Việt Nam nỗ lực bảo đảm quyền tự do hội họp, lập hội… của nhân dân

Hiến pháp khẳng định công dân có quyền tự do hội họp, lập hội, biểu tình. Việc thực hiện các quyền này do Hiến pháp, pháp luật quy định. Thể chế hóa quy định này của Hiến pháp, nhiều văn bản quy phạm pháp luật đã được ban hành để thúc đẩy, bảo đảm và bảo vệ quyền tự do hội họp, biểu tình.

Những người có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác ngăn cản hoặc ép buộc người khác lập hội, hội họp hợp pháp thì có thể bị xử lý hình sự về tội xâm phạm quyền hội họp của công dân, theo quy định tại điều 165 Bộ luật Hình sự.

Ngoài ra Bộ luật Hình sự năm 2015 cũng đã bổ sung một tội danh mới là Tội xâm phạm quyền tự do ngôn luận, tự do báo chí, tiếp cận thông tin, quyền biểu tình của công dân (Điều 167) để xử lý người có hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc thủ đoạn khác cản trở công dân thực hiện quyền biểu tình.

Nghị định số 38/2015/NĐ-CP quy định một số biện pháp bảo đảm trật tự công cộng đã có các quy định về việc tập trung đông người ở nơi công cộng, các biện pháp bảo đảm trật tự công cộng, thẩm quyền áp dụng các biện pháp này.

Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thực hiện nhiệm vụ bảo đảm trật tự công cộng, xâm hại đến lợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân thì tùy theo tính chất mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nếu gây thiệt hại thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Công đoàn các cấp là tổ chức bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người lao động. Ảnh: moj.gov.vn

Hiến pháp quy định công dân có quyền lập hội, việc thực hiện các quyền này do pháp luật quy định. Nguyên tắc hiến định này đã được cụ thể hóa và bảo đảm thực hiện bằng nhiều văn bản quy phạm pháp luật khác nhau như Bộ luật lao động, Luật công đoàn, Bộ luật dân sự…

Dự án Luật về hội hiện đang được xây dựng nhằm bảo đảm tạo điều kiện thuận lợi cho công dân thực hiện quyền lập hội theo quy định của Hiến pháp và đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng. Bộ luật Dân sự quy định mọi cá nhân, pháp nhân đều có quyền thành lập pháp nhân, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Quyền thành lập gia nhập và hoạt động công đoàn của người lao động là người Việt Nam làm việc trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được quy định tại Luật Công đoàn và Bộ luật Lao động.

Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, hoặc dùng thủ đoạn khác ngăn cản hoặc ép buộc người khác lập hội, hội họp hợp pháp thì có thể bị xử lý hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Theo báo cáo, các hội ở Việt Nam phát triển đa dạng với quy mô phạm vi và tính chất hoạt động khác nhau. Việt Nam hiện có khoảng 60.627 hội trong đó có 506 hội hoạt động trong phạm vi cả nước, tính đến tháng 7 -2016.

Nhìn chung, các hội đã có nhiều đóng góp vào quá trình xây dựng và phát triển đất nước, thể hiện vai trò là cầu nối giữa các hội viên với cơ quan chính quyền. Qua đó, phản ánh nguyện vọng của hội viên hỗ trợ hội viên trong hoạt động sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh, hỗ trợ giải quyết các tranh chấp thương mại, cung cấp thông tin tư vấn về sản xuất và thị trường.

Hoạt động của các hội cơ bản tập trung vào các lĩnh vực xã hội, nhân đạo, từ thiện, đặc biệt là cung ứng dịch vụ trong một số lĩnh vực giáo dục, đào tạo, chăm sóc sức khỏe, thể dục thể thao, bảo vệ môi trường.

Các hội cũng có vai trò ngày càng tích cực trong tư vấn, phản biện đối với các chủ trương chính sách và pháp luật của nhà nước, chương trình và dự án phát triển kinh tế xã hội của Chính phủ và của địa phương.

Tính đến tháng 12-2016, Việt Nam có 710 Liên đoàn Lao động quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh; 48 công đoàn khu công nghiệp; 361 công đoàn ngành địa phương; 125.560 công đoàn cơ sở, với 9636417 đoàn viên công đoàn (so với năm 1990 số lượng tăng hơn 5 triệu đoàn viên).

H.L