Việt Nam đạt nhiều thành tựu trong chăm sóc sức khỏe nhân dân

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến thăm, động viện bệnh nhi đang điều trị tại Bệnh viện Phổi Trung ương. Ảnh: DN.

Thành tích đáng ghi nhận

Nhằm thực hiện mục tiêu nâng cao sức khỏe người dân, phòng chống dịch bệnh, nâng cao chất lượng công tác dân số, ngày 31/7/2017 Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định phê duyệt Chương trình Mục tiêu y tế- dân số giai đoạn 2016-2020.

Mục tiêu của Chương trình là phát hiện sớm, kịp thời khống chế không để dịch lớn xảy ra, giảm tỷ lệ mắc, tỷ lệ tử vong một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, khống chế tốc độ gia tăng các bệnh không lây nhiễm phổ biến, bệnh tật lứa tuổi học đường bảo đảm sức khỏe cộng đồng. Đồng thời nâng cao năng lực quản lý, kiểm soát an toàn thực phẩm, hạn chế tốc độ tăng tỷ số giới tính khi sinh, cải thiện tình trạng dinh dưỡng, nâng cao chất lượng dân số và chăm sóc sức khỏe người cao tuổi...

Theo ông Nguyễn Công Sinh, Chánh văn phòng 1125- Chương trình Mục tiêu y tế- dân số, sau 3 năm thực hiện (2016- 2018) Chương trình Mục tiêu y tế - dân số giai đoạn 2016-2020 đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể.

Cụ thể, mạng lưới y tế Việt Nam được phát triển rộng khắp, kiểm soát được các bệnh, dịch mới nổi, không có dịch lớn xảy ra; tiếp tục giảm số mắc, số tử vong của nhiều bệnh dịch nguy hiểm; bảo vệ thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh, duy trì tỷ lệ tiêm chủng đầy đủ trên 95% cho trẻ em dưới 1 tuổi, phụ nữ có thai, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ. Tuổi thọ người dân được nâng cao.

Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em thể nhẹ cân đã giảm từ 17,5% năm 2010 xuống còn 15,3% năm 2013 và giảm xuống còn 13% năm 2018. Tỷ lệ suy dinh dưỡng trẻ em thể thấp còi đã giảm từ 29,3% năm 2010 xuống còn 25,9% năm 2013 và 23,3% năm 2018. Ngoài ra, Chương trình cũng chú trọng phòng, chống các bệnh không lây nhiễm, y tế học đường; hoàn thiện hướng dẫn và triển khai thực hiện dự phòng, phát hiện sớm, quản lý các bệnh không lây nhiễm tại cộng đồng.

Đặc biệt, tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS trong cộng đồng được kiểm soát ở mức dưới 0,3% và giảm số người nhiễm mới; tiếp tục mở rộng các cơ sở cấp phát thuốc tại cộng đồng... Việt Nam đã sản xuất thành công vắc xin sởi, vắc xin phối hợp sởi - rubella đạt tiêu chuẩn GMP, là quốc gia thứ 11 loại trừ bệnh giun chỉ bạch huyết.

Bên cạnh những thành tựu đáng ghi nhận, các chuyên gia y tế cũng chỉ ra việc Chương trình Mục tiêu y tế- dân số đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức mới như mặt trái của quá trình phát triển đang làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh, tàn phế và tử vong sớm do bệnh tật; việc phân bổ kinh phí cho nhiệm vụ phòng, chống bệnh không lây nhiễm chưa hợp lý, chưa đáp ứng đủ theo nhu cầu thực tế. Bên cạnh đó, việc tiếp cận và sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe bảo đảm chất lượng cho người dân ở vùng đồng bào các dân tộc thiểu số và vùng khó khăn vẫn còn hạn chế.

3 trụ cột chăm sóc sức khỏe

Để tăng cường công tác chăm sóc sức khỏe cho người dân, theo PGS.TS. Nguyễn Trường Sơn, Thứ trưởng Bộ Y tế, hiện Chính phủ Việt Nam đặt ưu tiên phát triển một hệ thống y tế vững mạnh và rộng lớn, coi đây là nền tảng nhằm đạt được bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân và các mục tiêu phát triển bền vững. Bộ Y tế đã thiết lập 3 trụ cột để hỗ trợ chăm sóc sức khỏe ban đầu gồm chương trình Việt Nam khỏe mạnh, chương trình tăng cường y tế cơ sở và các chương trình mục tiêu quốc gia. Các chương trình này cần được đồng hành và thống nhất với nhau để tối ưu hóa các tác động của chúng.

Về các giải pháp cụ thể, theo Thứ trưởng Bộ Y tế, ngoài việc thực hiện các nội dung của Chương trình Mục tiêu y tế- dân số, các cơ quan liên quan cần có giải pháp thực hiện tốt Chương trình Sức khỏe Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với mục tiêu chung là xây dựng môi trường hỗ trợ, tăng cường năng lực cho mỗi người dân; thực hiện tốt công tác quản lý, chăm sóc sức khỏe toàn diện để nâng cao sức khỏe, tầm vóc, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống của người Việt Nam.

Theo đó, trong giai đoạn từ năm 2018 đến 2030, Chương trình Sức khỏe Việt Nam tập trung vào 11 lĩnh vực chia làm 3 nhóm. Nhóm thứ nhất là nâng cao sức khỏe, bao gồm các nội dung bảo đảm dinh dưỡng hợp lý, tăng cường vận động; nhóm thứ hai, bảo vệ sức khỏe và phòng bệnh gồm chăm sóc sức khỏe trẻ em và học sinh, phòng chống tác hại thuốc lá, phòng chống tác hại của rượu, bia, vệ sinh môi trường, an toàn thực phẩm và nhóm thứ 3 là chăm sóc sức khỏe ban đầu, kiểm soát bệnh tật, phát hiện sớm và quản lý một số bệnh không lây nhiễm, chăm sóc, quản lý sức khỏe người dân tại cộng đồng, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, chăm sóc sức khỏe người lao động.

Trong kế hoạch 2 năm (2019- 2020), Bộ Y tế sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả việc lồng ghép với các chương trình sức khỏe và đề án tăng cường y tế cơ sở. Theo đó, các hoạt động chính là tăng cường hoạt động tập huấn, đào tạo, kiểm tra giám sát chuyên môn, truyền thông nhằm chuyển tải các thông điệp phòng chống dịch bệnh, rèn luyện nâng cao thể lực, nâng cao ý thức tự quản lý sức khỏe, phát hiện sớm và quản lý các bệnh lý mãn tính…

D.Ngân