Văn hóa ứng xử và trách nhiệm công vụ: Quy định nhiều, chế tài yếu?

Cổng thông tin điện tử Chính phủ vừa tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Văn hóa ứng xử và trách nhiệm công vụ: Quy định nhiều, chế tài yếu”, với sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường, PGS. TS Ngô Thành Can, Học viện Hành chính quốc gia và PGĐ Trung tâm phục vụ hành chính công tỉnh Hòa Bình, ông Vương Minh Đức.

Trong thời gian qua, đội ngũ công chức, viên chức đã ngày càng hướng đến sự chuyên nghiệp. Tuy nhiên, trong thực hiện văn hóa công sở, còn những tồn tại như công tác tiếp công dân chưa thường xuyên, chưa đi vào thực chất; một bộ phận cán bộ công chức mang nặng tư duy cửa quyền, thiếu trách nhiệm với dân, có lời nói, hành xử chưa chuẩn mực…

Thời gian gần đây, nhiều vụ việc liên quan đến văn hóa ứng xử của người cán bộ với cộng đồng đã xảy ra cho thấy dường như khi bước chân ra khỏi cửa cơ quan, họ quên mất rằng mình vẫn đang được xã hội nhìn nhận dưới tư cách là người của Nhà nước, từ đó có những hành động thiếu chuẩn mực, gây nhiều bức xúc trong dư luận.

Các khách mời trao đổi tại cuộc tọa đàm

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Triệu Văn Cường cho rằng, Quyết định 1847 của Thủ tướng Chính phủ đã quy định rõ chuẩn mực ứng xử của công chức với người dân khi giải quyết công việc. Đó là khi giao tiếp với người dân phải tôn trọng, lắng nghe, tận tình hướng dẫn quy trình giải quyết công việc và giải thích cặn kẽ với người dân.

Cụ thể, công chức khi tiếp xúc và giao dịch với người dân phải thực hiện “4 luôn” và “4 xin”, đó là luôn mỉm cười, luôn nhẹ nhàng, luôn lắng nghe, luôn giúp đỡ và xin chào, xin cảm ơn, xin lỗi, xin phép. “Tuy nhiên, trong thực tế, một số công chức nghĩ rằng ngoài giờ hành chính mình không phải thực hiện điều này, đã tạo bức xúc cho người dân”, ông Cường nói.

Thứ trưởng Triệu Văn Cường cho rằng, chế tài có, quy định có, nhưng việc xử lý chưa kịp thời, chưa đủ mạnh, đủ tính răn đe và chưa kịp thời cũng góp phần để xảy ra tình trạng này. Cũng theo ông Cường, có những trường hợp công chức vi phạm quy định đó không hề có người bao che, nhưng người ta tự bản thân muốn tạo “cái thế”. Còn theo ông Vương Minh Đức, việc thực thi sai trách nhiệm công vụ xuất phát từ nhận thức.

Theo Thứ trưởng Bộ Nội vụ, một trong những giá trị của văn hóa công vụ là tính chuyên nghiệp. Đảm bảo tính chuyên nghiệp là đảm bảo thực hiện các tiêu chuẩn nghề nghiệp từ quy trình thực hiện công vụ đến các tiêu chuẩn về tác phong, phong cách làm việc. Trong các Đề án đã quy định rõ công chức phải sẵn sàng nhận và nỗ lực hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được phân công; không kén chọn vị trí công tác, chọn việc dễ, bỏ việc khó. Tâm huyết, tận tụy, gương mẫu làm tròn chức trách, nhiệm vụ được giao; không vướng vào “tư duy nhiệm kỳ”.

Đồng thời, phải có ý thức tổ chức kỷ luật; sử dụng có hiệu quả thời giờ làm việc; tránh hiện tượng trung bình chủ nghĩa, làm việc qua loa, đại khái, kém hiệu quả; nghiêm chỉnh chấp hành nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức; chủ động phối hợp trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ; Không được gây khó khăn, phiền hà, vòi vĩnh, kéo dài thời gian xử lý công việc của cơ quan, tổ chức và người dân; không thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm trước những khó khăn, bức xúc của người dân. Cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo phải công tâm, khách quan trong sử dụng, đánh giá cán bộ thuộc quyền quản lý; không lợi dụng vị trí công tác…

“Tuy nhiên, việc minh bạch khi thực hiện hay không thì nhiều nơi chưa làm tốt”, ông Cường nói và cho rằng, thời gian gần đây, đã có chuyển biến rõ nét, tích cực, và ông kỳ vọng sẽ có thay đổi sau khi triển khai Đề án.

PGS.TS Ngô Thành Cang nhìn nhận, bất cứ cái gì thay đổi, cải cách đều gặp phải sự cản trở, chống đối, vì liên quan đến thói quen, sự hưởng lợi từ quy trình cũ, tâm lý ngại thay đổi, rồi sự hoài nghi… nên phải tuyên truyền, phổ biến để thống nhất nhận thức. Và khi đánh giá phải dựa vào kết quả, thời gian thực hiện, chi phí cho dịch vụ, cũng như sự hài lòng của người dân, tổ chức.

Phương Thảo