Vietnam Airlines đề xuất gói hỗ trợ phục hồi sau dịch lên tới 12.000 tỷ đồng
Mặc dù phục hồi toàn bộ thị trường nội địa nhưng Vietnam Airlines vẫn bị thất thu hơn 60% doanh thu do các đường bay quốc tế vẫn chưa được mở lại.
Vietnam Airlines đã tăng cường mở rộng các đường bay trong nước để bù đắp thị trường nước ngoài chưa được khai thác. Ảnh: Quang Toàn/BNEWS/TTXVN
Đại diện lãnh đạo Tổng công ty Hàng không việt Nam (Vietnam Airlines – MCK: HVN) cho biết đã có kiến nghị Chính phủ gói hỗ trợ khoản vay tối thiểu 4.000 tỷ đồng, tối đa 12.000 tỷ đồng để phục hồi sản xuất kinh doanh sau dịch COVID-19.
Cụ thể, ông Trần Thanh Hiền, Kế toán trưởng Tổng công ty Hàng không Việt Nam thông tin, mặc dù phục hồi toàn bộ thị trường nội địa nhưng Vietnam Airlines vẫn bị thất thu hơn 60% doanh thu do các đường bay quốc tế vẫn chưa được mở lại. Đặc biệt, với Vietnam Airlines, riêng phần hoàn vé cho khách mua vé trước dịch rất lớn; trong đó, từ giữa tháng 2 đến tháng 3 phải hoàn lại 4.000 tỷ đồng, gần như “mất máu” rất đột ngột.
Do đó, dự kiến sản lượng vận chuyển cả năm 2020 của Vietnam Airlines sẽ giảm 48% so với năm 2019; doanh thu giảm 50.000 tỷ đồng; sau cắt giảm chi phí còn lỗ khoảng từ 15.000-16.000 tỷ đồng. Hơn 3 tháng, hãng chỉ bay từ 2 -5% năng lực trong khi vẫn phải trả, hạch toán các chi phí; trong đó nặng nhất tiền thuê tàu bay (1.300 tỷ đồng) và chi phí khấu hao, bảo dưỡng sửa chữa tàu bay, nhân công.
Với các đơn vị thành viên của Vietnam Airlines như Jetstar Pacific, Vasco cũng rất khó khăn; trong đó Jetstar Pacific lỗ 1.200 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2020. Hãng hàng không K6 (Cambodia Angkor Air - K6) mà Vietnam Airlines đóng góp 49% vốn trong liên danh này) sản lượng cũng giảm 24,9%, doanh thu giảm 27,4% và lỗ 14,5 triệu USD.
Ngoài việc cắt giảm triệt để các chi phí sản xuất, chấp nhận giảm lương của người lao động, ngay khi dịch COVID-19 mới bùng phát tại Trung Quốc, hãng đã sớm chủ động đàm phán với các đơn vị cho thuê tàu bay, các định chế tài chính trong và ngoài nước, qua đó đạt được những thỏa thuận tích cực. Thậm chí có đơn vị cho thuê tàu bay chấp nhận hỗ trợ hơn 1.000 tỷ đồng cho Vietnam Airlines.
Đánh giá về tình hình hàng không thế giới ảnh hưởng từ dịch COVID-19, ông Trần Thanh Hiền cho hay, cách đây hơn 1 tháng, Hiệp hội Vận tải Hàng không quốc tế (IATA) dự báo ngành hàng không sẽ bị giảm doanh thu 314 tỷ USD. Tuy nhiên, đến ngày 9/6 vừa qua, con số này đã lên tới 419 tỷ USD và khoản lỗ sẽ vọt lên 84 tỷ USD. Ngay cả khi dịch COVID-19 được khống chế vào quý III/2020 thì cũng phải đến cuối năm 2022, ngành hàng không mới có thể về lại trạng thái cuối tháng 12/2019.
Các tổ chức quốc tế cho rằng cần 250 tỷ USD hỗ trợ cho các hãng hàng không. Đến ngày 15/5, các hãng hàng không trên thế giới mới hỗ trợ 120 tỷ USD.
“Hầu như không còn hãng nào còn tiền trên tài khoản do dịch COVID-19 đã “đốt” 41% tài chính, tương đương 157 tỷ USD giá trị vốn hóa của 116 hãng hàng không niêm yết trên toàn thế giới); trong đó phần khách mua vé trước đây phải hoàn vé rất lớn”, ông Trần Thanh Hiền chia sẻ.
