Vẻ đẹp huyền thoại của 18 vị La Hán chùa Tây Phương (2)

10. Hiệp tôn giả. Sư tổ Hiệp Tôn Giả luôn tu hành và du hành không bao giờ ngừng nghỉ, không cả đặt lưng ngủ nữa. Truyền thuyết kể khi ông đang đứng tựa một gốc cây thì nhận ra từ xa chú bé sẽ là bậc thánh...

Ông đã thuyết pháp cho chú bé ngay dưới gốc cây, về sau chú bé trở thành Sư tổ Phú Na Dạ Xa. Tượng ông được tạo hình ông lấy thân cây là dựa trên tích truyện này.

11. Mã Minh. Theo truyền thuyết, Sư tổ Mã Minh thì có thể thuyết pháp giáo hóa cho cả các loài động vật. Bức tượng của chùa Tây Phương tạc ông đang thuyết pháp cho Rồng.

Trong thực tế, Tổ Mã Minh là một nhà thơ, triết gia nổi tiếng ở khoảng thế kỉ 1, là một trong 4 thánh triết trụ cột của Phật giáo Đại thừa.

12. Ca Tỳ Ma La. Sư tổ Ca Tỳ Ma La vốn theo tà giáo, đã có tới 3000 đồ đệ, thông hiểu các dị thuyết, sau được Tổ Mã Minh khuất phục rồi lại truyền thừa y bát cho làm Tổ kế nghiệp.

Tượng Ca Tỳ Ma La được tạo hình với con rắn quấn quanh. Theo truyền thuyết thì, có lần mãng xà cuốn quanh thân ông muốn ăn thịt, nhưng Tổ thuyết pháp khiến rắn cũng kính ngưỡng, lại chỉ dẫn ông một bậc thánh còn ẩn trong rừng là Long Thụ. Ca Tỳ Ma La thuyết pháp và truyền cho Long Thụ.

Khuôn mặt Sư tổ Ca Tỳ Ma La mang vẻ điềm tĩnh, nghiêm nghị giữa hoàn cảnh bị rắn thành tinh đe dọa.

13. Long Thụ. Long Thụ Tôn Giả là một trong bốn vị thánh triết Phật giáo Ấn Độ, luận sư vĩ đại nhất. Thời sau coi ông ngang hàng một vị Đại Bồ tát, một vị Phật sống. Vì thế trong 18 vị La Hán chùa Tây Phương, chỉ duy nhất Tổ Long Thụ được tạc ngồi trên tòa sen.

Tượng Long Thụ cũng là tượng duy nhất có nhục khế (khối u trên đỉnh đầu, một quý tướng của Phật) sánh ngang với tượng Phật Thích Ca Mâu Ni.

Theo truyền thuyết thì Phật Thích Ca cất bộ kinh Hoa Nghiêm ở Long cung dưới đáy biển trong 600 năm. Long Thụ đã dùng thần thông xuống tận Long cung lấy bộ kinh đó. Vì vậy, cạnh tượng Long Thụ có con rồng đội kinh là để mô tả truyền thuyết này.

14. La Hầu La Đa. Sư tổ La Hầu La Đa xuất thân trong gia đình trưởng giả giàu có, ăn sung mặc sướng. Tượng ông là tượng duy nhất đội khăn nhà giàu trên đầu, cầm gậy thể hiện uy thế, móng tay rất dài, là biểu thị của người thuộc tầng lớp cao quý.

Trái với trang phục phú quý, khuôn mặt tượng mang vẻ đăm chiêu, khổ não, như đang suy tư về bản chất cõi đời. Đây được đánh giá là pho đẹp nhất trong toàn bộ 18 tượng La Hán chùa Tây Phương.

Các ngón tay được điêu khắc ở trình độ tuyệt hảo về thẩm mỹ cũng như giải phẫu học.

Bên cạnh tượng có con hươu nghe thuyết pháp.

15. Tăng Già Nan Đề. Tăng Già Nan Đề là con Vua nước Bảo Trang Nghiêm, vừa sinh ra đã biết nói, hay tán dương Phật pháp. Khi trưởng thành, dù bị vua cha ngăn cấm, ông đã trốn lên núi để tu Phật, đắc đạo và trở thành một Sư tổ. Tượng ông được tạc trong tư thế ngồi thiền bên bờ sông.

Kiểu ngồi thiền của Tổ Tăng Già Nan Đề rất đặc biệt, không phải xếp bằng tròn hai tay trước bụng như thông thường, mà là tư thế dân dã như đang ngồi nói chuyện, mặt mũi nhẹ nhõm.

16. Già Da Xá Đa. Sư tổ Già Da Xá Đa khi còn bé thường mang một cái gương để soi lại chính mình, cho đến khi đắc đạo vẫn còn có chiếc gương đó mang theo.

Vì thế tượng của Tổ được tạc trong tư thế đang bước đi, tay cầm chiếc gương tròn quay về phía sau, hai ống tay áo bay phất phơ rất sống động.

17. Cưu Ma La Đa. Theo truyền thuyết, Sư tổ Cưu Ma La Đa vốn là một vị tu tiên trên trời, phạm lỗi mà phải xuống cõi người.

Tượng của Tổ được tạo với dáng vẻ rất béo tốt ung dung, miệng cười thỏa mãn, tay cầm một bông hoa to.

18. Xà Dạ Đa. Sư tổ Xà Dạ Đa sinh thời nổi tiếng là người trí tuệ thâm sâu. Tượng được tạc với tư thế rất lạ: cơ thể gày giơ xương, tay đang cầm cái que gãi lưng, có vẻ rất ngứa ngảy khổ sở.

Tuy vậy, tượng có đầu rất to, thể hiện một trí tuệ siêu việt vượt qua mọi sự hạn chế của thể xác.