Vị bác sĩ chữa Covid-19 cho bệnh nhân ở cách xa hơn 12.000 km

Anup Katyal, một bác sĩ thuộc khu chăm sóc đặc biệt (ICU), đáng lẽ phải được nghỉ ngơi sau ngày dài điều trị cho hàng trăm bệnh nhân Covid-19 tại bệnh viện bang Missouri nơi ông làm việc.

Thế nhưng, kể từ khi tai họa giáng xuống quê hương Ấn Độ của ông, mỗi ngày vị bác sĩ đều thức giấc với hàng loạt tin nhắn từ người thân, bạn bè và đồng nghiệp ở Ấn Độ tìm kiếm lời khuyên về y tế.

Những tuần gần đây, bác sĩ Katyal còn tham gia họp trực tuyến trên Zoom với một gia đình nhiễm Covid-19 ở New Delhi. Gia đình này phải cầu cứu một vị bác sĩ sống cách họ hơn 12.000 km vì bị bác sĩ địa phương từ chối tiếp nhận và bệnh viện đóng cửa.

Bác sĩ Anup Katyal tình nguyện tham vấn trực tuyến từ Mỹ cho bệnh nhân Covid ở Ấn Độ. Ảnh: The Washington Post.

Nỗ lực trợ giúp hệ thống y tế

Đợt bùng phát dịch kinh hoàng ở Ấn Độ đã tàn phá hệ thống chăm sóc sức khỏe của nước này, với hàng nghìn người chết khi đang chờ giường bệnh hoặc oxy. Nhiều bệnh nhân phải vật lộn để được chăm sóc y tế khi các bệnh viện ở thành thị đã hoạt động hết công suất, bệnh viện ở nông thôn thì quá nghèo nàn về cơ sở vật chất.

Cụ bà Lilaben Gautambhai Modi, 80 tuổi ngồi trong xe cứu thương trong khi chờ đến lượt khám ở bệnh viện Ahmedabad, Ấn Độ.

Cộng đồng bác sĩ Ấn Độ trên khắp thế giới, bao gồm ở Mỹ, đang cố gắng bù đắp cho sự thiếu hụt nhân lực và cơ sở vật chất của hệ thống y tế quê nhà từ xa. Một số người chia sẻ với đồng nghiệp Ấn Độ những bài học mà họ đúc kết được khi ở tuyến đầu chống dịch tại Mỹ. Những người khác thì gọi điện video cho bạn bè và người thân để theo dõi quá trình điều trị của họ.

Những nỗ lực tập thể này thực chất không thấm vào đâu so với cuộc khủng hoảng nhân đạo đang gây ra khoảng 300.000 ca nhiễm và 4.000 người tử vong mỗi ngày ở Ấn Độ. Nhưng chúng đã mang đến sự khuây khỏa phần nào cho hàng nghìn gia đình tuyệt vọng - và cho các bác sĩ người Mỹ gốc Ấn, những người phải chống chọi với cảm giác bất lực khi chứng kiến thảm kịch diễn ra trên mảnh đất quê hương họ.

Vị bác sĩ trực tuyến

Năm 1993, người thanh niên Katyal nằm trong chương trình trao đổi đến Mỹ để làm bác sĩ nội trú sau khi hoàn thành bằng y khoa tại Ấn Độ.

Hiện nay, ông là bác sĩ của khu chăm sóc đặc biệt tại Bệnh viện Mercy Hospital bang Missouri và thi thoảng vẫn điều trị cho bệnh nhân khắp nước Mỹ qua một chương trình chăm sóc ứng dụng công nghệ ảo.

Vài tuần trở lại đây, bệnh viện nơi bác sĩ Katyal làm việc điều trị không đến 10 bệnh nhân SARS-CoV-2 mỗi ngày.

“Mỗi khi nhìn thấy sự trống trải tại khu chăm sóc đặc biệt, tôi không thể chịu nổi khi nghĩ đến những gì đang diễn ra ở Ấn Độ”, ông nói.

