Viện kiểm sát bác toàn bộ nội dung kháng cáo

Ngoài Vũ "Nhôm" còn có 17/26 bị cáo khác cũng kháng cáo, trong đó có ông Trần Phương Bình, 60 tuổi, nguyên Tổng giám đốc, Phó chủ tịch Ngân hàng Thương mại cổ phần Đông Á - DAB, bị cáo buộc và bị tuyên án chung thân về tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và "Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản" xảy ra tại DAB.

Chi lãi ngoài để "cứu" ngân hàng?

Ngày 20-12-2018, TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt Phan Văn Anh Vũ 17 năm tù về tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản"; cộng với bản án 8 năm tù (án đã có hiệu lực) TAND cấp cao tại Hà Nội tuyên trước đó trong một vụ án khác tổng cộng bị cáo phải chấp hành hình phạt chung là 25 năm tù, buộc bồi thường hơn 200 tỉ đồng cho DAB. Trần Phương Bình tuyên án chung thân, Nguyễn Thị Kim Xuyến, 30 năm tù, cùng 23 đối tượng liên quan khác nhận mức án từ 2 đến 30 năm tù.

Bị cáo Trần Phương Bình (đeo kính) và các đồng phạm tại tòa.

Sau phán quyết của tòa sơ thẩm, Phan Văn Anh Vũ, Trần Phương Bình và 16 đồng phạm đã có đơn kháng cáo. Hầu hết các bị cáo đều xin giảm nhẹ hình phạt. Nguyễn Thị Kim Xuyến, người đàn bà "quyền lực" một thời cũng xin giảm nhẹ hình phạt, giảm số tiền đền bù thiệt hại, mức án phí mà bị cáo phải chịu và xin xem xét giải tỏa, trả lại các tài sản đã bị kê biên của gia đình bị cáo. Nhưng tại tòa phúc thẩm, bà Xuyến lại thay đổi nội dung kháng cáo. Bà Xuyến khai không được bàn bạc, không biết chủ trương thu chi khống để Trần Phương Bình mua cổ phiếu...

Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "nhôm") kháng cáo kêu oan, cho rằng mình không phạm tội. Trong đơn kháng cáo, Vũ cho rằng cấp sơ thẩm chưa đánh giá toàn diện, khách quan chứng cứ trong hồ sơ vụ án.

Trong những ngày xét xử vừa qua, VKS "xoáy" sâu về mục đích chi lãi ngoài lên tới hàng trăm tỉ đồng và khoản tiền tăng vốn điều lệ tại DAB cùng 609 tỉ đồng mà ngân hàng này chuyển trả cho Công ty Bắc Nam 79, tạo điều kiện cho Phan Văn Anh Vũ (Vũ "nhôm") chiếm đoạt 200 tỉ đồng.

Ông Trần Phương Bình thừa nhận, hành vi chi lãi suất ngoài vượt trần khoản tiền gần 500 tỉ đồng là "hoàn toàn sai trái" nhưng giải thích việc chi lãi ngoài này nhằm giữ vững được sự ổn định thanh khoản và sự phát triển của DAB, nhằm "cứu" ngân hàng không bị… sụp đổ(?) Ông Bình khai không báo cáo cho HĐQT việc chi lãi ngoài nhưng có trao đổi với ban giám đốc và với giám đốc chi nhánh. Việc tăng vốn điều lệ để lấy hơn 2.000 tỉ đồng của DAB, theo bị cáo, toàn bộ số tiền này nằm hết ở lượng cổ phần mà bị cáo và người thân đứng tên tại DAB.

Tại sao có số lẻ là 609 tỉ đồng khi chuyển trả lại cho Công ty Cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 mà bị cáo Phan Văn Anh Vũ (tức Vũ "nhôm") là chủ tịch HĐQT? Ông Bình giải thích: "Khi ngân hàng tăng vốn điều lệ, từ 5.000 tỉ lên 6.000 tỉ đồng, bị cáo nhờ Vũ lấy 600 tỉ mua cổ phiếu của DAB. Việc không thành, số tiền chuyển trả lại cho Vũ được tính lãi nên mới có số lẻ".

