Việt Nam đã nghiên cứu vaccine Covid-19 đến giai đoạn nào?

Sáng 22/7, Bộ Y tế tổ chức hội thảo Triển khai nghiên cứu sản xuất, thử nghiệm lâm sàng, cấp phép đăng ký, sử dụng vaccine Covid-19 tại Việt Nam.

GS.TS Nguyễn Thanh Long, quyền Bộ trưởng Y tế, cho hay thế giới đang căng mình chống dịch, liên tục có ca mắc mới và tử vong. Đại dịch Covid-19 chưa có dấu hiệu dừng lại. Đó là câu hỏi, bài toán lớn đối với toàn nhân loại.

Việt Nam hiện có 408 ca mắc Covid-19, trong đó, chủ yếu là người nhập cảnh, 97 ngày không ghi nhận ca lây nhiễm cộng đồng. Tuy nhiên, khi nhân loại chưa nghiên cứu và sản xuất thành công vaccine Covid-19, việc chống dịch sẽ còn nhiều nan giải.

"Sản xuất vaccine là ưu tiên của các quốc gia trên thế giới với hy vọng ngăn chặn được dịch bệnh, đưa nhân loại quay trở lại cuộc sống bình thường. Nếu không có vaccine Covid-19, khó có thể đưa chúng ta quay lại bình thường", quyền bộ trưởng nói.

GS.TS Nguyễn Thanh Long, quyền Bộ trưởng Y tế. - Ảnh: Zing.vn.

GS Long cho hay Việt Nam là một trong 42 quốc gia có thể tự sản xuất vaccine cho chương trình tiêm chủng mở rộng. Đồng thời, Việt Nam là một trong 38 quốc gia có cơ quan quản lý về vaccine đạt hai chuẩn của WHO. Vì thế, thời gian qua, Bộ Y tế đã chỉ đạo các đơn vị sớm đưa vaccine Covid-19 vào sản xuất.

Việt Nam có 4 nhà sản xuất trong nước đang nghiên cứu sản xuất vaccine Covid-19 và bước đầu cho kết quả khả quan gồm Vabiotech, Polyvac, Ivac và Nanogen.

Trong tháng 7, Ivac sản xuất lô sản phẩm dùng cho đánh giá tiền lâm sàng, sau đó thẩm định và tối ưu hóa quy trình sản xuất. Dự kiến tháng 10-12, đơn vị sẽ thử nghiệm lâm sàng giai đoạn một trên người và hai giai đoạn tiếp theo vào đầu năm 2021, sau đó nâng cấp quy mô 30 triệu liều/năm. Tháng 4/2021, đơn vị sẽ nộp hồ sơ cấp phép.

Ông Đỗ Tuấn Đạt, Giám đốc Công ty TNHH MTV Vaccine và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech), cho hay công ty đang sử dụng công nghệ vector Baculovirus trong phát triển vaccine Covid-19.

Đơn vị này đã tiêm thử nghiệm trên chuột thí nghiệm, cho kết quả đáp ứng miễn dịch trung hòa của vaccine thấy rõ. Đặc biệt, vaccine có đáp ứng miễn dịch ở liều nhắc lại. Đây là điều quan trọng và cần thiết đối với vaccine.

Vabiotech đang trong quá trình phát triển chủng sản xuất và tế bào ở quy mô công nghiệp. Trong tháng này, công ty sẽ nhận chủng sản xuất ở quy mô GMP.

Đơn vị thứ 3 là Trung tâm Nghiên cứu Sản xuất Vaccine và Sinh phẩm Y tế (Polyvac), đang sử dụng công nghệ tái tổ hợp sử dụng vector virus sởi. Polyvac đang chờ phê duyệt dự án nghiên cứu chính thức của Bộ Khoa học Công nghệ, tổ chức đấu thầu sinh phẩm.

Đơn vị thứ 4 là Công ty cổ phần Công nghệ sinh học dược Nanogen. Công ty này đã nghiên cứu thành công một ứng cử viên vaccine subunit dựa trên protein S của virus SARS-CoV-2. Ứng cử viên này được phát triển bằng công nghệ tái tổ hợp. Vaccine sẽ bao gồm protein S của hai chủng virus Vũ Hán và chủng đột biến D614G.

“Chúng tôi đã thử nghiệm gây đáp ứng miễn dịch trên chuột và đang hoàn thiện quy trình sản xuất tiểu thể giống virus cho SARS-CoV-2”, đại diện công ty này cho hay.

VABIOTECH đã thử nghiệm thành công vaccine Covid-19 trên chuột. - Ảnh: BSCC.

GS Long kỳ vọng Việt Nam có thể làm chủ vaccine Covid-19, đảm bảo tính chủ động trong cung ứng cho người dân, đồng thời, có cơ chế để tiếp cận nguồn vaccine trên thế giới một cách nhanh nhất.

Để sớm có vaccine Covid-19, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị rút ngắn quy trình sản xuất và cấp phép, vừa đảm bảo được chất lượng vừa sớm có sản phẩm. Cụ thể, Bộ Y tế sẽ rút ngắn thời gian các quy trình, gồm Nghiên cứu sản xuất; Kiểm định; Thử nghiệm lâm sàng, Cấp phép lưu hành; Theo dõi sử dụng vaccine. Cụ thể, rút ngắn về hồ sơ và thời gian kiểm định, song song tiến hành nhiều khâu. Ví dụ, khâu thử nghiệm lâm sàng, sau khi có kết quả giai đoạn 1 có thể chuyển sang ngay thử nghiệm giai đoạn 2 trong khi vẫn tiếp tục theo dõi giai đoạn 1.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng chuẩn bị những đề án mang tính đầu tư như Quỹ vaccine, để người dân được tiếp cận, sử dụng vaccine.

Tính tới ngày 15/7, Thế giới hiện có 163 ứng viên vaccine Covid-19 được nghiên cứu phát triển. Trong đó, 23 vaccine ở giai đoạn thử nghiệm trên người, 140 ứng viên ở giai đoạn tiền lâm sàng (bao gồm vaccine của Việt Nam). Ba loại vaccine cho kết quả thử nghiệm đáp ứng miễn dịch tốt với nCoV, là vaccine do CanSino Biologics Trung Quốc nghiên cứu; vaccine hợp tác giữa Đại học Oxford và Công ty Dược Astrazeneca; vaccine của Pfizer với German biotech BioNTech phát triển.

Tổng hợp