Ông tình cờ biết đến một nền tảng chăm sóc sức khỏe trực tuyến miễn phí do Hiệp hội Bác sĩ gốc Ấn tại Mỹ tổ chức nhằm kết nối các bác sĩ tình nguyện với những bệnh nhân mắc Covid-19 nhẹ đến trung bình ở nước ngoài.

Trong vài tuần, bác sĩ Katyal đã liên lạc với một gia đình mắc Covid tại New Delhi trên nền tảng công nghệ này. Ông gọi cho họ mỗi khi kết thúc ca trực ban đêm của mình.

Con trai của bác sĩ Katyal, Aditya Katyal (trái), một sinh viên y khoa, thường xuyên hướng dẫn cha mình sử dụng công nghệ để giúp đỡ các bệnh nhân tại Ấn Độ. Ảnh: The Washington Post.

Cơn ác mộng của gia đình anh Garg khởi nguồn từ một sự kiện đáng lẽ phải mang lại niềm hạnh phúc - sự ra đời của đứa con thứ 2 trong gia đình.

Nhập viện lúc sắp lâm bồn, chị Garg được thông báo kết quả dương tính với SARS-CoV-2 và sau đó bị trả về. Chị được chồng trở đi khắp New Delhi trong cơn đau quặn thắt, trước khi tìm được một bác sĩ bằng lòng đỡ đẻ.

Ngày hôm sau, đứa con trai 4 tuổi và bố chồng chị, những người sống cùng căn hộ với chị cũng nhận được kết quả dương tính. Chồng và mẹ chồng chị cũng nhận được kết quả tương tự ngay sau đó.

Họ đã không thể bế đứa trẻ mới sinh mà chỉ có thể nhìn thấy bé qua màn hình điện thoại của một người họ hàng.

Để tìm được một bác sĩ giúp gia đình Garg phục hồi thật sự là một thách thức. Họ đã liên hệ với một số người trên WhatsApp, nhưng tất cả đều kê một loại thuốc hỗn hợp cho cả gia đình mà không kiểm tra tình trạng của từng thành viên. Gia đình đã phải trả một khoản phí lớn để nhờ một nhân viên phòng thí nghiệm lấy mẫu máu xét nghiệm tại khu chung cư của họ.

“Mọi nơi đều quá tải và rất khó để tìm một vị bác sĩ có kinh nghiệm”, anh Garg nói.

Thời gian đầu nhiễm bệnh, anh đã nghe theo những lời khuyên và mẹo chữa Covid đầy mâu thuẫn từ bạn bè, những người từng mắc bệnh. Anh không biết phải tin vào ai.

Salim Saiyed, người giám sát các dịch vụ chăm sóc sức khỏe từ xa với tư cách là giám đốc điều hành Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh cho rằng các bác sĩ Mỹ là những người có thể lấp đầy khoảng trống thông tin đáng tin cậy.

Saiyed đã chứng kiến những lợi ích của việc nới lỏng các quy tắc cấp phép để các bác sĩ trong hệ thống bệnh viện có thể tư vấn trực tuyến cho bệnh nhân trên khắp các tiểu bang ở Mỹ. Nhưng khi làm điều đó trên phạm vi quốc tế, có một ranh giới mong manh giữa việc tư vấn y tế và vi phạm luật cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế của Ấn Độ.

“Có những bác sĩ đang phá luật và hy vọng rằng chính phủ Ấn Độ không truy tố họ bởi đó là trường hợp khẩn cấp”, Saiyed nói.

Bác sĩ Katyal nghiên cứu kết quả chụp CT scan của một bệnh nhân Covid ở Ấn Độ. Ảnh: The Washington Post.

Bác sĩ Katyal không thể kê đơn thuốc cho gia đình Garg. Thay vào đó, ông hướng dẫn họ cách sử dụng steroid và các loại thuốc khác cũng như cách diễn giải các triệu chứng và kết quả xét nghiệm của họ.

Các phiên tham vấn trực tuyến bắt đầu với việc các tình nguyện viên và bệnh nhân đăng nhập vào phần mềm Zoom. Sau đó, ban tổ chức sẽ ghép các bác sĩ và bệnh nhân nói cùng ngôn ngữ thành một cặp và mở phòng chat video riêng để họ trò chuyện. Điều này cho phép bác sĩ Katyal từ Missouri giúp đỡ cho gia đình Garg ở tận New Delhi.

