Việt Nam diễn nghĩa (Tập V - Kỳ 46)
Trân trọng giới thiệu tiếp Tập V " NỘI CHIẾN TRỊNH – NGUYỄN VÀ NHÀ TÂY SƠN" trong bộ Tiểu thuyết Lịch sử "Việt Nam Diễn Nghĩa" của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Hồng Đức- Hà Nội ấn hành năm 2020.
Tranh minh hoa nữ tướng Bùi Thị Xuân - Bìa sách của NXB Kim Đồng. Nguồn: Internet
Kỳ 46.
Nguyễn Phúc Ánh nói:
-Trận hỏa công Thị Nại khủng khiếp quá nhưng chúng ta vẫn không lên bộ được để cứu Quy Nhơn.
Lê Văn Duyệt nói:
-Chúa công phải dùng kế vây Ngụy cứu Triệu. tất cả lực lượng và tướng giỏi của Tây Sơn đã tập trung vào Quy Nhơn, Phú Xuân bỏ trống. Chúng ta tấn công Phú Xuân. Trần Quang Diệu phải đem quân về cứu Phú Xuân, Quy Nhơn được giải vây. Nếu lực lượng Tây Sơn Phú Xuân mà yếu, ta lấy luôn kinh thành, bắt sống Cảnh Thịnh thì thắng lợi lớn không thể nào tưởng tượng. Phú Xuân thất thủ thì tất cả các nơi khác của Tây Sơn sẽ sụp đổ, có thể nhanh chóng lấy được thiên hạ.
Nguyễn Phúc Ánh nói:
-Kế của lão tướng là diệu kế, nếu phòng thủ Phú Xuân mà yếu thì Phú Xuân mất, Phú Xuân mất thì nhà Tây Sơn sụp đổ, thiên hạ nhanh chóng về tay ta.Ha!ha!ha!..
-Người đâu.
-Dạ.
Đem rượu Pháp ra đây.
-Dạ.
Nguyễn Phúc Ánh và Lê Văn Duyệ̣t chạm ly ngay trên lâu thuyền chỉ huy.
-Chúc chúa công lấy được Phú Xuân.
Hai người cạn ly. Sau đó Nguyễn Phúc Ánh ra lệnh:
-Tiến đánh Phú Xuân để giải cứu cho Quy Nhơn, cứu Võ Tánh và Ngô Tùng Châu.
-Xin tuân lệnh chúa công.
Thủy quân Nguyễn thuận buồm xuôi gió tiến nhanh vào cửa biển Tư Dung. Phò mã Tây Sơn Nguyễn Văn Trị đem quân chống giữ ở Quy Sơn. Nguyễn Phúc Ánh nói:
-Ta tấn công mặt trước, Lê Văn Duyệt và Lê Chất đem quân đánh tập hậu.
-Mạt tướng tuân lệnh.
Đêm đó, quân Nguyễn Văn Trị giáp chiến với quân Nguyễn ở ven biển. Súng nổ, đạn bay, quân hai bên chết chồng chất. Thốt nhiên, có tiếng súng và tiếng reo hò phía sau quân Tây Sơn. Quân Nguyễn bốn hướng xông vào giáp chiến. Quân Tây sơn chống cự ngoan cường nhưng hi sinh gần hết, thây đổ máu phun. Nguyễn Văn Trị đại bại mở đường máu mà chạy. Thủy quân Nguyễn Phúc Ánh không gặp một lực lượng thủy quân nào của Tây Sơn, cứ thế tiến vào cửa Thuận An như vào chỗ không người. Nguyễn Phúc Ánh ra lệnh đổ bộ lên bờ, tiến đánh kinh thành Phú Xuân. Vua Cảnh Thịnh đang ngồi trong điện Trung Hòa, nội thị hốt hoảng vào báo:
-Dạ bẩm hoàng thượng, nguy cấp, nguy cấp…
-Nguy cái gì?
-Dạ bẩm, quân của Nguyễn Phúc Ánh từ cửa Thuận An đã đánh vào kinh thành rồi ạ.
Cảnh Thịnh hốt hoảng:
-Sao chúng nhanh vậy? Nguyễn Văn Trị đâu?
-Dạ, phò mã bị chúng đánh bại ở Quy Sơn bỏ chạy đi đâu không rõ ạ.
-Trần Quang Diệu đâu, Võ Văn Dũng đâu, Bùi Hữu Hiếu đâu?
-Dạ, ba tướng quân này còn vây đánh Quy Nhơn ạ.
Cảnh Thịnh kêu lên:
-Chết rồi, ta mải mê muốn lấy lại Quy Nhơn là đất tổ, điều hết quân đội và tướng giỏi vào đó, khinh suất không lo phòng thủ kinh thành. Ta có tội với tổ tiên, với phụ hoàng Quang Trung bách chiến bách thắng rồi. Không còn ai nữa, ta phải tự thân chinh vậy. Người đâu.
