Vệ tinh Liên Xô 'đánh chìm' tàu chiến Anh trong Chiến tranh Falkland

Theo Russia Beyond, vào mùa xuân năm 1982 thời điểm Chiến tranh Falklands đã diễn ra được 10 tuần, các vệ tinh do thám của Mỹ đã bí mật cung cấp những thông tin vô cùng quan trọng giúp Hải quân Hoàng gia Anh đánh chìm tuần dương hạng nhẹ của Argentina là ARA General Belgrano. Trong khi đó ở phía ngược lại, Liên Xô cùng với những hệ thống vệ tinh do thám dày đặc của mình cũng giúp Hải quân Argentina đưa không ít tàu chiến Anh xuống đáy biển Nam Đại Tây Dương. Nguồn ảnh: pixtale.net.

Ngày 2/4/1982, chính quyền quân sự Argentina chính thức đưa quân chiếm quần đảo Falkland nằm cách bờ biển cực nam của Nam Mỹ Đại Tây Dương khoảng 500 km lúc đó do Anh kiểm soát. Ba ngày sau, London phản ứng bằng cách gửi một lực lượng đặc nhiệm hải quân để loại bỏ quân Argentina chiếm đóng trên đảo. Nguồn ảnh: mirror.co.uk.

Vào thời điểm đó Moscow vốn chẳng mấy quan tâm tới vấn đề của Buenos Aires, thế nhưng cuộc xung đột ở Falkland giữa Argentina và Anh lại là cơ hội tốt để Điện Kremlin trả thù phương Tây, thế lực luôn đứng sau hỗ trợ cho phiến quân Mujahideen ở Afghanistan, nơi Moscow đang hiện diện quân sự vào năm 1979. Nguồn ảnh: Getty Images.

Ngoài ra, Argentina là một trong hai quốc gia khi đó không tham gia vào lệnh cấm vận đối với Moscow sau nước này đưa quân vào Afghanistan. Vì vậy, giúp Argentina chống lại Anh cũng là cơ hội cho Liên Xô tỏ rõ lập trường của mình trong vấn đề này, dĩ nhiên họ không muốn công khai chuyện này mà chỉ đứng sau hổ trợ. Trong ảnh là Tổng thống Leopoldo Galtieri chính quyền quân sự Argentina, người khơi mào cuộc chiến Falkland. Nguồn ảnh: amazonaws.com

Và tới lúc cần thiết Liên Xô đã quyết định cung cấp thông tin tình báo cho quân đội Argentina về lực lượng đặc nhiệm hải quân Anh. Tuy nhiên, theo một nhà sử học Nga, tướng lĩnh Argentina khi đó đã thất bại trong việc tận dụng những thông tin quý giá này. Nguồn ảnh: The Sun.

Mặc dù nhiều tài liệu lưu trữ của Liên Xô về cuộc chiến Falkland vẫn đang được phân loại, tuy nhiên ở thời điểm hiện tại có nhiều khả năng Moscow đã đứng sau hỗ trợ Buenos Aires trong cuộc chiến với London thậm chí là với cả Washington. Sergei Briliov một nhà phân tích chính trị người Nga cũng nhận định giả thuyết trên trong cuốn sách Fidel, Fútbol và Malvina của mình về các tướng lĩnh Liên Xô trong những năm thập niên 1980. Nguồn ảnh: Defense Media.

Theo Briliov, "Người đầu tiên tôi đến gặp là Tướng Nikolai Leonov, một sĩ quan cấp cao của cơ quan mật vụ KGB trong Chiến tranh Lạnh. Ông ta khẳng định rằng kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột Falkland, một số vệ tinh của Liên Xô đã bí mật cung cấp thông tin tình báo cho quân đội Argentina. Tướng Valentin Varennikov rồi sau đó là Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Liên Xô cũng đã nói điều tương tự với tôi.". Trong ảnh là bản đồ của quần đảo Falkland khi nhìn từ trên không. Nguồn ảnh: Russia Beyond

Nhưng liệu có bằng chứng nào chứng minh sự tồn tại của các vệ tinh này trên khoảng không quần đảo Falkland khi đó? Theo Briliov, vào ngày 15/5/1982, gần sáu tuần sau khi Argentina chiếm quần đảo Falkland, Liên Xô đã tiến hành phóng vệ tinh do thám Kosmos-1365 lên quỹ đạo. Briliov tiết lộ rằng sứ mệnh lớn nhất của Kosmos-1365 là: thu thập và cung cấp thông tin cho quân đội Argentina ở Nam Đại Tây Dương. Nguồn ảnh: howitworksdaily.com.

