Việt Nam diễn nghĩa (Tập V - Kỳ 24)
Trân trọng giới thiệu tiếp Tập V " NỘI CHIẾN TRỊNH – NGUYỄN VÀ NHÀ TÂY SƠN" trong bộ Tiểu thuyết Lịch sử "Việt Nam Diễn Nghĩa" của PGS TS Cao Văn Liên do NXB Hồng Đức- Hà Nội ấn hành năm 2020.
Tranh minh hoa: Tĩnh đô vương Trịnh Sâm sinh năm 1739, cầm đầu phủ chúa Trịnh từ năm 1767 đến khi qua đời 1782, thời Lê Trung Hưng. Nguồn: Internet.
Kỳ24.
-Thống binh Huy nói:
-Nhưng làm sao có được thuyền chiến mà có được thì làm sao thuyền chiến lớn đi vào một con sông nước không sâu thế này?
-Ta bí mật vơ vét huy động thuyền nhỏ của dân chài, đặt đại bác nhỏ lên, khi xung trận thì tăng cường súng hỏa mai, tạc đạn cũng tạo được hỏa lực bất ngờ đủ sức tiêu diệt quân Tây Sơn. Ăn nhau là ở yếu tố bất ngờ.
Thống binh Huy nói:
-Ta nghĩ ra rồi.
-Thống binh nghĩ ra được diệu kế gì?
Cho lính đắp bờ chắn sông ở hạ nguồn cho nước sông dâng lên cao thuyền chiến lớn chắc cũng vận động tốt.
-Diệu kế, diệu kế.
Vào một buổi sáng hàng vạn quân Nguyễn bất ngờ tấn công từ sườn núi xuống đường cái quan. Quân Tây Sơn dồn hết lực lượng nghênh chiến, bỏ trống mặt sông sau lưng. Hai bên bắn hỏa mai, ném tạc đạn, xác quân hai bên ngổn ngang nhưng quân Tây Sơn vẫn giữ vững căn cứ Thiên Lộc. Bất ngờ từ phía sau quân Tây Sơn, hàng trăm thuyền đánh cá biến thành thuyền chiến dàn kín mặt sông đến 2 dặm. Đại bác bé nhả đạn tới tấp cùng tạc đạn và súng hỏa mai bắn như mưa. Quân Tây Sơn bị đánh tập hậu chết nhiều, thế trận tan vỡ rối loạn. Các tướng Tây Sơn và hàng nghìn quân tiếp tục gục xuống. Trong đạn lửa máu chảy xương tan, các tướng Tây Sơn hộ vệ Nguyễn Nhạc mở đường máu chạy về Bến Ván và Châu Ô quảng Ngãi. Đạo quân của Lý Tài cũng bị quân Nguyễn đánh úp. Tập Đình cũng không thể cứu được cả hai đạo quân. Nguyễn Nhạc rút về Mỹ Thị. Trong tổng hành dinh Nguyễn Nhạc gọi:
-Thám mã đâu.
-Dạ, bẩm chúa công.
-Tướng quân đem mệnh lệnh của ta truyền cho tướng Tập Đình ở Thế Giang cùng ta tấn công Quảng Nam.
-Dạ, vâng lệnh chúa công.
Nguyễn Nhạc lại bảo một thám mã khác:
-Tướng quân truyền mệnh lệnh của ta cho tướng Lý Tài đem quân cùng ta và Tập Đình tấn công Quảng Nam.
-Dạ, tuân lệnh.
Ba đạo quân cùng tấn công Quảng Nam. Quân Nguyễn do Chưởng cơ Tôn Thất Thăng chỉ huy hành quân sắp đến Quảng Nam, chợt có thám mã báo:
-Dạ, bẩm Chưởng cơ, ba đạo quân Tây Sơn thế mạnh như nước đang tràn vào Quảng Nam.
Tôn Thất Thăng hoảng hốt:
-Hả, sao chúng nhanh vậy? Chúng mạnh như hổ báo, ta tạm thời lui binh và tính sau.
Tôn Thất Thăng hạ lệnh:
-Toàn quân rút về đèo Hải Vân cố thủ không cho quân Tây Sơn đánh ra Phú Xuân.
-Dạ, tuân lệnh Chưởng cơ.
Rồi quân của Tôn Thất Thăng gần như tháo chạy. Quân Tây Sơn chiếm được Quảng Nam.
Tháng 4 năm 1774, trời mùa hạ nắng như đổ lửa, trong tổng hành dinh ở Quảng Nam, thám mã về báo cho Nguyễn Nhạc:
-Dạ, bẩm chúa công, Lưu thủ dinh Long Hồ là Tống Phúc Hiệp cùng tướng Nguyễn Khoa Thuyên đem 5 vạn quân từ Hòn Khói Nha Trang đã đánh chiếm Bình Thuận.
Lại có thám mã về báo:
-Dạ, bẩm chúa công, Tống Phước Hiệp để Nguyễn Khoa Toàn giữ Bình Thuận, còn ông ta kéo quân đánh Diên Khánh. Trấn thủ Diên Khánh của ta Lê Văn Hưng đã bỏ Diên Khánh rút về Phú Yên hội quân với tướng Nguyễn Văn Lộc.