Nguồn tiền mua cổ phần DAB, Phan Văn Anh Vũ thế chấp 220 lô đất tại TP Đà Nẵng vay 400 tỉ đồng của DAB. Đối với 200 tỉ đồng còn lại, ông Bình chỉ đạo nhân viên DAB xuất quỹ cho Vũ và Vũ ký khống chứng từ nộp 200 tỉ đồng vào DAB để Vũ tham gia mua cổ phần và trở thành cổ đông chiến lược của DAB.

Ký khống nhận thật?

Việc tăng vốn điều lệ lên 6.000 tỉ đồng không thành công nên ngày 8-4-2014, Trần Phương Bình chỉ đạo cho nhân viên DAB chuyển trả 600 tỉ đồng và 9,5 tỉ đồng tiền lãi của 600 tỉ đồng vào tài khoản của Công ty CP Bắc Nam 79 tại DAB chi nhánh Đà Nẵng.

Theo bản án sơ thẩm, thực tế ông Vũ chỉ nộp 400 tỉ đồng nhưng lại nhận 600 tỉ đồng và 9,5 tỉ đồng tiền lãi, tức là đã chiếm đoạt của DAB 200 tỉ đồng gốc do ký chứng từ nộp khống và 3 tỉ đồng tiền lãi của số tiền này.

Trong đơn kháng cáo ông Trần Phương Bình yêu cầu không tính lãi các khoản tiền vay. VKS cho rằng DAB vẫn phải trả lãi cho các khoản vay nên kháng cáo này không có cơ sở chấp nhận. Ông Trần Phương Bình không được trả nợ thay cho các bị cáo khác.

Ông Bình còn đề nghị nhận trách nhiệm dân sự cho các bị cáo và người có liên quan. Xét thấy những người này giúp sức tích cực cho Trần Phương Bình gây thiệt hại cho DAB số tiền lên đến hơn 3.600 tỉ đồng nên phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường cho DAB là phù hợp, do đó cơ quan công tố cũng bác đề nghị của bị cáo Trần Phương Bình.

Bác kháng cáo, đề nghị điều tra thêm cá nhân có dấu hiệu đồng phạm

Trong phần bào chữa của luật sư bảo vệ quyền lợi cho các bị cáo, luật sư Nguyễn Hữu Thế Trạch, bảo vệ quyền lợi cho Vũ "nhôm" cho rằng: "Trong việc này, ông Vũ chỉ là người bị hại bởi những toan tính, không trung thực, che giấu thực trạng âm quỹ, nợ xấu... của DAB. Chủ động đưa Vũ vào giao dịch lừa dối này là ông Trần Phương Bình". Vũ cũng không có vai trò đồng phạm với ông Bình trong việc chiếm đoạt số tiền này (200 tỉ), bởi ông Bình và Vũ không có sự bàn bạc, thống nhất từ trước về kế hoạch, phương thức, thủ đoạn, ăn chia như thế nào…".

Đại diện Viện KSND Cấp cao tại TP HCM cho rằng, mặc dù Vũ không thừa nhận hành vi phạm tội, nói đây là tiền vay của cá nhân ông Bình, không liên quan đến ngân hàng. Tuy nhiên, căn cứ vào hồ sơ vụ án và lời khai của các bị cáo có đủ cơ sở xác định Vũ phạm tội "Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản".

Ngoài 2 bị cáo Trần Phương Bình, Vũ "nhôm", VKS còn làm rõ vai trò, hành vi của các bị cáo Nguyễn Thị Kim Xuyến, Nguyễn Đức Vinh, Nguyễn Hồng Ánh… trong vụ án này.

VKS cũng bác toàn bộ các kháng cáo của các bị cáo, đề nghị HĐXX cấp phúc thẩm giữ nguyên án phạt tù và trách nhiệm dân sự như án sơ thẩm đã tuyên.

Đáng lưu ý là đại diện VKS tại phiên tòa đã cho rằng, qua nghiên cứu vụ án, VKS nhận thấy trong vụ án còn có đối tượng Phạm Văn Tân (nguyên trợ lý của Trần Phương Bình) là người đứng tên nhiều tài khoản giúp sức Bình chiếm đoạt tổng cộng hơn 221 tỉ đồng. Nhận thấy Phạm Văn Tân có liên quan đến vụ án, có dấu hiệu đồng phạm nhưng chưa được điều tra làm rõ, có dấu hiệu bỏ lọt tội phạm, VKS đề nghị Bộ Công an điều tra vai trò của Phạm Văn Tân.

Đức Hà