Việt Nam đang ở mức báo động với mức tiêu thụ rượu, bia

Ngày 9/11, lần đầu tiên, Dự thảo Luật phòng chống tác hại của rượu bia được trình trước Quốc hội. Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chínhphủ trình bày Tờ trình về dự án Luật phòng, chống tác hại của rươụbia.

Dự án luật này đang rất được quan tâm bởi không chỉ liên quan tới việcbảo vệ sức khỏe của người dân mà còn liên quan tới cả các khía cạnh kinhtế, văn hóa.

DOANH NGHIỆP KHÔNG MUỐN BAN HÀNH LUẬT

Hiện tại, mức độ tiêu thụ rượu, bia tại Việt Nam đang ở mức báo động vơímức tiêu thụ rượu, bia bình quân đầu người quy đổi theo cồn nguyên chấtlà 8,3 lít năm 2016.

Đặc biệt, tỷ lệ uống rượu, bia ở mức nguy hại đang ở mức cao: 44,2% namgiới và 1.2% nữ giới sử dụng rượu, bia ở mức có hại. Do đó, sử dụngrượu, bia đang là trở ngại lớn trong việc đạt được 13 trong tổng số 17mục tiêu và 52 chỉ tiêu phát triển bền vững.

Thông tin trên được các chuyên gia đưa ra tại Hội thảo về cam kết quốctế của Việt Nam liên quan đến phòng, chống tác hại của rượu, bia vàkhuyến nghị của các Tổ chức phi chính phủ đối với Dự án Luật phòng,chống tác hại của rượu, bia do Bộ Y tế tổ chức ngày 8/11 ở Hà Nội.

Tại Hội thảo, TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ pháp chế (Bộ Y tế)cho biết, Dự thảo Luật phòng, chống tác hại rượu bia đang chịu rấtnhiều tác động từ các doanh nghiệp do vấn đề sản xuất và tiêu thụ. Tuynhiên, quan điểm của Bộ Y tế là hài hòa lợi ích của doanh nghiệp và sứckhỏe của người dân Việt Nam.

Cácđại biểu trả lời báo chí tại Hội thảo về cam kết quốc tế của Việt Namliên quan đến phòng, chống tác hại của rượu, bia. (Ảnh: Vietnam+)

Theo Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), thực tế cho thấy, có nhiều doanhnghiệp sản xuất rượu bia bày tỏ mong muốn không ban hành Luật do lo sơạ̉nh hưởng đến sức mua, thị trường, doanh thu và sản xuất.

TS. Nguyễn Huy Quang thẳng thắn: “Doanh nghiệp muốn không cần Luật, chỉ cầntruyền thông mạnh mẽ để thay đổi hành vi, thói quen sử dụng của ngươìdân. Tuy nhiên để thực hiện truyền thông, cần phải có kinh phí chứ khôngphải mỗi năm chúng tôi chỉ được cấp khoảng 200-300 triệu đồng cho tuyêntruyền tác hại của rượu bia”.

Dù vấp phải nhiều khó khăn, song vị đại diện Bộ Y tế khẳng định sẽ cốgắng thực hiện cam kết quốc tế thông qua các con số cụ thể.

Trước đó, trong kỳ họp lần thứ 70 của Đại Hội đồng Liên hợp Quốc, ViệtNam đã cam kết đặt mục tiêu giảm 20- 25% tỷ lệ tử vong trước 70 tuổi docác bệnh không lây nhiễm (NCDs) thông qua dự phòng và điều trị, nâng caosức khỏe tinh thần và thể chất đến năm 2030; Mục tiêu giảm 10% tỷ lệ sửdụng rượu, bia ở mức nguy hại vào năm 2030.

Song theo thừa nhận của ông Nguyễn Huy Quang, việc đạt được các mục tiêutrên rất khó khăn nếu không có một hành làng pháp lý đủ mạnh để canthiệp nhằm phòng, chống tác hại của rượu, bia. Bởi hiện tại, mức độ tiêuthụ rượu, bia tại Việt Nam đang ở mức báo động.

BIA RƯỢU KHÔNG CÓ NGƯỠNG GỌI LÀ AN TOÀN

Vị đại diện Bộ Y tế cho hay, trong vòng ba tháng qua kể từ khi Dự thảoLuật Phòng chống tác hại của rượu bia được lấy ý kiến rộng rãi, đã cótổng cộng 10 thư kiến nghị/góp ý của 6 tổ chức trong nước và quốc tế(như Tổ chức Y tế thế giới, Quỹ nhi đồng Liên hợp Quốc, Liên minh chínhsách đồ uống có cồn toàn cầu...) gửi tới lãnh đạo Quốc hội, Chính phủ.

Các tổ chức khuyến nghị kêu gọi chính phủ thực thi các chính sách phòng,chống tác hại rượu bia hiệu quả/tốt nhất được Tổ chức Y tế thế giơíkhuyến cáo.

Bên cạnh đó là các góp ý cụ thể về tên Luật, theo đó đề nghị giữ tênLuật như đề xuất của Chính phủ: “Luật phòng, chống tác hại của rượu,bia”.

TS. Nguyễn Huy Quang dẫn chứng như có những ý kiến muốn thêm hai từ “lạm dụng” vàoluật, điều này dẫn đến việc nhiều người sẽ hiểu rằng chỉ khi lạm dụngmới gây hại. "Nhưng thực tế, bia rượu không có ngưỡng gọi là an toàn.Chỉ cần vài chén rượu, có trạng thái 'biêng biêng' khi tham gia giaothông đã có thể gây tai nạn ảnh hưởng đến tính mạng và sức khỏe củangười khác", ông Quang lập luận.

WHO đã chứng minh không có ngưỡng an toàn cho sử dụng rượu bia. Hơn nữa,mục tiêu của Luật là điều chỉnh, phòng ngừa mặt tác hại do sử dụng rươụbia, vì vậy quy định các biện pháp phòng, chống tác hại liên quan đếngiảm cung, giảm cầu và giảm tác hại.

“Việc thay đổi sang các tên khác như Luật phòng, chống tác hại của lạmdụng rượu, bia làm chệch mục tiêu và đối tượng tiếp cận, phá vỡ kết câúkhoa học của các chiến lược cần có trong nội dung dự thảo luật", ôngQuang phân tích.

Bà Phạm Thị Hoàng Anh - tổ chức Health Bridge đề xuất, cần kiểm soátchặt quảng cáo rượu bia. Cụ thể, khi quảng cáo rượu bia trên báo hình,báo nói bị giới hạn, chỉ được phép thực hiện từ 22 h đến 6 h sáng ngàyhôm sau nhưng chỉ áp dụng với sản phẩm rượu bia có độ cồn từ 5 đến 15%.

Về những giải pháp để hạn chế sử dụng rượu bia, bà Hoàng Anh nhấn mạnh,cần cấm bán rượu bia trên mạng internet và máy bán tự động, không bánrượu trong khoảng thời gian từ 22 giờ đến 6 giờ sáng là những nội dungquan trọng dựa trên bằng chứng quốc tế và khuyến cáo của Tổ chức Y tếthế giới, cần được củng cố trong Dự thảo Luật./.

(Vietnam+)