làm vừa là người thụ hưởng. Đồng thời, chính quyền cũng tuyên truyền cho người dân hiểu trong điều kiện nguồn ngân sách hạn hẹp, Nhà nước chỉ hỗ trợ một phần kinh phí, hỗ trợ kỹ thuật,… còn vai trò chính vẫn là mỗi người dân để tránh tư tưởng trông chờ, ỷ lại. Thứ hai, cán bộ, đảng viên phải gương mẫu đi đầu trong việc đóng góp tiền của, ngày công để nhân dân nhìn vào đó thực hiện. Thứ ba, phải phát huy dân chủ, tạo điều kiện để nhân dân tự quản, tự bàn bạc quyết định chương trình xây dựng NTM ở địa phương. Thứ tư, việc huy động sức dân vào xây dựng NTM không được làm quá sức dân. Không tạo cho người dân cảm giác chương trình NTM là một gánh nặng. Quan điểm chỉ đạo là khi huy động sức dân phải vừa sức, từng bước, tránh nóng vội.

Để phát huy những kết quả đã đạt được, để huyện Vĩnh Tường cán đích NTM vào cuối năm 2019, những khó khăn nào cần tháo gỡ để huyện thực hiện thành công mục tiêu chương trình này?

- Ngay từ đầu năm 2019, Huyện ủy đã đưa vào kế hoạch công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với nhiệm vụ xây dựng NTM trên địa bàn. Cụ thể: 5 xã còn lại đạt 19/19 tiêu chí trước ngày 30/4/2019; huyện về đích NTM trong năm 2019. Đến nay, 5 xã còn lại đã đạt từ 16 tiêu chí trở lên, các tiêu chí chưa hoàn thành chỉ còn một số tiểu chi tiết đang thực hiện; huyện đã đạt 8/9 tiêu chí, còn tiêu chí môi trường đã cơ bản hoàn thành.

Tuy nhiên, khó khăn, vướng mắc lớn mà một số xã còn vướng, như công tác thu hồi, đền bù GPMB một số công trình văn hóa chưa dứt điểm; thiếu nguồn vốn đầu tư hỗ trợ trong khi nguồn lực huy động tại các địa phương còn hạn chế…

Để giải quyết vấn đề này, Ban Thường vụ Huyện ủy đã chủ động có Nghị quyết hỗ trợ thêm một phần kinh phí để giúp các xã đầu tư xây dựng những tiêu chí có nguồn vốn đầu tư lớn; đồng thời phân công các đồng chí trong Ban Thường vụ Huyện ủy, đồng chí Huyện ủy viên phụ trách xã để trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo, đôn đốc; yêu cầu các đồng chí lãnh đạo huyện, đặc biệt là đồng chí Bí thư Huyện ủy đã trực tiếp đi làm việc với từng xã để nắm bắt những khó khăn, vướng mắc nhằm tháo gỡ kịp thời; tổ chức cho người đứng đầu cấp ủy, chính quyền xã ký cam kết với Trưởng Ban Chỉ đạo xây dựng NTM huyện; chỉ đạo các ngành liên quan của huyện phối hợp với các sở, ngành của tỉnh giải quyết nhanh những thủ tục hành chính để giúp xã đẩy nhanh tiến độ…

Trân trọng cảm ơn ông!

Trang Lê (thực hiện)