Ở phiên tham vấn thứ 4, bác sĩ nhắc gia đình Garg rằng họ cần truyền đạt những gì ông nói đến bác sĩ riêng của gia đình.

“Tôi phải thú thật là, không có bác sĩ riêng nào cả. Gia đình chúng tôi đang tham khảo mọi chỗ có thể. Chúng tôi sẽ dựa trên đánh giá và những khuyến nghị khoa học của bác sĩ”, một thành viên gia đình đáp lại.

Bác sĩ Katyal gật đầu. “Đây là thời điểm khó khăn, nếu có thể giúp các bạn bất cứ điều gì, tôi sẽ rất hạnh phúc”, ông nói.

Sudhakar Jonnalagadda, Chủ tịch Hiệp hội Bác sĩ người Mỹ gốc Ấn, cho biết các tình nguyện viên như Katyal đang cố gắng giảm bớt gánh nặng cho các bệnh viện tại Ấn Độ.

Tổ chức của Jonnalagadda có thể hỗ trợ tối đa 100 bệnh nhân cùng lúc trong các phiên Zoom được mở suốt cả ngày trên nền tảng eGlobalDoctors, một nền tảng bảo mật cao và chịu trách nhiệm pháp lý. Jonnalagadda cũng đã kêu gọi Đại sứ quán Ấn Độ tại Mỹ giảm bớt các trách nhiệm pháp lý để tạo điều kiện cho nhiều bác sĩ tham gia hơn. Tuy nhiên, đại sứ quán vẫn chưa có phản hồi nào về yêu cầu này.

“Hầu hết bệnh nhân đều ở giai đoạn nhẹ. Họ sợ rằng mình sắp chết. Điều này (tham vấn từ xa) sẽ giúp họ yên tâm rằng họ có thể ở nhà và không phải đến bệnh viện".

Bác sĩ như người nhà

Đến phiên tham vấn thứ 5, tình trạng bệnh của gia đình Garg đã được cải thiện rõ rệt.

Anh Garg xuất hiện trên Zoom mà không có ống oxy trong mũi và tươi tỉnh sau một đêm ngon giấc. Vợ anh cảm thấy gần như bình thường trở lại kể từ khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện 2 tuần trước. Mẹ anh đã không sốt trong 4 ngày. Nhưng cha anh vẫn đang ở bệnh viện, không thể sử dụng Zoom. Bệnh tiểu đường và ca phẫu thuật tim trước đó khiến ông khó khăn hơn trong việc chống lại virus, nhưng các xét nghiệm cho thấy tình trạng bệnh của ông đang tiến triển tích cực.

Vài ngày trước, anh Garg xuất viện và đoàn tụ với cậu con trai mới sinh của mình tại nhà. Không có lễ ăn mừng, khi các thành viên còn lại vẫn đang yếu và hồi phục dần. Nhưng lần đầu tiên sau 3 tuần, tất cả họ đều ở bên nhau và thoát khỏi nguy cơ trở thành nạn nhân tiếp theo của thảm kịch Covid-19 ở Ấn Độ.

Gia đình họ giờ đây có thêm một thành viên mới nữa là bác sĩ Katyal.

Anh Garg xúc động: “Hãy tưởng tượng bạn đến phòng khám và bác sĩ bước ra khỏi phòng chỉ sau vài phút, không trả lời bất kỳ câu hỏi nào của bạn. Bác sĩ Katyal không như thế. Ông ấy chú ý và dành thời gian cho bạn. Ông ấy có mặt bất cứ lúc nào”.

Đưa tro cốt nạn nhân Covid-19 vô thừa nhận đến sông Hằng Các tình nguyện viên Ấn Độ thu thập tro cốt từ các nhà hỏa táng để tổ chức đưa tang cho những nạn nhân Covid-19 ở thành phố Haridwar.

Lê Ngọc

The Washington Post