Viện Cấp cao rút kinh nghiệm về hủy, sửa án dân sự

VKSND Cấp cao tại TP.HCM (Viện cấp cao) vừa ban hành thông báo rút kinh nghiệm đối với các bản án, quyết định bị TAND Cấp cao tại TP.HCM tuyên hủy, sửa. Qua kiểm sát, Viện Cấp cao nhận thấy các cơ quan tiến hành tố tụng vẫn để xảy ra những vi phạm, thiếu sót dẫn đến cấp phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm phải hủy, sửa án.

Ảnh minh họa.

Cụ thể, đó là những vi phạm về thủ tục tố tụng dân sự như đình chỉ vụ án không đúng pháp luật, vi phạm trong việc ra quyết định công nhân sự thỏa thuận.

Về việc đình chỉ vụ án không đúng pháp luật, Viện Cấp cao nêu điển hình một bản án về tranh chấp hợp đồng tín dụng. Nguyên đơn khởi kiện là Ngân hàng TMCP Việt Nam thịnh Vượng (trước đây là Ngân hàng TMCP các doanh nghiệp ngoài quốc doanh) và bị đơn là Xí nghiệp Mỹ nghệ Xuất khẩu Thành Mỹ.

Giải quyết vụ án, TAND TP.HCM căn cứ điểm c khoản 1 Điều 217 BLTTDS 2015 ra quyết định đình chỉ vụ án vì nguyên đơn được triệu tập hợp lệ hai lần nhưng vẫn vắng mặt. Nguyên đơn kháng cáo với lý do triệu tập không đúng địa chỉ. Sau đó, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã chấp nhận kháng cáo tuyên hủy quyết định đình chỉ này.

Viện Cấp cao cho rằng nguyên đơn có địa chỉ tại quận 1, TP.HCM, sau này đổi tên và địa chỉ mới ở quận Đống Đa, TP Hà Nội. Tuy nhiên, giấy triệu tập vẫn xác định địa chỉ ở quận 1, TP.HCM là không chính xác. Theo quy định tại Điều 278 BLTTDS 2015 và hướng dẫn tại Công văn 232 của TAND Tối cao thì cấp sơ thẩm đình chỉ vụ án là không đúng.

Về vi phạm công nhận sự thỏa thuận, Viện Cấp cao lấy ví dụ về bản án giữa nguyên đơn là Công ty TNHH MTV Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam (Công ty Quản lý tài sản) và bị đơn là Công ty Cổ phần Thực phẩm Đại Dương (Công ty Đại Dương).

Theo nội dung, Công ty Đại Dương thế chấp nhà máy trên 16.884 m2 đất để vay gần 148 tỉ đồng và 385.000 USD tại Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam – Chi nhánh Cà Mau (Agribank Cà Mau). Sau đó, Công ty Quản lý tài sản mua lại khoản nợ này của Agribank Cà Mau. Tính đến ngày 17-12-2015, Công ty Đại Dương còn nợ Agribank Cà Mau số tiền là 252,1 tỉ đồng và 538.077 USD. Hai bên đã thương lượng được với nhau về các giải quyết vụ án.

Ngày 28-8-2018, TAND huyện Cái Nước, tỉnh Cà Mau ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Theo quyết định, Công ty Đại Dương phải trả cho Công ty quản lý tài sản số tiền 348,3 tỉ đồng. Công ty quản lý tài sản và Argibank Cà Mau trả lại cho công ty Đại Dương các tài sản thế chấp và lập thủ tục xóa đăng ký thế chấp sau khi Công ty Đại Dương thanh toán xong khoản tiền nêu trên.

Ngày 27-8-2019, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau ra công văn, sau đó đơn vị này đã có đơn đề nghị giám đốc thẩm đối với quyết định công nhận thỏa thuận của các đương sự. Ngày 7-11-2019, Viện Cấp cao đã ban hành kháng nghị tái thẩm. Sau đó, Ủy ban Thẩm phán TAND Cấp cao tại TP.HCM cũng chấp nhận kháng nghị tuyên hủy quyết định công nhận, giao hồ sơ cho TAND huyện Cái Nước giải quyết theo thủ tục sơ thẩm.

Rút kinh nghiệm, Viện Cấp cao cho rằng quyết định công nhận thì Công ty Đại Dương phải trả cho công ty quản lý tài sản là 348,3 tỉ đồng. Dựa vào kết luận điều tra và đề nghị truy tố của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau, ba bị can Nguyễn Hữu Thành, Đoàn Thanh Sơn và Nguyễn Hải Sơn (người của Công ty Đại Dương) có hành vi lừa đảo Agribank Cà Mau chiếm đoạt 10,3 tỉ đồng. Như vậy, việc xác định Công ty Đại Dương nợ Công ty quản lý tài sản 348,3 tỉ đồng là có sự nhầm lãn.

Ngày 24-5-2016, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cà Mau có quyết định khởi tố vụ án. Ngày 25-5-2016, TAND huyện Cái Nước, tỉnh cà Mau thụ lý vụ án. Trong trường hợp này, tòa án phải tạm đình chỉ để chờ kết quả giải quyết vụ án hình sự. Tuy nhiên, tòa lại ra quyết định công nhận sự thỏa thuận là trái pháp luật, ảnh hưởng đến quyền lợi của Công ty Đại Dương.

MINH VƯƠNG