Vận rủi vẫn đeo bám Google

Một mặt, Google phải đối diện cuộc điều tra chống độc quyền của Liên minh Châu Âu với hoạt động kinh doanh quảng cáo. Mặt khác, Tòa án Quận phía Bắc California, Mỹ sẽ chính thức đưa ra xét xử vụ kiện tập thể liên quan đến cáo buộc theo dõi người dùng.

EU: Cuộc điều tra "quy mô lớn" về hoạt động kinh doanh quảng cáo của Google

Ủy viên chống độc quyền của Liên minh Châu Âu Margrethe Vestager cho biết vào ngày 12/3, hoạt động kinh doanh quảng cáo của Google sẽ phải đối mặt với một "cuộc điều tra quy mô lớn"; cuộc điều tra sẽ kéo dài đến 10 năm, quy mô chỉ sau cuộc chiến chống độc quyền diễn ra từ năm 1988.

Điều đáng chú ý là cuộc điều tra về “hệ sinh thái quảng cáo của Google” chỉ là một trong chuỗi các cuộc điều tra của Ủy ban châu Âu đối với hàng loạt công ty công nghệ, bao gồm App Store và hệ thống thanh toán của Apple; dữ liệu và thị trường của Facebook; cáo buộc kiểm soát dữ liệu người bán của Amazon...

EU khởi động cuộc điều tra quy mô về hệ sinh thái quảng cáo của Google.

Margrethe Vestager cho biết, đối với Ủy ban châu Âu, các công ty công nghệ luôn là tâm điểm điều tra. Đồng thời, bà cũng tuyên bố tận dụng tối đa mọi công cụ và thực hiện các hành động chống độc quyền cần thiết nhằm đảm bảo duy trì công bằng thị trường.

Vào tháng 1/2021, Ủy ban Châu Âu bắt đầu thu thập thông tin về hoạt động của Google trong "chuỗi giá trị công nghệ quảng cáo" dựa trên bảng câu hỏi được gửi đến các nhà xuất bản và công ty quảng cáo. Đánh giá từ tuyên bố mới nhất của Margrethe Vestager, cuộc điều tra chống lại Google vẫn tiếp tục và phạm vi xem xét đã được mở rộng. Về vấn đề này, Google vẫn chưa bình luận.

Đây không phải là lần đầu tiên Google bị EU điều tra chống độc quyền, thậm chí trong các cuộc điều tra trước đó, Google đã 3 lần nhận án phạt từ EU. Tháng 6/2017, Liên minh châu Âu xác định Google Shopping lạm dụng độc quyền tìm kiếm trên Internet để quảng cáo dịch vụ mua sắm trực tuyến và đưa ra khoản phạt lên tới 2,42 tỷ euro (2,7 tỷ USD).

Thời điểm tháng 7/2018, để đối phó với vụ kiện chống độc quyền Android, Liên minh Châu Âu áp đặt mức phạt kỷ lục 4,34 tỷ euro (khoảng 5,1 tỷ USD), đồng thời yêu cầu Google ngừng ràng buộc Chrome trên Android và cho phép các nhà sản xuất phát triển hệ thống riêng biệt. Ngày 20/3/2019, EU đã phạt 1,49 tỷ euro (tương đương 1,69 tỷ USD) đối với Google do cáo buộc độc quyền quảng cáo tìm kiếm trực tuyến.

Theo đó, Google bị Liên minh châu Âu phạt 9,4 tỷ USD trong 4 năm qua.

Google bị cáo buộc theo dõi người dùng và yêu cầu rút đơn kiện không thành

Ngoài việc bị Liên minh Châu Âu điều tra, Google cũng đang phải đối mặt với một vụ kiện tập thể từ người dùng, với cáo buộc sử dụng các công cụ như Google Analytics, Google Ad Manager và plugin trang web để theo dõi người sử dụng.

Gần đây, Google đề nghị hủy bỏ các cáo buộc, nhưng yêu cầu này đã bị tòa án từ chối và vụ việc sẽ được xét xử tại Tòa án Quận phía Bắc California thông qua một quy trình thông thường. Những người đệ trình vụ kiện từ tháng 6/2020 cho rằng Google có "hoạt động kinh doanh theo dõi dữ liệu tràn lan", ngay cả khi người dùng thực hiện một số biện pháp bảo vệ thông tin cá nhân cũng khó tránh khỏi.

Ngay cả khi sử dụng chế độ ẩn danh, Google vẫn sẽ theo dõi thông tin của người dùng.

Tuy nhiên, Google không đồng ý với cáo buộc này và tìm cách bác bỏ vụ việc. Google lập luận rằng chế độ bảo mật ẩn danh của trình duyệt không có nghĩa là người dùng có thể "vô hình", các hoạt động của người dùng có thể được phân tích bởi những trang web họ truy cập và bất kỳ phân tích nào của bên thứ ba. Nói cách khác, Google cho rằng chế độ riêng tư của trình duyệt Chrome chủ yếu là ngăn người dùng để lại hồ sơ cục bộ, nhưng không có nghĩa là hành vi của người dùng không bị các trang web khác kết nối với thiết bị theo dõi.

Tòa án không chấp nhận lý do bào chữa của Google. Lucy Koh, Thẩm phán Quận San Jose, California, đưa ra kết luận rằng Google đã không thông báo cho người dùng về việc thu thập dữ liệu khi đang ở chế độ duyệt web riêng tư. Kết quả là Google thất bại trong việc rút đơn kiện, buộc phải bước vào quy trình xét xử thông thường và chấp nhận phán quyết cuối cùng của tòa án.

Cho dù đó là một cuộc điều tra độc quyền từ Liên minh Châu Âu hay một vụ kiện tập thể từ người dùng, những sự kiện này đang cảnh báo Google về vấn đề “giá trị thương hiệu của những gã khổng lồ công nghệ không chỉ nằm ở quy mô, mà còn nằm ở trách nhiệm với người dùng”.

Phong Vũ