Vinafood 2 đã 'hô biến' đất công thành của tư nhân như thế nào?

Một góc khu đất “vàng” do Tổng Công ty Vinafood 2 sử dụng ở góc đường Nguyễn Du và Chu Mạnh Trinh, quận 1, TP HCM. Ảnh: Hồng Lĩnh.

Chuyển đất công cho tư nhân

Sau khi Thủ tướng Chính phủ đồng ý về nguyên tắc cho phép Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Tổng Công ty Vinafood 2) thực hiện sắp xếp lại cơ sở nhà, đất được chuyển mục đích sử dụng tại 4 cơ sở nhà, đất nói trên từ mục đích sản xuất, kinh doanh sang xây dựng cao ốc văn phòng và nhà ở cao tầng để bán và cho thuê theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt đúng theo quy hoạch của TP HCM.

Tổng Công ty Vinafood 2 có trách nhiệm lập dự án đầu tư trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo đúng quy định hiện hành, lập phương án di dời các hộ gia đình đang ở tại số 33 Nguyễn Du, Quận 1; số 34 - 36 Chu Mạnh Trinh đi nơi khác, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo đúng các quy định hiện hành.

Ngày 16/4/2008, UBND TP HCM có quyết định chấp thuận duyệt giá trị quyền sử dụng đất và công trình xây dựng tại các cơ sở nhà đất này hơn 643 tỷ đồng để Tổng Công ty Vinafood 2 nộp vào ngân sách thành phố khi chuyển mục đích sử dụng đất làm khách sạn cao cấp, cao ốc văn phòng và trung tâm thương mại cho thuê.

Ngày 7/9/2010, Tổng Công ty Vinafood 2 có văn bản đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cam kết sẽ tự chịu trách nhiệm về việc đến bù giải tỏa các hộ dân đang ở trên 3 cơ sở nhà, đất tại số 33 Nguyễn Du và số 34-36 Chu Mạnh Trinh.

Ngày 11/9/2010, Sở Tài nguyên và Môi trường TP HCM cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, có mục đích sử dụng là đất cơ sở kinh doanh cho Tổng Công ty Vinafood 2 để lập thủ tục đầu tư dự án xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại với thời hạn giao đất 50 năm.

Thế nhưng, sau khi có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, trong khi chưa được các cơ quan có thẩm quyền cho phép, Hội đồng thành viên Tổng Công ty Vinafood 2 đã ban hành nghị quyết tự cho phép Tổng Công ty Vinafood 2 liên kết, hợp tác liên kết với Công ty TNHH TM Quảng cáo Xây dựng Địa ốc Việt Hân (gọi tắt là Công ty Việt Hân) thành lập Công ty TNHH 2 thành viên lấy tên là Công ty TNHH TM DV XD Việt Hân Sài Gòn (gọi tắt là Công ty Việt Hân Sài Gòn) để thực hiện dự án.

Theo đó, Công ty Việt Hân góp vốn 640 tỷ đồng vào Công ty Việt Hân Sài Gòn (chiếm 80% vốn), 20% vốn còn lại (160 tỷ đồng) do Tổng Công ty Vinafood 2 đóng góp bằng giá trị tài sản trên đất và một phần giá trị quyền sử dụng đất các khu đất nói trên.

Tổng giá trị các khu đất được 2 bên xác định là 730 tỷ đồng. Trong khi đó, Nghị định 71/2013/NĐ-CP của Chính Phủ nêu rõ: “Doanh nghiệp không được góp vốn hoặc đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, trừ những trường hợp đặc biệt theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ”.

Không dừng lại ở đó, ngày 22/10/2015, Hội đồng thành viên Tổng Công ty Vinafood 2 phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị tài sản trên đất của 4 khu đất này là 704.479.940.000 đồng để thực hiện bán chuyển nhượng, thay đổi toàn bộ nội dung của Nghị quyết số 01 ngày 5/2/2015 đã trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Tài chính trước đó.

