Viện cấp cao 3 thông báo rút kinh nghiệm về việc không áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự

Nội dung vụ án thể hiện, do có mâu thuẫn trước đó trong quán nhậu, khoảng 0 giờ ngày 21/10/2019, bị cáo Vi Văn Hành điều khiển xe mô tô đi đến đoạn đường giao nhau giữa đường H6 và đường D9 thuộc Khu công nghiệp Mỹ Phước 1, phường Thới Hòa, thị xã Bến Cát, tỉnh Bình Dương nhìn thấy anh Phạm Văn Thu đang ngồi trên xe mô tô hiệu Honda Wave Alpha, Biển số 61VI - 0691 ngay góc đường H6 - D9, đối diện Công ty Panko Vina. Hành điều khiển xe mô tô chạy lên song song với xe của Thu, cách Thu khoảng 0,5 mét thì dừng xe lại và hỏi lý do tại sao Thu 3 đánh Hành, Thu trả lời thích thì đánh.

Đồng thời, Thu dùng tay phải lấy trong ba lô hiệu Polo màu đen đeo phía trước một dao Thái Lan dài khoảng 20 cm đâm Hành làm thủng áo khoác màu đen và rách da vùng bụng bên trái; lúc này, Hành dùng hai tay nắm tay đang cầm đao của Thu bẻ ngược lại hướng người Thu, rồi dùng sức đẩy dao đâm vào người Thu khoảng 3 nhát làm Thu ngã ngửa xuống mặt đường và Hành cũng ngã theo đè lên người Thu.

Sau khi cả hai cùng ngã, Hành lấy được dao trên tay Thu rồi đứng dậy, Hành tiếp tục cầm dao bằng tay phải đâm liên tiếp nhiều nhát vào vùng bụng của Thu, Thu dùng tay kháng cự và di chuyển lùi về sau hơn 10 mét trên đường D9 hướng về đường N6 thì bị vấp ngã nằm ngửa trên đường, Hành tiến lại thì Thu dùng chân đạp vào vùng bụng của Hành, Hành tránh qua bên phải người Thu và cầm dao bằng tay phải cúi người xuống đâm liên tiếp nhiều nhát vào người của Thu làm gãy lưỡi dao, Thu vùng dậy và tiếp tục bỏ chạy bộ thì Hành đạp 1 cái trúng vào vùng mông của Thu làm Thu té xuống đường bất tỉnh.

Tại Kết luận giám định pháp y tử thi số 830/GĐPY ngày 24/10/2019 của Phòng Kỹ thuật hình sự - Công an tỉnh Bình Dương thể hiện, dấu hiệu chính qua giám định: Vùng ngực - bụng có 3 vết thủng da, cơ: Vết thương (01) thấu vào khoang màng phổi phải, thủng cơ hoành phải, gan phải, tĩnh mạch chủ dưới; vết thương (02) thấu vào ổ bụng, thủng xuyên môn vị dạ dày, chạm phúc mạc thành sau; vết thương (03) không thấu vào khoang màng phổi; Mỏm cùng vai bên trái có 01 vết đứt da và tổ chức dưới da; Bàn tay trái (có 04 vết thương): Mu bàn tay có 02 vết đứt da, tổ chức dưới da; đốt 2 ngón I có 01 vết đứt da, gân cơ; đốt 1 ngón II có 01 vết đứt da, gân cơ, xương đốt gần; Phổi phải xẹp, tràn máu khoang màng phổi phải khoảng 2.500ml máu không đông và 500g máu đông; ổ bụng chứa khoảng 800ml máu không đông và 200g máu đông.

Quang cảnh một phiên tòa phúc thẩm vụ án hình sự. (Ảnh minh họa - VKS Thừa Thiên Huế)

Cơ chế hình thành vết thương và đặc điểm hung khí: Các vết thương (01), (02) (như mô tả trong phần giám định) gây mất máu không hồi phục dẫn đến tử vong cho nạn nhân, vết thương được hình thành theo cơ chế đâm; các vết thương: vết thương (03); 01 vết đứt da, cơ vùng vai và 04 vết đứt da, gân cơ, xương vùng bàn tay trái (như mô tả trong phần giám định) được hình thành theo cơ chế đâm hoặc cắt; đặc điểm hung khí: Các vết thương trên cơ thể nạn nhân có khả năng được tạo ra do vật sắc, nhọn, cứng, bản mỏng (như: Dao...).

Kết luận: Nguyên nhân chết: Choáng mất máu do vết thương thấu ngực, bụng gây thủng gan, thủng tĩnh mạch chủ dưới, thủng dạ dày.

Quá trình giải quyết vụ án cho thấy, tại Bản án sơ thẩm số 81/2020/HS-ST ngày 7/9/ 2020 của TAND tỉnh Bình Dương quyết định: Tuyên bố bị cáo Vi Văn Hành phạm tội “Giết người”; Áp dụng điểm n khoản 1 Điều 123; điểm b, e, s khoản 1, khoản 2 Điều 51 và Điều 38 của Bộ luật Hình sự năm 2015; xử phạt bị cáo Vi Văn Hành 15 năm tù.

Ngày 14/9/2020, đại diện hợp pháp của bị hại Phạm Văn Thu có đơn kháng cáo yêu cầu tăng hình phạt đối với bị cáo Vi Văn Hành lên mức hình phạt chung thân hoặc tử hình.

Ngày 16/9/2020, bị cáo Vi Văn Hành kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Theo Viện cấp cao 3, trong vụ án trên, những nội dung cần rút kinh nghiệm đó là: Căn cứ nội dung vụ án đã thu thập trong quá trình điều tra, xét xử xác định, trong vụ án này có phần lỗi của bị hại Phạm Văn Thu đánh bị cáo Vi Văn Hành trước đó, khi gặp lại thì cũng chính bị hại lấy dao đâm bị cáo Hành, nên bị cáo Hành khống chế lấy được dao và dùng dao đâm chống trả lại bị hại.

Tuy nhiên, xét về tính chất, mức độ hành vi của bị cáo Hành trong vụ án này không còn ở việc tự vệ bản thân; bị cáo không dừng lại ở nhát dao đầu tiên mà đâm liên tiếp nhiều nhát vào vùng bụng của bị hại làm lưỡi dao bị gãy; khi bị hại vùng dậy chạy thoát thân, bị cáo không buông tha mà còn chạy theo đạp bị hại té ngã xuống đường bất tỉnh; điều này cho thấy bị cáo “cố tình thực hiện tội phạm đến cùng”, muốn tước đoạt mạng sống bị hại, đây là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự được quy định tại điểm e khoản 1 Điều 52 của Bộ luật hình sự 2015, cấp sơ thẩm chưa áp dụng là thiếu sót.

Hành vi phạm tội của bị cáo Vi Văn Hành là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, tước đoạt tính mạng của bị hại một cách trái pháp luật; hậu quả do hành phạm tội của bị cáo gây đau thương, mất mát cho gia đình bị hại; bị cáo phạm tội thuộc trường hợp “Có tính chất côn đồ” và có thêm tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự “Cố tình thực hiện tội phạm đến cùng”.

Do đó, Bản án phúc thẩm đã chấp nhận 1 phần kháng cáo của đại diện hợp pháp bị hại tăng hình phạt đối với bị cáo Hành từ 15 năm tù đến 17 năm tù về tội “Giết người” là có căn cứ, đúng pháp luật.

P.V