Việt Nam đang đi đúng hướng về khai thác IUU

Phó Tổng Cục trưởng, Tổng cục Thủy sản Nguyễn Quang Hùng phát biểu tại Hội nghị.

Theo đó, Đoàn thanh tra EC đánh giá cao và ghi nhận sự cam kết, quyết tâm chính trị và cảm ơn sự nỗ lực rất lớn của Việt Nam trong việc chống khai thác IUU, triển khai các khuyến nghị của Ủy ban Châu Âu (EC).

Trong đó, đặc biệt ghi nhận nỗ lực của của Việt Nam trong việc hoàn thiện khung pháp lý, đã tạo nên cơ sở pháp lý toàn diện chống khai thác IUU phù hợp với quốc tế bao gồm sửa Luật Thủy sản, ban hành hai Nghị định và các Thông tư hướng dẫn thi hành Luật; gia nhập và có cách tiếp cận để triển khai Hiệp định Biện pháp các quốc gia có cảng của FAO và Hiệp định đàn cá di cư của Liên hợp quốc.

Đoàn thanh tra EC ghi nhận và đánh giá cao thiện chí, tinh thần hợp tác, sự minh bạch và trung thực của Việt Nam trong việc cung cấp thông tin, trao đổi giữa hai bên trong suốt thời gian Đoàn làm việc tại Việt Nam.

Đoàn thanh tra EC khẳng định Việt Nam đã có nhiều tiến bộ so với đợt kiểm tra lần 1 (tháng 5-2018) và đang đi đúng hướng, điều này được thể hiện: Bước đầu đã tiến hành triển khai thực hiện Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn luật trên thực tế. Đã cải thiện đáng kể trong công tác theo dõi, kiểm soát, giám sát tàu cá (MCS) so với lần kiểm tra trước. Việt Nam đã nỗ lực trong công tác quản lý cường lực khai thác thông qua việc đóng băng đội tàu khai thác xa bờ và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ban hành Quyết định giao hạn ngạch Giấy phép khai thác thủy sản xa bờ cho 28 tỉnh ven biển.

Ngành thủy sản đã có nhiều nỗ lực trong việc chống khai thác IUU

Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế như: Tiến độ ban hành hai Nghị định còn chậm so với cam kết, mức xử phạt trong Nghị định số 42/2019/NĐ-CP còn nhẹ so với khu vực; một số thời hạn về đánh dấu tàu cá, lắp đặt thiết bị hành trình đối với tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên rất khó khả thi; Mẫu chứng thư khai thác còn thiếu một số thông tin so với quy định tại của Châu Âu; chưa yêu cầu cung cấp các loại giấy tờ liên quan đến nguồn gốc của các lô hàng nhập khẩu để chứng minh nguồn gốc sản phẩm hợp pháp khi xuất sang thị trường Châu Âu. Việc triển khai Luật Thủy sản và các văn bản còn hạn chế. Quy mô đội tàu lớn dẫn đến việc quản lý cường lực khai thác còn rất đáng quan ngại, việc tăng đội tàu sẽ xóa bỏ các nỗ lực quản lý nguồn lợi thủy sản bền vững. Tình trạng tàu cá Việt Nam vi phạm vùng biển nước ngoài chưa có dấu hiệu giảm.

Tổng cục Thủy sản cũng triển khai năm nhiệm vụ trọng tâm sáu tháng tới nhằm khắc phục các hạn chế: Tăng cường triển khai thực hiện Luật Thủy sản và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật trong thực tế; kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo quy định tại Nghị định số 42/2019/NĐ-CP của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Kiểm soát tàu cá Việt Nam khai thác bất hợp pháp tại vùng biển Việt Nam. Triển khai có hiệu quả các quy định liên quan tới theo dõi, kiểm soát, giám sát tàu cá. Lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và truy xuất nguồn gốc nguyên liệu nhập khẩu.

Trước đó, Từ ngày 5 đến 14-11, Đoàn Thanh tra của Tổng vụ các vấn đề về Biển và Thủy sản của EC đã sang làm việc tại Việt Nam để kiểm tra tình hình triển khai các khuyến nghị của EC về khai thác IUU. Ngày 19-12, EC có công thư (MARE B4/SPM Ares (2019) thông báo ý kiến đối với các nội dung đã kiểm tra tại Việt Nam.

Đoàn thanh tra EC sẽ sang Việt Nam để kiểm tra tình hình triển khai các khuyến nghị của EC về khai thác khai thác IUU trong sáu tháng tới.

THANH TÂM