Vì sao Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem ở Lào Cai liên tục 'bức tử' môi trường?

"Truyền thống"... gây ô nhiễm!

Theo phản ánh của người dân, trong nhiều năm qua Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem có địa chỉ tại KCN Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) là một trong những doanh nghiệp có "truyền thống" gây ô nhiễm, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và đời sống của nhân dân địa phương.

Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem cũng được biết đên là một trong những "gương mặt thân quen" thường xuyên bị các cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền xử phạt vì vi phạm trong lĩnh vực môi trường.

Nhà máy DAP Lào Cai (KCN Tằng Loỏng, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai)

Cụ thể, vào tháng 7/2018, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Lê Ngọc Hưng đã ký văn bản số 2246/QĐ - XPVPHC quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường đối với Công ty Cổ phẩn DAP số 2 - Vinachem với số tiền là 150 triệu đồng.

Theo đó, doanh nghiệp này đã có hành vi vi phạm hành chính là "Không vận hành đúng quy trình đối với công trình bảo vệ môi trường tại bãi Gyps, có hiện tượng rò rỉ nước thải ra môi trường, nguy cơ gây vỡ đập khi trời mưa to hoặc kéo dài gây sự cố môi trường".

Bên cạnh việc xử phạt vi phạm hành chính, Công ty Cổ phần DAP số 2 - Vinachem bị yêu cầu phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả như: dừng việc đổ chất thải vào bãi thải gyps; có biện pháp xử lý công trình đê chắn trước bãi thải gyps, đảm bảo an toàn đập và tuyệt đối không được để thấm nước thải ra môi trường; trung hòa axit dư về pH = 7; có trách nhiệm bồi thường di chuyển các hộ dân xung quanh bãi thải gyps theo quy định về khoảng cách an toàn môi trường đối với bãi thải.

Văn bản của UBND tỉnh Lào Cai xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực môi trường đối với Công ty Cổ phẩn DAP số 2 - Vinachem.

Trong khi quyết định xử phạt này của UBND tỉnh Lào Cai còn chưa ráo mực thì ngày 7/9/2018, đập bãi thải gyps của Nhà máy DAP số 2 thuộc Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng, Lào Cai) bị vỡ làm cho hơn 45.000 m3 bùn đất, nước thải tràn ra môi trường. Vị trí xảy ra sự cố vỡ đập bãi thải gyps nằm cạnh tỉnh lộ 151 Lào Cai gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và đời sống của hàng trăm hộ dân địa phương.

Đến ngày 1/9/2019, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục ra văn bản số 79/QĐ-UBND quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem.

Doanh nghiệp này bị xử phạt tổng số tiền 560 triệu đồng do đã thực hiện các hành vi vi phạm: Gây sự cố môi trường (để vỡ đập bãi thải gyps chảy ra môi trường với số lượng nước thải 45.264 m3); Không thực hiện đúng, đầy đủ các nội dung và yêu cầu trong kết luận kiểm tra, thanh tra về bảo vệ môi trường của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Trong khi quyết định xử phạt của UBND tỉnh Lào Cai tháng 7/2018 còn chưa ráo mực thì đã xảy ra sự cố đập bãi thải gyps của Nhà máy DAP số 2 thuộc Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem bị vỡ làm cho hơn 45.000 m3 bùn đất, nước thải tràn ra môi trường.

UBND tỉnh Lào Cai xử phạt có tình tiết tăng nặng được áp dụng đối với 02 hành vi nêu trên của Công ty là do vi phạm hành chính có quy mô lớn (gây thiệt hại đến tài sản, đời sống và sản xuất của nhiều hộ dân).

