Vì sao hàng ngàn cây thông bị kẻ gian 'cạo' để lấy vỏ?

Liên tiếp các cánh rừng thông bị “bức tử”

Nhiều năm nay, rừng thông rộng gần 60ha thuộc xã Ia Der (Ia Grai, tỉnh Gia Lai) đang bị “bức tử” từng ngày. Trước đó, tại địa điểm này vào tháng 4/2017 người dân thấy một khoảng rừng thông bị chết khô, trong khi các cây lân cận vẫn xanh tốt. Tại khu vực rừng thông chết khô này, chúng tôi phát hiện có rất nhiều lỗ khoan được khoét sâu vào trong thân cây, phía bên ngoài thân cây có dính nhiều dung dịch lạ. Tất cả có khoảng 100 cây thông ở đây chết đều có chung tình trạng là bị khoan khoét nhiều lỗ ở phần gốc. Tuy đã hai năm trôi qua nhưng lực lượng chức năng vẫn chưa tìm ra được thủ phạm.

Hàng trăm cây thông lớn tại tại xã Ia Dêr (huyện Ia Grai) bị cạo sạch vỏ

Mới đây, người dân trên địa bàn lại phát hiện khu vực giáp đường tỉnh lộ 664 có hàng trăm gốc thông bị cạo vỏ, ken cây, đốt gốc. Tại hiện trường, có hàng trăm cây thông bị cạo vỏ từ gốc lên đến quá đầu người. Một số cây vết cạo còn rất mới, nhựa rỉ đang chảy dọc thân. Còn nhiều cây thông khác bị cạo vỏ đã chết đứng, chỉ chờ ngã đổ. Ngoài ra, phía bên kia đường cả một vạt thông đã chết khô, nhiều cây thân đã mục, đổ rạp xuống đất, vỏ đã bị cạo sạch từ gốc lên đến gần ngọn.

Tại báo cáo số 59/BC-BQL của Ban quản lý rừng phòng hộ Bắc Biển Hồ (đơn vị trực tiếp quản lý, bảo vệ rừng thông) cho biết, trong thời gian qua, có tình trạng người dân vào róc vỏ khô của cây thông để về trồng phong lan. “Qua công tác kiểm tra, đo đạc thực tế tại hiện trường, xác định có 981 cây thông bị róc vỏ. Trong đó, có 715 cây thông bị róc một phần vỏ khô bên ngoài, một số cây có hiện tượng chảy nhựa do có sự tác động của con người. 276 cây thông đã bị chết khô, thân còn đứng nguyên tại hiện trường, vỏ cây đã mục và bị bóc sạch vỏ từ gốc lên khoảng 2-3m so với mặt đất. Nguyên nhân dẫn đến cây thông bị chết một phần do con người xâm hại và do tự nhiên…”, ông Nguyễn Tất Thành - Phó Trưởng ban phụ trách BQL RPH Bắc Biển Hồ cho biết.

Cây thông bị kẻ gian cạo sạch để lấy vỏ đem bán, nhựa vẫn còn chảy.

Tương tự với hình thức cạo vỏ này, tại rừng thông xã Glar (Đak Đoa, tỉnh Gia Lai) hàng ngàn cây thông tiếp tục bị cạo vỏ. Từ ngoài đường liên xã Glar nhìn vào, rừng thông không có vẻ gì bị xâm hại. Nhưng chỉ qua mấy hàng thông đi vào sâu trong là cận cảnh hàng ngàn gốc thông bị cạo vỏ, nhựa đang còn ứa mủ. Nhiều gốc bị lấy hết phần vỏ, biểu bì đến sát phần lõi. Đặc biệt, nhiều gốc bị các đối tượng dùng dao chặt quanh thân và chỉ một vài cơn gió nhẹ thì cây sẽ bị đổ và chết.

Theo một người dân trong vùng cho biết, tình trạng lấy vỏ thông này tồn tại đã lâu. Thường cứ chiều tà, khi mọi người đi làm về là có một số người dùng dao đến để róc vỏ thông để đem đi bán cho mấy thương lái. Thường, vỏ thông này người ta hay mua về để trồng lan, nhất là hơn 1 năm nay nhu cầu chơi lan càng lớn.

