Viện Kiểm sát có nên là 'thành viên' Ban cưỡng chế?

Quyết định số 3467/QĐ-UBND của UBND TP Hải Dương

Điều nghiêm trọng là, trong khi chưa có giá đất cụ thể do UBND tỉnh quyết định, UBND TP Hải Dương đã vội phê duyệt phương án bồi thường, vi phạm quy định tại Khoản 3 Điều 25 Quyết định số 37/2014/QĐ-UBND.

Mặc dù vậy, ngày 19/8/2019, ông Vũ Tiến Phụng, Chủ tịch UBND TP Hải Dương vẫn ký ban hành Quyết định số 3467/QĐ-UBND về việc thành lập Ban Thực hiện cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc để thực hiện Dự án này. Đáng chú ý, trong Quyết định số 3467/QĐ-UBND không thấy có sự tham gia của cơ quan công an thành phố vào hoạt động này.

Trong khi đó, tại Quyết định 3467/QĐ-UBND, UBND TP Hải Dương mời ông Đào Đình Đính, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân TP “tham gia thành viên Ban Thực hiện cưỡng chế”. Theo UBND TP Hải Dương: Kinh phí cho hoạt động cưỡng chế do Ban Cưỡng chế lập dự toán trình UBND tỉnh phê duyệt để chủ đầu tư chi trả và hạch toán vào vốn đầu tư dự án.

Một số người dân ở TP Hải Dương đề nghị Tòa soạn Báo Thanh tra cho biết pháp luật quy định như thế nào về sự tham gia của Viện Kiểm sát đối với hoạt động cưỡng chế kiểm đếm khi Nhà nước thu hồi đất?

Ý KIẾN CỦA CHÚNG TÔI

1.Trình tự, thủ tục thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc được quy định tại Khoản 4 Điều 70 Luật Đất đai; còn trình tự, thủ tục thực hiện cưỡng chế thu hồi đất được quy định tại Khoản 4 Điều 71 Luật Đất đai.

Có sự khác nhau về quy định của luật giữa trình tự, thủ tục thực hiện quyết định cưỡng chế thu hồi đất với trình tự, thủ tục thực hiện quyết định cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc.

Đối với trình tự, thủ tục thực hiện quyết định cưỡng chế thu hồi đất, Luật Đất đai quy định “thành lập Ban Thực hiện cưỡng chế” (điểm a Khoản 4 Điều 71) và “Lực lượng công an có trách nhiệm bảo vệ trật tự, an toàn trong quá trình tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất” (điểm c Khoản 5 Điều 71). Nhưng trong trình tự, thủ tục thực hiện quyết định cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc theo Khoản 4 Điều 70, Luật Đất đai không quy định thành lập Ban Thực hiện cưỡng chế, cũng không quy định trách nhiệm của lực lượng công an đối với hoạt động này.

2. Đối với việc UBND TP Hải Dương mời ông Viện trưởng Viện Kiểm sát TP tham gia “thành viên” Ban Cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc:

Có thể UBND TP có quyền “mời”, nhưng nếu việc “mời” liên quan đến thi hành công vụ của ông Viện trưởng (nói riêng) và của Viện Kiểm sát (nói chung), thì cần xem xét lại, vì:

Trong các quy định của Luật Đất đai cũng như các quy định pháp luật khác không có quy định nào cho phép cán bộ, công chức kiểm sát là “thành viên” Ban Cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc. Đối chiếu với chức năng của Viện Kiểm sát nhân dân “là cơ quan thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp” (khoản 1 Điều 2 Luật Tổ chức Viện Kiểm sát nhân dân) thì lại càng thấy việc “mời” thành viên này “có vấn đề”!

3. Từ thực tế trên, đối với việc đại diện Viện Kiểm sát được “mời” tham gia thành viên Ban Cưỡng chế kiểm đếm khi Nhà nước thu hồi đất, đề nghị Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn để tránh tình trạng “mỗi nơi làm một kiểu”.

Bởi vì, ngay trong trường hợp cấp có thẩm quyền cho phép đại diện của Viện Kiểm sát nhận lời “mời” làm thành viên Ban Thực hiện cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc, thì trách nhiệm của họ thế nào khi tham gia; uy tín của họ sẽ ra sao, nếu sau đó xảy ra tình trạng cơ quan quyết định thành lập Ban này bị phát hiện đã “nhầm lẫn” trong áp dụng pháp luật, như trường hợp khi chưa có giá đất cụ thể do UBND tỉnh quyết định, UBND TP Hải Dương đã phê duyệt phương án bồi thường và cưỡng chế kiểm đếm bắt buộc trái quy định tại Khoản 3 Điều 25 Quyết định 37/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hải Dương về bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh này.

Luật gia, nhà báo Nguyễn Chấn