Vận hội mới trong phát triển du lịch vùng biên

Vẻ đẹp như tranh vẽ của thác Bản Giốc. Ảnh: Thanh Thuận

Miền đất của nhiều di sản giá trị

CVĐCTC Non nước Cao Bằng nằm cách thủ đô Hà Nội khoảng 300km với tổng diện tích hơn 3.275km². Ðây là CVĐCTC thứ hai của Việt Nam sau cao nguyên đá Ðồng Văn (Hà Giang).

Tại quần thể Non nước, các nhà khoa học đã phát hiện, đánh giá, đề xuất xếp hạng trên 130 điểm di sản địa chất độc đáo, với các dạng địa hình, cảnh quan đá vôi hết sức phong phú, đa dạng, như các tháp, nón, thung lũng, hang động, hệ thống hồ-sông-hang ngầm liên thông..., phản ánh một chu kỳ tiến hóa hoàn chỉnh ở vùng nhiệt đới.

Theo các chuyên gia của UNESCO, CVÐCTC Non nước Cao Bằng được coi là một trong những khu vực ở Việt Nam được người tiền sử cư trú từ rất sớm; đồng thời, sở hữu lịch sử hơn 500 triệu năm của Trái đất qua những dấu tích còn sót lại như hóa thạch, trầm tích biển, đá núi lửa, khoáng sản... Trong đó, cảnh quan đá vôi tạo nên một màu xanh lục đặc biệt của những con sông chảy qua địa phận chính là minh chứng tuyệt vời cho sự tiến hóa và thay đổi của Trái đất. Thiên nhiên kỳ vĩ đã ban tặng cho Cao Bằng giá trị đa dạng sinh học cùng nhiều hệ sinh thái, các loài động, thực vật đặc hữu. Ðây chính là yếu tố quan trọng để UNESCO quyết định công nhận Non nước Cao Bằng là CVÐCTC.

Trong khu vực CVÐCTC Non nước Cao Bằng có hệ động - thực vật đa dạng cả về giống loài và loài quý hiếm. Có rất nhiều giống loài trong khu vực có tên trong Sách đỏ Việt Nam (2007); 34 loại nguồn gen vật nuôi, cây trồng đặc sản nổi tiếng; 9 khu bảo tồn hoặc rừng đặc dụng, trong đó có 6 khu bảo vệ cảnh quan, 2 khu bảo tồn loài sinh cảnh và 1 khu dự trữ thiên nhiên (vườn quốc gia)...

Trong quần thể Non nước Cao Bằng có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng như: Khu du lịch sinh thái Phia Oắc, Phia Ðén, quần thể Hồ Thang Hen, động Ngườm Ngao... và đặc biệt là thác Bản Giốc - một trong 4 thác vùng biên giới lớn và đẹp nhất thế giới.

Không chỉ có các điều kiện địa chất độc đáo, CVĐCTC Non nước Cao Bằng còn là vùng đất có bề dày văn hóa, lịch sử với hơn 215 di tích văn hóa, lịch sử được xếp hạng, trong đó có 3 di tích quốc gia đặc biệt, 23 di tích cấp quốc gia, từng là cố đô của một số triều đại phong kiến và là cái nôi của cách mạng Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp.

CVĐCTC Non nước Cao Bằng là nơi sinh sống của 9 dân tộc ít người, trong đó chủ yếu là đồng bào Tày, Nùng. Mỗi dân tộc mang một đặc trưng văn hóa riêng thể hiện trong phong tục, tập quán, lối sống, trang phục, phương thức sản xuất, những nét sinh hoạt văn hóa đa dạng, đậm đà bản sắc dân tộc của những làng nghề truyền thống của đồng bào như làm hương, dệt thổ cẩm, rèn...

Cơ hội để phát triển du lịch gắn với bảo tồn bản sắc văn hóa

Trở thành CVĐCTC thứ hai của Việt Nam, Non nước Cao Bằng có nhiều lợi thế về phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt là du lịch. Tỉnh Cao Bằng đã xây dựng và đang triển khai kế hoạch bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên, sử dụng hợp lý tài nguyên, giữ gìn và phát huy tối đa các giá trị về địa chất, đa dạng sinh học, văn hóa, lịch sử, truyền thống dân tộc... song song với phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh Cao Bằng còn chú trọng phát triển du lịch bền vững nhằm phát huy giá trị của CVĐCTC Non Nước Cao Bằng. Với những lợi thế như vậy, tỉnh Cao Bằng xác định, đây là trọng tâm phát triển du lịch để ngành này sớm trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương.

Ông Sầm Việt An, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng cho biết: "CVÐCTC Non nước Cao Bằng sẽ là điểm nhấn mới trong bản đồ di sản, du lịch của Việt Nam, nhằm giới thiệu đến bạn bè quốc tế về một mảnh đất tươi đẹp, giàu giá trị truyền thống ở địa đầu Tổ quốc. Ngoài mục tiêu giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa có giá trị, tỉnh Cao Bằng tập trung phát triển du lịch, đưa "ngành công nghiệp không khói" này trở thành trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới".

Đội văn nghệ hát Then phục vụ khách du lịch. Ảnh: Thanh Thuận

Ông Sầm Việt An cũng cho biết, tỉnh Cao Bằng sẽ khai thác 3 tuyến du lịch trong vùng công viên địa chất để thu hút khách du lịch, bởi vùng này đã bao gồm các giá trị di sản quan trọng nhất của tỉnh Cao Bằng. Trong số đó có tuyến du lịch cụm phía Tây “Khám phá Phia Oắc - vùng núi của những đổi thay” (huyện Nguyên Bình); tuyến du lịch cụm phía Bắc “Hành trình về nguồn cội” (gồm huyện Hòa An, Hà Quảng) và tuyến du lịch cụm phía Đông “Trải nghiệm văn hóa bản địa ở xứ sở thần tiên” (gồm 4 huyện: Trà Lĩnh, Quảng Uyên, Trùng Khánh, Hạ Lang). 3 tuyến du lịch hứa hẹn sẽ đem đến cho du khách những cảm nhận đặc biệt về vùng đất và con người nơi địa đầu phía Bắc của Tổ quốc.

Để thực hiện việc này, tỉnh Cao Bằng sẽ tập trung vào xây dựng hệ thống cơ sở vật chất của ba tuyến du lịch, đồng thời, tăng cường đào tạo nhân lực, có sự tham gia của cộng đồng dân cư tại địa phương; nâng cao chất lượng thuyết minh viên; tập trung phát triển các loại hình du lịch thám hiểm, du lịch cộng đồng để khai thác một cách có hiệu quả các di sản địa chất - văn hóa và đa dạng sinh học trong CVĐCTC Non nước Cao Bằng. Ngoài ra, tỉnh còn tập trung vào việc tăng cường công tác tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu hình ảnh du lịch với mục tiêu xây dựng CVĐCTC Non nước Cao Bằng ngày càng phát triển bền vững, gắn bảo tồn các loại hình di sản với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội.

Hy vọng, với những nét đặc biệt về thiên nhiên hòa trong môi trường văn hóa đa dạng, cộng với sự chủ động khai thác có kế hoạch từ phía chính quyền là những nguồn lực quý giá, giúp địa phương khai thác tiềm năng phát triển du lịch, thu hút ngày càng đông đảo du khách trong nước và quốc tế.

Nguyên Thanh