Ngày 25/11/2015, Tổng Công ty Vinafood 2 đã chuyển nhượng 4 cơ sở nhà đất số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Đại diện pháp luật Công ty Việt Hân Sài Gòn đã dùng chính số tiền góp vốn điều lệ trong Công ty Việt Hân Sài Gòn để mua 4 cơ sở nhà đất này là tài sản của Tổng Công ty Vinafood 2, và Tổng Công ty Vinafood 2 bàn giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của 4 cơ sở nhà đất này cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Sau đó, Công ty Việt Hân Sài Gòn dùng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất để vay vốn ngân hàng.

Quá nhiều sai phạm

Với việc tự tung tự tác biến đất công thành đất tư nhân, Tổng công ty Vinafood 2 đã không thực hiện lập lại phương án sắp xếp lại 4 cơ sở nhà, đất (số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, Quận 1) theo quyết định của Thủ tướng để trình các cơ quan có thẩm quyền thẩm định và trình Thủ trướng quyết định.

Trong khi đó, Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm toàn diện chỉ đạo Tổng Công ty Vinafood 2 trong việc lựa chọn đối tác đảm bảo đủ năng lực thực hiện dự án tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh.

Thế nhưng, Tổng Công ty Vinafood 2 lại tự ý liên kết hợp tác với Công ty Việt Hân, không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính thẩm định trước khi trình Thủ tướng quyết định.

Mặc dù UBND TPHCM, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có rất nhiều văn bản hướng dẫn, yêu cầu Tổng Công ty Vinafood 2 phải xây dựng phương án thoái vốn góp tại Công ty Việt Hân Sài Gòn theo quy định, tuy nhiên Tổng Công ty Vinafood 2 phớt lờ không thực hiện.

Trái lại, ngày 25/11/2015, Tổng Công ty Vinafood 2 lại thực hiện chuyển nhượng 4 cơ sở nhà, đất nói trên cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Đại diện Công ty Việt Hân Sài Gòn đã dùng chính số tiền góp vốn điều lệ trong công ty để mua 4 cơ sở nhà, đất là tài sản do Tổng Công ty Vinafood 2 đang được giao quản lý theo quyết định số của Thủ tướng để thực hiện dự án.

Điều đáng nói là sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Tổng Công ty Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chấp thuận cho triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh, Quận 1, TPHCM… nhằm khắc phục thua lỗ trong hoạt động kinh doanh.

Chưa hết, Tổng Công ty Vinafood 2 đã không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại 3 cơ sở nhà 33 Nguyễn Du và 34-36 Chu Mạnh Trinh trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Tổng Công ty Vinafood 2 không thông báo cho UBND Quận 1, TP HCM biết việc đã chuyển nhượng toàn bộ 20% vốn góp của Tổng Công tyVinafood 2 tại Công ty Việt Hân Sài Gòn là 160 tỉ đồng cho Công ty Việt Hân Sài Gòn nên Chủ tịch UBND Quận 1 đã ban hành quyết định (số 386/QĐ-UBND ngày 7/4/2016) thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ dự án di dời các hộ dân nói trên, trên danh nghĩa của Tổng Công ty Vinafood 2, nhưng bản chất là để phục vụ cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Quyết định hành chính này trái thẩm quyền, sai về nội dung, hình thức, đối tượng và trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ (tại Văn bản số 9405/VPCP-KTTH ngày 7/11/2013 và Văn bản số 1647/VPCP ngày 15/9/2015).

Ngày 29/5/2021, ông Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Nội chính Trung ương, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng đã có buổi làm việc với Thường trực Thành ủy TP HCM để kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện kết luận của Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng liên quan đến các sai phạm xảy ra tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm và các vụ án, vụ việc khác. Tại buổi làm việc, ông Phan Đình Trạc đã chỉ đạo, đối với sai phạm xảy ra tại Tổng Công ty Lương thực Miền Nam (Tổng Công ty Vinafood 2) do Thanh tra Chính phủ kiến nghị, đề nghị Cơ quan điều tra đẩy nhanh tiến độ điều tra, xử lý nghiêm các vụ việc đã được Thanh tra Chính phủ chuyển đến.

Hồng Lĩnh