Cũng theo báo cáo của UBND huyện Đăk Đoa, thời gian qua trên địa bàn xã Glar, xã Tân Bình và thị trấn Đăk Đoa xảy ra tình trạng một số đối tượng vào rừng thông cạo vỏ trái phép. Qua kết quả điều tra ban đầu xác định diện tích rừng thông bị cạo vỏ khoảng 150 ha, chủ yếu đối với thông 2 lá. Các đối tượng cạo lấy đi toàn bộ vỏ khô bên ngoài của thân cây, chiều cao thân cây bị cạo từ mặt đất lên 1,5- 2,5m. Vừa qua, Hạt Kiểm lâm huyện Đắk Đoa đã phát hiện 5 hộ dân thôn Tân Bình, thôn Kdang, xã Glar đang thu mua vỏ thông. Qua đấu tranh, những người này khai thu mua của nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương.

Hàng ngàn cây thông bị cạo vỏ để bán…trồng lan

Trước việc liên tiếp các cánh rừng thông trên địa bàn tỉnh bị bức tử, Phó chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai, ông Kpă Thuyên cùng lãnh đạo các Hạt kiểm lâm, chính quyền địa phương đã trực tiếp xuống kiểm tra các rừng thông bị bức tử. Theo đó, UBND tỉnh đã yêu cầu các cơ quan chức năng cần có biện pháp bảo vệ rừng thông kịp thời. Ngoài ra, nhanh chóng tìm ra các đối tượng đã xâm hại đến rừng thông.

Liên tiếp những cánh rừng thông đang xanh tốt tại Gia Lai bị kẻ gian cạo sạch vỏ để bán trồng lan.

Trước chỉ đạo đó, lực lượng chức năng đã phối hợp với chính quyền địa phương các huyện triển khai nhiều phương án nhằm truy lùng các đầu mối thu mua vỏ thông trái phép. Trong quá trình tuần tra, kiểm soát, Đội Kiểm lâm cơ động số 2 (Chi cục Kiểm lâm tỉnh Gia Lai) đã phối hợp với lực lượng Cảnh sát Môi trường, Quản lý thị trường mật phục, bắt quả tang Phạm Minh Ngọc (SN 1981, trú tại xã Tân Bình, huyện Đăk Đoa, tỉnh Gia Lai) có hành vi mua bán, vận chuyển vỏ thông.

Đối tượng này bị bắt quả tang khi đang vận chuyển 103 bao đựng vỏ thông với tổng khối lượng gần 3,5 tấn. Ban đầu, đối tượng Ngọc khai nhận thu mua số vỏ thông này tại một số xã của huyện Đăk Đoa (tỉnh Gia Lai) để vận chuyển, đi bán kiếm lời. Giá mỗi ký vỏ thông mà đối tượng mua vào dao động từ 3-4 nghìn đồng, sau đó bán lại với giá cao hơn.

Trao đổi với chúng tôi, Nguyễn Văn Sơn (Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Đăk Đoa) cho biết: “Diện tích thông này nằm ngoài quy hoạch ba loại rừng vì đã được chuyển đổi phục vụ dự án làm sân golf Đắk Đoa, theo Quyết định 1147/QĐ-UBND của UBND tỉnh Gia Lai. Tuy nhiên, lực lượng hạt cùng với chính quyền luôn tiến hành tuần tra, kiểm soát nhằm ngăn chặn tình trạng xâm lấn rừng và cạo vỏ thông.”.

“Ngay sau khi nắm được tình trạng khai thác vỏ thông, chúng tôi đã lập đoàn tiến hành kiểm tra để nắm tình hình cạo vỏ rừng thông. Theo đó, trên địa bàn nhiều tháng nay, lực lượng đã phát hiện và bắt giữ nhiều thương lái chuyên thu mua vỏ thông chở đi tiêu thụ. Chỉ tính từ cuối năm 2018 đến nay, đơn vị đã phát hiện 4 vụ mua bán, thu giữ hơn 7 tấn vỏ thông… Việc mua bán vỏ thông này mục đích khả năng để bán cho các nhà vườn trồng lan và kinh doanh các mục đích khác”, ông Sơn cho biết thêm.

Nguyễn Chính - Thiên An