Vì một câu nói khích của tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Trump rút quân khỏi Syria?

Tổng thống Trump quyết định rút quân khỏi Syria sau cuộc điện đàm với người đồng cấp Erdogan - Ảnh: Reuters

AP ngày 21.12 dẫn nguồn tin tiết lộ quyết định bất ngờ của Mỹ về việc rút quân khỏi Syria được đưa ra sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Donald Trump và người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan hôm 14.12.

Cuộc điện đàm được sắp xếp sau khi Thổ Nhĩ Kỳ đe dọa sẽ mở chiến dịch quân sự lớn nhắm vào lực lượng người Kurd YPG do Mỹ hậu thuẫn ở vùng đông bắc Syria, nơi lính Mỹ đóng quân.

Thổ Nhĩ Kỳ coi YPG là tổ chức khủng bố có liên kết với lực lượng PKK lâu nay xung đột với Ankara. Trong khi đó, Mỹ ủng hộ YPG trong cuộc chiến chống IS tại Syria.

Dù Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis và Ngoại trưởng Mike Pompeo đã soạn sẵn những thông tin cần thiết để gây sức ép với phía Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng Tổng thống Trump bị cho là đã không làm theo kế hoạch.

[VIDEO] Tổng thống Trump cương quyết bảo vệ quyết định rút quân khỏi Syria

Trong cuộc gọi, ông Erdogan nhấn mạnh IS là lý do duy nhất mà Mỹ hiện diện quân sự tại Syria và tổ chức này đã bị đánh bại 99%. “Vậy tại sao người Mỹ vẫn còn ở đó?”, Tổng thống Erdogan hỏi.

Tổng thống Trump ngay lập tức yêu cầu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton, người có mặt lúc cuộc gọi diễn ra, giải thích và được xác nhận rằng lời ông Erdogan nói là đúng.

Tuy nhiên, ông Bolton nhấn mạnh toàn bộ đội cố vấn an ninh quốc gia Mỹ đã thống nhất rằng chiến thắng trước IS không phải chỉ là giành lại lãnh thổ mà cần được đảm bảo lâu dài.

Dù vậy, Tổng thống Trump không bị thuyết phục. Tiếp đó, nhà lãnh đạo đưa ra cam kết sẽ rút quân khỏi Syria khiến ông Bolton và cả ông Erdogan bất ngờ.

Đội cố vấn của Tổng thống Trump những ngày sau đó đến Nhà Trắng để thuyết phục nhà lãnh đạo thay đổi quyết định, hoặc tạm thời hoãn việc rút quân để tránh gây xáo trộn nhưng bị chủ nhân Nhà Trắng từ chối.

Ông Trump thông báo quyết định rút quân khỏi Syria vào ngày 19.12 và Bộ trưởng Mattis từ chức một ngày sau đó.

Người phát ngôn Hội đồng an ninh quốc gia Mỹ Garrett Marquis ngày 21.12 bác bỏ những thông tin về cuộc gọi này. Một quan chức cấp cao giấu tên của Mỹ cũng nói rằng Tổng thống Trump chỉ thông báo quyết định rút quân với người đồng cấp Erdogan chứ không thảo luận về kế hoạch đó, theo Reuters.

Trong bài phát biểu ngày 21.12, Tổng thống Erdogan hoan nghênh việc Mỹ rút quân và tuyên bố tạm hoãn chiến dịch quân sự vào vùng đông bắc Syria. Đồng thời, ông cũng nói sẽ tiến hành chiến dịch trừ khử IS như đã trao đổi với Tổng thống Trump.

Bảo Vinh