Vai trò 3 cựu sếp Tập đoàn Dầu khí liên quan vụ Ethanol Phú Thọ

VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố các ông Đinh La Thăng (cựu Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN), Trịnh Xuân Thanh (cựu Chủ tịch PVC) và 10 bị can liên quan sai phạm tại dự án Ethanol Phú Thọ.

Trong bản cáo trạng này, cơ quan tố tụng đề cập đến vai trò và hướng xử lý đối với 3 cựu lãnh đạo PVN tham gia dự án, gồm ông Trần Ngọc Cảnh (cựu Tổng giám đốc PVN) cùng 2 cấp phó lúc đó là ông Vũ Quang Nam và bà Trần Thị Bình.

Theo cáo trạng, tháng 7/2007, HĐQT Tập đoàn Dầu khí giao Tổng giám đốc Trần Ngọc Cảnh xây dựng đề án đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất Ethanol nhiên liệu phía Bắc. Hai tháng sau, ông Cảnh ký thành lập Ban chỉ đạo dự án nhà máy sản xuất Ethanol, do ông Vũ Quang Nam làm trưởng ban.

Cuối năm 2007, sau khi Chủ tịch Đinh La Thăng đồng ý chủ trương, Công ty cổ phần Hóa dầu và Nhiên liệu sinh học Dầu khí (PVB) được thành lập để làm chủ đầu tư dự án Ethanol Phú Thọ.

Ông Đinh La Thăng. Ảnh: P.D.

Tháng 7/2008, ông Trần Ngọc Cảnh ký quyết định thành lập Ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học. Ông Thăng là trưởng ban, còn ông Nam và bà Trần Thị Bình giữ chức phó ban.

Hai tháng sau đó, PVB công bố gói thầu kêu gọi nhà đầu tư xây dựng Nhà máy Ethanol Phú Thọ. Cùng thời gian này, PVC thành lập liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T để dự tuyển gói thầu trên.

Theo cáo buộc, sau khi liên danh trên bị chủ đầu tư loại từ vòng sơ tuyển do thiếu năng lực, ông Đinh La Thăng biết PVC không đạt tiêu chí nhưng vẫn chủ trì nhiều cuộc họp, định hướng việc chỉ định thầu cho PVC theo đề nghị của Trịnh Xuân Thanh.

Tháng 3/2009, PVC gửi công văn cho PVN và chủ dầu tư xin được chỉ định thực hiện dự án Ethanol Phú Thọ. Ngay khi nhận được công văn, ông Thăng bút phê chỉ đạo Phó tổng giám đốc PVN Phạm Thị Thu Hà giải quyết theo chủ trương.

Cùng nhận được công văn của PVC, bị can Trần Thị Bình với tư cách Phó ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, đã chỉ đạo: "Ban QLĐT xem xét xử lý để có hướng dẫn cho các đơn vị liên quan".

Bà Trần Thị Bình được tại ngoại. Ảnh: PVN.

VKSND cho rằng căn cứ chỉ đạo từ ông Thăng và bà Bình, cán bộ cấp dưới đã dự thảo công văn cho bà Bình ký với nội dung: "Tổng giám đốc PVN đề nghị người đại diện phần vốn của PVN tại các đơn vị xem xét năng lực và nhu cầu thực tế để giao PVC thực hiện gói thầu EPC".

Đầu năm 2009, ông Vũ Quang Nam đã chủ trì cuộc họp, đồng ý chủ trương chỉ định thầu liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thực hiện gói thầu Ethanol. Trong nhiều cuộc họp sau đó, ông Thăng và bà Bình khi chủ trì cũng đều kết luận chỉ đạo hoàn tất chỉ định thầu cho liên danh.

Tháng 5/2009, PVB và PVC chưa thống nhất được giá trị gói thầu là 59,1 triệu USD nên ông Thăng tiếp tục chỉ đạo bị can Bình ký công văn yêu cầu HĐQT PVC tự nguyện nhận thầu dự án với mức giá này, đảm bảo không lỗ.

Để hoàn thiện thủ tục, tháng 6/2009, bà Bình ký công văn gửi HĐQT Tập đoàn Dầu khí đề nghị đồng ý giao PVC do Trịnh Xuân Thanh điều hành thực hiện dự án Nhà máy Ethanol Phú Thọ. Trên cơ sở này, ông Thăng đã ký nghị quyết đồng ý chủ trương.

Tuy nhiên, đến tháng 9/2009, liên danh nhà thầu đơn phương dừng thi công dự án Ethanol Phú Thọ khi chưa hoàn thành hạng mục nào. Hậu quả, PVB phải trả lãi 125 tỷ cho khoản vay hơn 1.467 tỷ và còn phải trả cho các ngân hàng 417 tỷ.

Dự án Ethanol Phú Thọ tạm dừng khi chưa hoàn thành hạng mục nào. Ảnh: Báo Phú Thọ.

VKSND nhận định hành vi của ông Đinh La Thăng và các bị can gây thiệt hại hơn 543 tỷ. Trong đó, ông Thăng có vai trò chính, bà Trần Thị Bình là đồng phạm. Cơ quan tố tụng truy tố ông Thăng, bà Bình và 9 bị can với khung hình phạt tù 10-20 năm.

Ông Vũ Quang Nam bị cáo buộc chủ trì cuộc họp, kết luận đồng ý chủ trương chỉ định thầu cho liên danh nhà thầu liên quan Trịnh Xuân Thanh.

"Hành vi của ông Nam đồng phạm với các bị can. Tuy nhiên, ông Nam bị ung thư phổi giai đoạn 4, thuộc danh mục bệnh hiểm nghèo nên không xem xét trách nhiệm hình sự", cáo trạng nêu.

Đối với ông Trần Ngọc Cảnh, VKSND Tối cao đánh giá cựu Tổng giám đốc PVN tham gia thực hiện công việc theo nhiệm vụ. Ông Cảnh không biết liên danh PVC/Alfa Laval/Delta-T thiếu năng lực, kinh nghiệm thực hiện gói thầu nên không có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự. Cơ quan điều tra đã yêu cầu đơn vị chức năng xử lý kỷ luật.

Hoàng Lam