VAPEC và sự khởi xướng cho mô hình Viện chính sách (Think Tank) tại Việt Nam

Đây là khẳng định của ông Nguyễn Cảnh Bình, Phó Chủ tịch Thường trực của VAPEC hiện nay tại Lễ kỷ niệm 25 năm thành lập, một trong những viện chính sách (Think Tank) chính thức đầu tiên của Việt Nam lúc bấy giờ. Lễ kỷ niệm diễn ra ngày 23/11 tại Viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam, Hà Nội.

Các thế hệ lãnh đạo của VAPEC (Ảnh: P.V)

Chia sẻ tại buổi kỷ niệm, GS Trần Văn Thọ, một trong những sáng lập viên của VAPEC buổi đầu nhớ lại, cuối những năm 1980, khi Việt Nam bước vào giai đoạn đổi mới và hội nhập kinh tế quốc tế, sau khi thăm và làm việc tại một số nước trên thế giới ông đã chú ý đến vai trò của các trung tâm nghiên cứu chính sách (Think Tank) giúp chính phủ hoạch định đường lối phát triển giữa các nước trong khu vực Châu Á –Thái Bình Dương, đặc biệt là KDI (Viện Phát triển Hàn Quốc) và mong muốn Việt Nam cũng có một tổ chức nghiên cứu về kinh tế và chính sách như vậy.

Đầu năm 1990, tại Tokyo (Nhật Bản), GS Thọ đã gặp và làm việc với ông Trần Hồng Quân, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo và ông Võ Đại Lược, Viện trưởng Viện Kinh tế Thế giới lúc bấy giờ, các ông đã bàn bạc và thống nhất kế hoạch xúc tiến thành lập một Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương, nhằm thực hiện chủ trương đa dạng hóa, đa phương hóa chính sách kinh tế đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam, tạo điều kiện cho các nhà nghiên cứu, nhà kinh doanh của Việt Nam tiếp cận, giao lưu, nghiên cứu những đặc điểm và kinh nghiệm phát triển kinh tế - xã hội của các nước châu Á - Thái Bình Dương, góp phần đào tạo, bồi dưỡng kiến thức cho các nhà kinh tế về khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Hình ảnh tại lễ kỷ niệm (Ảnh: P.V)

PGS Võ Đại Lược, Chủ tịch VAPEC cho biết, quá trình ra đời VAPEC là một thách thức rất lớn thời bấy giờ, tuy nhiên ngày 20/4/1993, Phó Thủ tướng Phan Văn Khải đã ký quyết định số 175/TTg chính thức thành lập Trung tâm kinh tế châu Á - Thái Bình Dương. Mặc dù Phó thủ tướng Phan Văn Khải kí quyết định này nhưng người ủng hộ mạnh mẽ là Thủ tướng Võ Văn Kiệt với bút phê của Tổng Bí Thư Đỗ Mười trên tờ trình.

“Đây là tổ chức phi chính phủ duy nhất của Việt Nam do Thủ tướng Chính phủ trực tiếp ký quyết định thành lập”, Phó Giáo sư Võ Đại Lược nhấn mạnh.

Cũng tại lễ kỷ niệm, ông Nguyễn Cảnh Bình, Phó Chủ tịch thường trực của VAPEC bày tỏ mong muốn trong giai đoạn tiếp theo, VAPEC sẽ nỗ lực để phát triển theo mô hình của một Think Tank hiện đại, tiếp tục có những đóng góp thiết thực và đồng hành cùng các chính sách lớn của Chính phủ và các địa phương.

“VAPEC tin tưởng và kỳ vọng với những hoạt động và sáng kiến của mình sẽ góp phần hoàn thiện hơn các chính sách và quyết sách của Đảng và Nhà nước, VAPEC sẽ đồng hành, kết nối các nhà nghiên cứu, các doanh nhân, góp sức cho phát triển và hội nhập của đất nước”, ông Nguyễn Cảnh Bình khẳng định.

GS Trần Văn Thọ, một người có tư duy cải cách mạnh mẽ và từng tham gia các Tổ Tư vấn Cải cách Kinh tế và trong Ban Nghiên cứu chính sách của các Cố Thủ tướng Việt Nam như Võ Văn Kiệt và Phan Văn Khải. Ông còn làm thành viên chuyên môn trong Hội đồng Tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Nhật trong gần 10 năm, qua nhiều đời thủ tướng. Hiện nay, ông làm Giáo sư kinh tế Đại học Waseda (Tokyo) và là là 1 trong 15 thành viên tổ tư vấn Kinh tế của Chính Phủ Việt Nam nhiệm kì 2016-2021.

Ngoài GS Trần Văn Thọ, ban trù bị sáng lập VAPEC còn có những thành viên như GS. Trần Hồng Quân – Nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; GS. Võ Đại Lược – Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế thế giới, hiện nay là Chủ tịch VAPEC; Ông Hà Nghiệp – Nguyên là trợ lý Tổng Bí thư Trường Chinh; GS. Lê Văn Sang – PhóV iện trưởng Viện Kinh tế Thế giới; Ông Phạm Khắc Chi – TGĐ Công ty Tư vấn và Đầu tư - Bộ Thương nghiệp, người sáng lập ra Đại học Hồng Bàng; Ông Võ Như Lanh – Nguyên Tổng biên tập Tạp chí Thời báo Kinh tế Sài Gòn…

HNV