-Dạ, hoàng thượng.
-Đem hết cấm quân theo ta ra ngoài thành đánh giặc. Gọi đô đốc nữ tướng Bùi Thị Xuân đem đội tượng binh và đội nữ binh hộ giá.
-Thần tuân chỉ.
Vua Cảnh Thịnh lần đầu tiên dùng đến bộ giáp vàng, mũ đâu mâu vàng, đi hài vàng, áo bào vàng lên voi đem quân ngự lâm ra trận. Trận đánh bảo vệ Phú Xuân diễn ra khong cân sức, quân Nguyễn đông tới 3 vạn người, thiện chiến. Đô đốc Bùi Thị Xuân vừa hộ giá, vừa chỉ huy tượng binh và nữ binh, tả xung hữu đột. Súng nổ vang trời, tên đạn bay như mưa. Quân Nguyễn chết nhiều nhưng bên quân Cảnh Thịnh quân ngự lâm cũng hi sinh gần hết, đội nữ binh của Bùi Thị Xuân cũng hy sinh nhiều. Vậy mà Bùi Thị Xuân vẫn cầm cự giữ được Phú Xuân từ sáng đến trưa. Nguyễn Phúc Ánh hỏi Lê Văn Duyệt:
-Đây có phải là nữ tướng đã làm ta khốn đốn khi ta đánh Quảng Nam không?
-Dạ bẩm chúa công, chính là nữ tướng này, là phu nhân của Thái phó Trần Quang Diệu.
-Thật là một nữ tướng phi thường.
Để vua Cảnh Thịnh không bị bắt, Bùi Thị Xuân phải hộ giá chạy vào thành và mở cửa sau điện Trung Hòa đem vua chạy về phía Bắc. Nguyễn Phúc Ánh ra lệnh:
-Tướng Lê Chất.
-Dạ có mạt tướng.
-Tướng quân đem kỵ binh truy kích bắt bằng được Cảnh Thịnh cho ta.
-Mạt tướng tuân lệnh.
-Tướng quân Nguyễn Đình Đắc.
-Dạ, có mạt tướng.
-Tướng quân đem quân chặn đường từ Quy Nhơn ra đây, không cho Trần Quang Diệu về cứu Phú Xuân.
-Mạt tướng tuân lệnh.
Lê Chất vốn là tướng Tây Sơn đầu hàng Nguyễn Phúc Ánh nên rất thuộc đường đất vùng Thuận Hóa, đem 500 kỵ binh đuổi Cảnh Thịnh rất gấp. Bùi Thị Xuân cho nữ binh hộ giá Cảnh Thịnh chạy trước, còn mình thì đem tượng binh chặn kỵ binh Lê Chất. Đàn voi thấy ngựa rống lên khủng khiếp và lao vào đội kỵ binh, ngựa sợ voi nên hí lên thảm thiết và quay đầu tháo chạy. Lê Chất đành phải quay về Phú Xuân. Bùi Thị Xuân tiếp tục hộ giá Cảnh Thịnh chạy ra Bắc.
V
Tháng 11 năm 1801, gió se lạnh thổi khắp miền Trung, bầu trời xam xám sầu thảm không một áng mây bay. Bờ Bắc Sông Linh Giang rợp trời cờ đỏ của 3 vạn quân Tây Sơn, trống đập liên hồi. Đây là 3 vạn quân mà Cảnh Thịnh ra Bắc đã tập hợp được, nay tiến về giải phóng Phú Xuân đang bị Nguyễn Phúc Ánh chiếm đóng tháng 4 năm 1801. Tại Thăng Long, vua Cảnh Thịnh đã đổi niên hiệu Cảnh Thịnh ra niên hiệu Bửu Hưng. Vua Bửu Hưng vừa bước xuống mình voi thì thám mã về báo:
-Bẩm hoàng thượng, quân Nguyễn đã chiếm giữ lũy Thầy để ngăn chặn quân ta vượt qua Nhật Lệ. Tướng Nguyễn Phạm Văn Nhân chỉ huy phòng thủ lũy Trấn Ninh và Đâu Mâu. Quân Nguyễn cũng đã chiếm giữ lũy Trường Dục và nhiều chiến lũy khác. Thủy quân Nguyễn do tướng Nguyễn Văn Trương chỉ huy giữ cửa sông Nhật Lệ.
Vua Bửu Hưng ra lệnh:
-Chúng ta quay về đây là để tiến vào giải phóng kinh thành Phú Xuân, muốn vậy chúng ta phải đánh bại quân Nguyễn, phá tan lũy Thầy để vượt qua sông Nhạt Lệ. Đệ Nguyễn Quang Thùy đánh lũy Trấn Ninh.
-Thần tuân chỉ.
-Tướng Nguyễn Văn Kiên đánh lũy Đâu Mâu.
-Thần tuân chỉ.
(Còn nữa)
CVL