Ngoài số tiền phạt 560 triệu đồng, UBND tỉnh yêu cầu Công ty cổ phần DAP số 2 – Vinachem nộp tiền phí nước thải công nghiệp đối với khối lượng 45.264 m3 do đã chảy tràn ra ngoài môi trường sau khi có thông báo của Sở Tài nguyên và Môi trường (với số tiền là 122.500.000 đồng); Chi trả kinh phí bồi thường thiệt hại cho người dân và các đơn vị tham gia hỗ trợ ứng cứu sự cố vỡ đập bãi thải gyps của Công ty cổ phần DAP số 2- Vinachem theo quy định.

Liên tục "bức tử" môi trường?

Theo tìm hiểu của PV Gia đình Việt Nam, ngoài hai lần gây ô nhiễm môi trường và bị xử phạt nêu trên thì Công ty cổ phần DAP số 2 – Vinachem còn "bức tử" môi trường trong suốt nhiều năm liền khiến người dân tại KCN Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai) điêu đứng.

Cụ thể, tháng 7/2015, Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem đã để xảy ra sự cố làm bục gioăng cao su trong quá trình bơm vận chuyển khí NH3 (đây là loại khí độc) vào bồn chứa gây rò khí NH3 ra môi trường xung quanh. Sau đó, UBND tỉnh Lào Cai đã ra văn bản số 2460/QĐ - UBND xử phạt hành chính 400 triệu đồng do vi phạm tại Điểm e, Khoản 2, Điều 36 của Nghị định số 179/2013/NĐ-CP ngày 14/11/2013 của Chính phủ về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Bãi chứa gyps của Nhà máy DAP số 2 thuộc Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng, Lào Cai) chất cao như núi trước khi xảy ra vụ vỡ đập chứa.

Tiếp đó, năm 2016 doanh nghiệp này đã có hành vi xả nước thải ra môi trường có độ pH = 4,63 vượt quy chuẩn kỹ thuật về chất thải cho phép (quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 40: 2011/BTNMT quy định độ pH: 5,5 - 9) với lưu lượng thải từ 80 mét khối/ngày đêm đến dưới 100 mét khối/ngày đêm. UBND tỉnh Lào Cai đã ra văn bản số 2927/QĐ - UBND ngày 07/9/2016 xử phạt Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem số tiền 260 triệu đồng.

Cá của người dân ở thôn Tân Lợi, xã Xuân Giao, huyện Bảo Thắng (tỉnh Lào Cai) bị chết trắng ao do sự cố môi trường do Công ty Cổ phần DAP số 2 Vinachem ở Khu công nghiệp Tằng Loỏng gây ra tháng 3/2017 (Ảnh: TNMT).

Chưa hết, tháng 3/2017 công ty này tiếp tục gây sự cố môi trường khi sản xuất do để xẩy ra sự cố bục đường ống bơm hồi lưu nước thải bãi thải gyps (nước thải có chứa a xít) về tái sử dụng tại Xưởng sản xuất a-xít Photphoríc. Nước thải từ đường ống chảy ra phía đường Tỉnh lộ 151 thành dòng liên tục, đổ vào suối Ngòi Trát làm một số hộ gia đình bị chết cá tại xã Xuân Giao (huyện Bảo Thắng, Lào Cai). Sau đó, doanh nghiệp này bị UBND tỉnh ra quyết định xử phạt 300 triệu đồng.

Như vậy, dư luận đặt ra câu hỏi đâu là nguyên nhân khiến Công ty Cổ phần DAP số 2 – Vinachem liên tiếp gây ô nhiễm, "bức tử" môi trường trong suốt nhiều năm qua? Do mức xử phạt các cơ quan chức năng áp dụng với doanh nghiệp này chưa đủ sức răn đe hay công tác bảo vệ môi trường của tỉnh Lào Cai đang thực sự có vấn đề?

Báo Gia đình Việt Nam tiếp tục thông tin!

Bạn đọc có thông tin, đơn thư phản ánh, kiến nghị, khiếu nại tố cáo xin vui lòng gọi qua số ĐT: 0916 950 168. Email: thubandocgdvn@gmail.com