Theo các nhà sử học Nga, các thông tin tình báo được cung cấp bởi vệ tinh do thám Liên Xô đã giúp phi đội chiến đấu cơ A-4 Skyhawks của Argentina đánh chìm tàu HMS Coventry cùng 19 thủy thủ đoàn của biên đội tàu chiến Hải quân Hoàng gia Anh đang tham chiến tại Falkland vào ngày 25/5/1982, khiến London mất 37 triệu bảng trong chưa đầy 30 phút. Trong ảnh là khoảnh khắc HMS Coventry trúng đạn tên lửa từ chiến đấu cơ Argentina. Nguồn ảnh: coventrytelegraph.net

Trong cuốn sách của Briliov có sự so sánh về thời gian diễn ra các sự kiện chính của cuộc xung đột và các hoạt động tình báo của Liên Xô tại Falkland. Ông này cho rằng tàu Atlantic Conveyor, một tàu buôn của Anh được sử dụng như một tàu sân bay và đổ bộ cũng là một nạn nhân khác của liên minh Liên Xô - Argentina. Nguồn ảnh: fourfax.co.uk.

Dữ liệu hình ảnh được cung cấp bởi vệ tinh do thám Kosmos-1365 đã góp công lớn giúp hai tên lửa Exocet AM39 được phóng đi từ một trong những chiến đấu cơ Super Étendard của Hải quân Argentina đã hủy diệt Atlantic Conveyor. Mười hai lính thủy, sáu máy bay trực thăng Westland Wessex, ba chiếc Boeing Chinooks và một chiếc Westland Lynx bị phá hủy trong cuộc tấn công. Vì những tổn thất này, quân đội Anh đã buộc phải lấy lại Puerto Argentino (hay như người Anh gọi nó là Port Stanley) bằng cách băng qua Falklands. Nguồn ảnh: MilitaryImages.Net.

Luật sư và sử gia Mario Pablo Sciaroni khẳng định trên tờ El Snorkel rằng, tháng 5 và tháng 6 năm 1982, vào lúc 11 giờ mỗi ngày, vệ tinh do thám Kosmos-1368 của Liên Xô bay qua Falkland trong khoảng cách 240 km. Ngoài ra, ông cho rằng trong cuộc xung đột, vệ tinh Kosmos-1455 và vệ tinh Kosmos 1372 đã cung cấp những thông tin quan trọng về các hoạt động quân sự đang diễn ra trên các hòn đảo và khu vực xung quanh. Nguồn ảnh: sitioandino.com.ar.

Liên Xô cũng đã hỗ trợ về khâu hậu cần cho Lực lượng Vũ trang Argentina bằng các chuyến hàng viện trợ quân sự thông qua Brazil, các chuyến hàng này thường mang theo vũ khí và các phương tiện phục vụ chiến tranh cho Argentina. Trong khi đó ở trên không Nam Đại Tây Dương là các máy bay trinh sát tầm xa của Liên Xô hoạt động làm nhiệm vụ theo dõi biên đội tàu chiến ở bên dưới. Một trong những tàu hải quân của Liên Xô thậm chí còn hợp tác với Hải quân Argentina trong việc giải cứu những người còn sống sót ở Belgrano. Nguồn ảnh: Belfast Telegraph.

Cho dù những thông tin Liên Xô tham chiến tại Falkland có nhiều bằng chứng chuẩn xác, nhưng hiện tại chúng vẫn chỉ là các giải thuyết và Moscow chưa bao giờ thừa nhận điều này. Và nếu thông tin này được xác thực rất có thể mối quan hệ giữa Moscow và London sẽ trở nên xấu hơn bao giờ hết. Nguồn ảnh: twitter.com.

Hoàng Nam