Hàng không là ngành tác động trực tiếp đến nhu cầu đi lại, đời sống của người dân và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe nhiều ngành kinh tế khác. Ảnh minh họa/Vietnam Airlines
So với nhiều hãng hàng không lớn trên thế giới đã phải tuyên bố phá sản, Vietnam Airlines tuy lỗ nặng nhưng vẫn trụ được vì trước dịch hãng có tiềm lực tài chính lành mạnh. Tại thời điểm cuối năm 2019 hãng đang có 4.000 tỷ đồng tiền mặt trong tài khoản nhưng cũng chỉ giúp Vietnam Airlines cầm cự đến tháng 9/2020 và sẽ sớm cạn kiệt dòng tiền nếu như không nhận được sự hỗ trợ kịp thời.
"Nhiều người đã hỏi tại sao tại thị trường hàng không Việt Nam chỉ mình chúng tôi kêu khó, xin hỗ trợ. Đó hoàn toàn không phải là sự ỉ lại mà là sự minh bạch, thái độ có trách nhiệm với các cổ đông đang đầu tư vào hãng – ông Hiền giải thích.
Hiện các nước đã triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ cho các hãng bay, dưới hình thức bảo lãnh cho vay và trực tiếp cho vay như Pháp, Hà Lan, Singapore… hoặc Chính phủ phát hành trái phiếu, cổ phiếu, trái phiếu chuyển đổi hay như Thái Lan thực hiện tái cấu trúc Thai Airways theo Đạo luật phá sản…
Cụ thể, Chính phủ các nước đã đưa ra gói hỗ trợ rất lớn cho các hãng hàng không. Đến ngày 15/5, Nhật Bản có gói giải cứu tương đương 22% doanh thu của hãng hàng không (89 tỷ USD), Singapore là 11 tỷ USD, Chính phủ Indonesia cung cấp gói cứu trợ 1 tỷ USD cho Hãng Garuda Indonesia, Chính phủ Pháp đồng ý cung cấp gói hỗ trợ 7 tỷ Euro cho Air & KLM…
Trong khi đó, tại Việt Nam, các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp hàng không là không lớn, mới chớm được triển khai hoặc vẫn đang giai đoạn xin ý kiến của cấp có thẩm quyền.
“Các khoản hỗ trợ giảm thuế môi trường với nhiên liệu bay, giảm phí cất hạ cánh cộng dồn cũng chỉ giúp hãng đỡ được từ 400 – 500 tỷ đồng”, ông Hiền thông tin và cho biết thêm là dù khôi phục toàn bộ thị trường nội địa, có thêm dòng tiền nhưng do đang giai đoạn kích cầu, các hãng đều không có lãi và không cải thiện đáng kể tình hình tài chính.
Hiện Vietnam Airlines đã có báo cáo kiến nghị Chính phủ với vai trò là chủ sở hữu của hãng (vốn Nhà nước chiếm tới 86%) đề nghị vay quy mô tối thiểu ít nhất 4.000 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi mức thấp nhất theo chính sách tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước, phù hợp với tình huống hỗ trợ khẩn cấp. Thời gian vay tối thiểu là 3 năm và có bảo lãnh của Chính phủ.
Hãng cũng kiến nghị phát hành cổ phiếu cho cổ đông hiện hữu để tăng vốn, Nhà nước sử dụng các nguồn vốn Nhà nước hoặc giao Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) hay các doanh nghiệp Nhà nước khác mua cổ phần thuộc quyền mua của Nhà nước. Quy mô phát hành cân đối với phương án vay để bảo đảm 12.000 tỷ đồng.
Ngoài ra, trong giai đoạn trung và dài hạn, Chính phủ bảo lãnh cho Vietnam Airlines phát hành trái phiếu 10 năm, quy mô 10.000 tỷ đồng để thực hiện dự án đầu tư đội bay giai đoạn 2021-2025.
Song ông Trần Thanh Hiền cũng thừa nhận, các giải pháp hỗ trợ trên sẽ gặp những vướng mắc về pháp lý khi vận dụng theo các quy định của luật pháp hiện hành, do vậy cần phải có các quyết định của cấp có thẩm quyền cho phép áp dụng cơ chế đặc biệt để xử lý phù hợp với tình huống khẩn cấp.
“Không phải Nhà nước chỉ hỗ trợ Vietnam Airlines mà không hỗ trợ các hãng khác. Hàng không là ngành tác động trực tiếp đến nhu cầu đi lại, đời sống của người dân và ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của nhiều ngành kinh tế khác. Vietnam Airlines không xin bơm tiền Nhà nước mà vay sẽ trả. Hãng thừa khả năng trả do cân đối tổng tài sản trên 70.000 tỷ đồng”, ông Trần Thanh Hiền nhấn mạnh./.