IV
Tháng 9 năm 1774, trong phủ chúa Nguyễn ở Phú Xuân, Nguyễn Phúc Thuần, Trương Phúc Loan đang thiết triều thì có thám mã về báo:
-Dạ, bẩm Định Vương, bẩm Quốc phó, Tĩnh đô Vương Trịnh Sâm ở Thăng Long đã phái 5 vạn quân do Việp Quận Công, lão tướng Hoàng Ngũ Phúc làm Bình Nam Thượng tướng quân, Bùi Thế Đạt làm phó tướng đã đánh đến Bắc Bố Chính.
Cả triều đình chưa hết cơn hoảng hốt thì lại có thám mã về báo:
-Dạ bẩm chúa công, bẩm Quốc phó, Quân ta ở Bố Chính do tướng Trần Giai chỉ huy đã đầu hàng quân Trịnh và làm hướng đạo cho chúng vượt sông Linh Giang, tấn công lũy Thầy rồi ạ.
Nguyễn Phúc Thuần nói:
-Không được hoảng loạn, lũy Thầy kiên cố xưa đã từng 6 lần đánh bại những cuộc tấn công của quân Trịnh.
Tôn Thất Nghiêm nói:
-Tâu chúa công, lũy Thầy khó công phá nhưng thần thấy phải tăng lực lượng bảo vệ Phú Xuân.
Nguyễn Phúc Thuần nói:
-Thống suất Tống Hữu Trương:
-Có thần.
-Tướng quân đem 3 vạn quân đóng ở Lưu Đồn bên trong chiến lũy Nhật Lệ để ngăn chặn quân Trịnh, đề phòng lũy Thầy thất thủ.
-Mạt tướng tuân lệnh.
Nguyễn Phúc Thuần ra lệnh tiếp:
-Tướng quân Tôn Thất Chí, Nguyễn Văn Chính.
-Có mạt tướng.
-Hai tướng quân đem 3 vạn quân đóng ở phía Nam Lưu Đồn, khu vực Hồ Xá cùng Tống Hữu Trương bảo vệ Phú Xuân.
-Mạt tướng tuân lệnh.
Vài hôm sau Nguyễn Phúc Thuần đang thiết triều thì thám mã về báo:
-Dạ bẩm Định Vương, quân Trịnh do Hoàng Đình Thể chỉ huy đã chiếm được lũy Thầy ở Nhật Lệ vì các tướng của ta đã không chống cự, hạ vũ khí, mở cửa chiến lũy đầu hàng.
Cả triều đình hoảng loạn. Có tiếng nói:
-Mất lũy Thầy, quân Trịnh sắp tiến vào Phú Xuân rồi…
Lại có thám mã về báo:
-Dạ, bẩm Định Vương, Lưu Đồn đã thất thủ, Thông suất Tống Hữu Trương đã bỏ chạy.
Lại có thám mã báo:
-Dạ bẩm Định Vương, Hoàng Ngũ Phúc đã đến Hồ Xá, nói nếu bắt Quốc phó Trương Phúc Loan đem nộp sẽ ngừng tấn công Phú Xuân.
Trương Phúc Loan tức giận đập bàn gầm thét:
-Bọn giặc Trịnh thật vô lễ, ai dám bắt ta?
Nguyễn Cửu Dật đứng dậy nói:
-Vì sự tồn vong của nước nhà, ta dám bắt ngài. Bay đâu.
-Dạ.
Sau những tiếng dạ ran, 100 võ sĩ xông vào. Nguyễn Cửu Dật quát:
-Bắt trói tên quyền thần tàn hại nước nhà này cho ta.
-Tuân lệnh.
Bị bất ngờ, Trương Phúc Loan không chuẩn bị, không đem theo võ sĩ bị bắt và bị trói. Nguyễn Cửu Dật thét:
-Đem nhốt vào xe tù, cử 1000 lính giải tên này đem ra Hồ Xá nộp cho Hoàng Ngũ Phúc để cứu nước nhà.
-Dạ, tuân lệnh.
Hôm sau thiết triều, thám mã lại về báo:
-Dạ bẩm Định Vương, Trương Phúc Loan đã bị Hoàng Ngũ Phúc giết rồi nhưng Hoàng Ngũ Phúc vẫn tiến về Phú Xuân, nói là vào để dẹp giặc Tây Sơn.
Nguyễn Phúc Thuần nói:
-Không rõ Hoàng Ngũ Phúc muốn gì nữa đây?
Tôn Thất Nghiêm nói:
-Bẩm Định Vương, bây giừ thì đã quá rõ ràng quân Trịnh muốn lấy toàn bộ Đàng Trong, một giấc mộng mà 200 năm trước cha ông họ không thực hiện được. Thần còn được biết, chúa Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm còn cầm vài vạn quân vào Nghệ An để tăng thanh thế cho Hoàng Ngũ Phúc Nam tiến.
(Còn nữa)
CVL
