Vì sao người dân Bình Định chặn doanh nghiệp khai thác cát sông La Tinh?

Việc khai thác cát khiến nhiều đoạn sông bị sạt lở

Dân chặn xe doanh nghiệp

Thời gian qua, người dân thôn Vạn Thái và Vạn Ninh 2 (xã Mỹ Tài, Phù Mỹ) phản ánh với Báo Giao thông về việc Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến (gọi tắt là DN Tân Tiến, đóng tại huyện Phù Cát) đã ồ ạt khai thác cát sông La Tinh, đoạn qua địa bàn làm biến đổi dòng chảy. Việc khai thác của doanh nghiệp này có dấu hiệu vượt quá phạm vi và độ sâu cho phép, gây sạt lở bờ sông, tác động tiêu cực đến chất lượng công trình đê và đời sống dân sinh.

Theo tìm hiểu, Doanh nghiệp tư nhân vận tải Tân Tiến (gọi tắt là DN Tân Tiến, đóng tại huyện Phù Cát) được UBND tỉnh Bình Định cấp Giấy phép khai thác cát làm vật liệu xây dựng thông thường vào ngày 11/9/2015 (thời gian 4 năm kể từ ngày ký) tại 2 điểm dọc sông La Tinh với diện tích 2 ha. Giấy phép quy định rõ độ sâu khai thác không quá 2m so với mặt thuần độ dốc đáy sông.

Ghi nhận của PV tại hiện trường, để tiện cho việc khai thác và vận chuyển, doanh nghiệp tự ý đổ đất, mở đường qua sông. Trong quá trình khai thác, doanh nghiệp cũng không cắm mốc chỉ giới tọa độ, cắm biển báo nguy hiểm, bảng thông tin mỏ khoáng sản, không lắp đặt camera mỏ cát nơi doanh nghiệp được phép khai thác theo quy định.

Ông Lê Văn Bời, ở thôn Vạn Ninh 2 (xã Mỹ Tài) cho biết: “Xe chở cát trọng tải lớn liên tục “quần thảo” trên mặt đê gây ảnh hưởng đến chất lượng hoạt động của công trình. Ngoài ra, doanh nghiệp Tân Tiến còn tự ý đổ đất, đá chặn dòng ở khu vực thượng nguồn dòng sông, khiến dòng chảy bị thay đổi. Dọc bờ sông La Tinh, hệ thống chân đê nhiều nơi bị rỗng “ruột” có nguy cơ đổ sập bất cứ lúc nào”.

Những ngày đầu tháng 9, khoảng gần 10 người dân địa phương đã mang vật dụng, đẩy xe lăn ra bờ đê để chặn xe của doanh nghiệp Tân Tiến. Theo người dân, họ đã nhiều lần xuống đường chặn xe khai thác cát trước đây nhưng sau đó xã đã xuống "can thiệp"...

Điều tra những người đứng tên trong đơn?

Doanh nghiệp Tân Tiến đổ đất đá chặn ngang dòng chảy sông La Tinh nhưng địa phương cho biết không ảnh hưởng gì

Trao đổi với Báo Giao thông về vấn đề trên, thay vì đề cập tới công tác kiểm tra, chấn chỉnh các kiến nghị về việc khai thác cát của doanh nghiệp Tân Tiến gây sạt lở bờ sông La Tinh và tác động tiêu cực đến đời sống dân sinh, ông Phạm Ngọc Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Tài lại tập trung vào việc truy xét tên tuổi của các hộ ký tên trong đơn: “Xã sẽ tiến hành điều tra một số người có trong đơn này, có ký hay không ký. Ai tự động ký hay bị bắt ký?”, ông Thanh nói.

Ông Thanh xác nhận việc doanh nghiệp Tân Tiến đổ đá, sỏi chặn ngang dòng sông La Tinh đoạn qua thôn Vạn Ninh 2 là tự phát, nhưng cho rằng: xã không xử lý vì không gây ảnh hưởng đến dòng chảy. Đến nay, chỉ có đoạn phía trên thôn Vạn Ninh 2 sạt lở, còn đoạn dưới không ảnh hưởng gì. Tuy nhiên, PV ghi nhận thực tế dọc 2 bên bờ sông ở các điểm khai thác đoạn qua thôn Vạn Ninh 2 xuất hiện nhiều điểm đất bị trượt, sạt lở xuống sông.

Vấn đề xe chở cát chạy trên thân đê, ông Thanh đánh giá: chắc chắn có ảnh hưởng. “Ảnh hưởng cụ thể ra sao, xã đang kiểm tra, sau đó sẽ báo cáo lên cấp trên xem xét giải quyết theo quy định”, ông Phạm Ngọc Thanh cho hay.

Ông Hồ Đắc Chương, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Bình Định cho biết, theo quy định, doanh nghiệp khai thác cát phải cách chân đê 30 - 50m và khai thác ở những tọa độ đã được cấp phép. Nếu khai thác sát chân đê sẽ gây xói lở, lâu ngày gây hư hỏng nghiêm trọng đến đê điều. Bên cạnh đó việc doanh nghiệp cho xe chở cát chạy trên đê cũng tác động đến kết cấu công trình, thậm chí làm lún mặt đê...

Ông Chương cho hay, sau khi tiếp nhận phản ánh của phóng viên đã cho người xuống khu vực này để kiểm tra. Một cán bộ của đơn vị thông tin, do thời điểm kiểm tra nước dâng cao, doanh nghiệp không cho khai thác cát nên không xác định chính xác các vị trí.

Tuy nhiên, ghi nhận doanh nghiệp này có mở đường xuống lòng sông để khai thác cát. Về vấn đề này, đã yêu cầu địa phương chỉ đạo Công ty Tân Tiến phải phá bỏ đường, trả nguyên hiện trạng ban đầu cho lòng sông.

Do mâu thuẫn cá nhân!

Doanh nghiệp Tân Tiến mở đường xuống sông để khai thác cát

Để có thông tin khách quan hơn, PV liên hệ với ông Lê Đình Hận, Giám đốc Công ty Tân Tiến, ông này cho biết, việc dân chặn xe khai thác cát của ông là có.

"Ông L.V.T (thôn Vạn Ninh 2) cho người đẩy xe lăn của mẹ ông ra để chặn xe của công ty tôi. Đồng thời, một số người thân trong gia đình ông này cũng tham gia việc chặn xe đó. Ông này cũng đến từng nhà vận động người dân làm đơn phản ánh việc khai thác cát của công ty tôi. Nguyên nhân là từ việc không đáp ứng yêu cầu cá nhân của ông này trước đó. Thời gian qua, tôi đã "đóng góp" rất nhiều cho địa phương nhưng người dân cản trở khiến DN gặp khó khăn", ông Hận khẳng định.

Ông Hận cũng cho biết, ý kiến của người dân về việc thay đổi dòng chảy ban đầu của sông là đúng. Vì khai thác cát thì không thể giữ nguyên dòng chảy. Còn một đoạn sạt lở là do một đơn vị trước đó đã khai thác, không liên quan đến Công ty Tân Tiến. Còn việc mở đường qua sông, trước đây cơ quan chức năng đã cho phép đơn vị làm tạm đường để đi, sau khi hết dự án sẽ trả lại hiện trạng ban đầu.

Quang Đạt