Việt Nam nhập khẩu gần 2 triệu tấn giấy mỗi năm

Đây là con số được ông Phan Chí Dũng – Nguyên Vụ trưởng Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công Thương) đưa ra tại Hội thảo “Giải pháp Chính sách phát triển bền vững ngành giấy Việt Nam” do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp với Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam tổ chức sáng nay (16/10), tại Hà Nội.

Theo ông Phan Chí Dũng, ngành giấy Việt Nam đã có bước phát triển mạnh mẽ với mức tăng trưởng bình quân 11% giai đoạn 2000 – 2007 và 16% giai đoạn 2007 – 2017.

Theo số liệu của Hiệp hội Giấy và Bột giấy Việt Nam, tốc độ tăng trưởng các loại giấy các loại là rất lớn. Cụ thể, năng lực sản xuất tăng 29,7%, tiêu dùng tăng 10,5%, sản xuất tăng 22,5%, nhập khẩu tăng 6.6%, xuất khẩu tăng 79,3%. Đối với giấy làm bao bì giai đoạn 2015-2018 cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng “rất cao”. Theo đó, năng lực sản xuất tăng 39,6%, tiêu dùng tăng 13%, sản xuất tăng 27,7%, nhập khẩu tăng 8,3%, xuất khẩu tăng 44,3%.

Tuy nhiên, ông Dũng nhận định, năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt so với thế giới là yếu, khó cạnh tranh được với các doanh nghiệp nước ngoài. Ngay tại thị trường nội địa, các doanh nghiệp Việt có năng lực cạnh tranh chưa tương xứng với các doanh nghiệp FDI vì vốn ít, quy mô nhỏ.

Hiện có 1 doanh nghiệp nhà nước là Tổng Công ty Giấy Việt Nam và 300 công ty cổ phần, doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp FDI. Trong đó đa phần là các doanh nghiệp quy mô sản xuất nhỏ dưới 100 nghìn tấn/năm, có chưa đến 20 doanh nghiệp sản xuất quy mô trên 100 nghìn tấn/năm.

Khẳng định vai trò quan trọng của ngành giấy Việt Nam. Ông Dũng cho hay trong việc tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động, hỗ trợ nhiều ngành kinh tế quan trọng phát triển, cung cấp nhiều sản phẩm quan trọng cho đời sống xã hội và cho hoạt động sản xuất của nền kinh tế, đóng góp vào sự phát triển kinh tế chung của đất nước. “Sản xuất của ngành giấy dự kiến đóng góp khoảng 1,5% giá trị GDP của Việt Nam với kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt trên 1 tỷ USD vào năm 2018”, ông Dũng nói.

Ông Phạm Đình Thưởng – Chuyên gia phân tích chính sách – nhận định: Ở Việt Nam, ngành công nghiệp giấy đang tăng trưởng mạnh mẽ thông qua áp dụng các công nghệ tiên tiến, tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về các sản phẩm thân thiện với môi trường. Đặc biệt, xu hướng sử dụng các loại vật liệu xanh – sạch trong cuộc sống đã thúc đẩy nhu cầu sử dụng đối với các loại vật liệu có nguồn góc từ giấy. Bên cạnh đó, hoạt động xuất khẩu tăng trưởng cao đã và đang kéo theo sự gia tăng mạnh về nhu cầu giấy làm bao bì. Đây là sản phẩm phụ trợ cho các ngành hàng khác, đặc biệt là đối vơi các ngành hàng có tỉ trọng xuất khẩu cao.

Tuy nhiên, ông Thưởng cho biết, ngành giấy đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Cụ thể, chính sách quản lý trong nước còn nhiều khó khăn, sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường nội địa và xuất khẩu, giá nguyên liệu đầu vào tăng cao…

Với xu hướng sử dụng giấy bao bì và bao bì giấy của thế giới đang tăng cao, thay thế cho một số loại bao bì khác. Trong nước, mức tiêu thụ giấy bình quân đầu người tại Việt Nam hiện thấp so với thế giới. Cụ thể, Việt Nam là 44 kg/người, trung bình thế giới là 56 kg/người, Nhật Bản 206 kg/người, Mỹ 233 kg/người. Ông Phan Chí Dũng nhận định, nhu cầu sử dụng giấy bao bì cho sản phẩm tiêu thụ trong nước và xuất khẩu có mức tăng trưởng rất lớn. “Nhu cầu giấy tăng 8-10%/năm, trong đó nhu cầu giấy bao bì tăng khoảng 15%/năm. Việt Nam nhập khẩu gần 2 triệu tấn giấy hàng năm”, ông Dũng nêu con số.

Theo dự báo của Hiệp hội Giấy và và Bột giấy Việt Nam, năm 2018, mức tiêu thụ giấy trong nước 4.749 nghìn tấn. Lượng giấy nhập khẩu dự kiến năm 2018 là 2099 nghìn tấn.

Số liệu của Tổng Cục Hải quan cho thấy, giá trị nhập khẩp khẩu giấy và thành phẩm giấy tại Việt Nam năm 2017 đạt 2.379 triệu USD, giá trị xuất khẩu đạt 735 triệu USD. 8 tháng đầu năm 2018, Việt Nam chi 1.813 triệu USD cho việc nhập khẩp khẩu giấy và thành phẩm giấy, trong khi đó, ở chiều ngược lại, Việt Nam xuất khẩu đạt 680 triệu USD.

LÊ HẬU