'Vai' mới của nghệ sĩ Quế Anh
Nghệ sĩ ưu tú (NSƯT) Đồng Thị Quế Anh không phải là một cái tên xa lạ đối với giới cải lương cả nước. Thế nhưng, với vai trò tác giả kịch bản thì chị lại khá mới với 2 vở diễn được công chiếu trên truyền hình và những liên khúc ca cổ được Nhà hát nghệ thuật Đồng Nai biểu diễn trong những sự kiện quan trọng của tỉnh trong thời gian qua.
Một cảnh trong vở Niềm khát do NSƯT Đồng Thị Quế Anh sáng tác kịch bản. Ảnh: Hạ Nguyên
* Bén duyên với sáng tác
Điều khiến cho NSƯT Quế Anh bén duyên với việc sáng tác kịch bản xuất phát từ cái tâm của một người nghệ sĩ. Khi đã gặt hái được nhiều thành công, mặc dù vẫn còn đam mê và đang độ chín muồi, nhưng chị đã chủ động lui về hậu phương để nhường đất diễn cho những nghệ sĩ trẻ. Bởi theo chị, họ là những người sẽ nối nghiệp mình, quyết định sự tồn vong của sân khấu cải lương Đồng Nai, một ngành nghệ thuật có nguy cơ mai một rất cao.
Lần đầu tiên tham dự Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm, Nhà hát nghệ thuật Đồng Nai coi đây là cơ hội để học hỏi, trao đổi kinh nghiệm nhưng vở diễn Niềm khát đã được chào đón nồng nhiệt. Điều này đã khiến cho tâm huyết hiện đại ngành sân khấu, đưa cải lương đến với khán giả trẻ của NSưT Đồng Thị Quế Anh càng gần hiện thực hơn. NSưT Quế Anh sẽ tiếp tục cho ra đời nhiều tác phẩm trong thời gian sắp tới để phục vụ khán giả cả nước.
Chị đã trở thành người đào tạo và làm “bệ phóng” cho một lớp diễn viên trẻ đang độ sung sức, nhưng nỗi trăn trở với nghề vẫn đau đáu trong chị. Với trách nhiệm chỉ đạo nghệ thuật của nhà hát, tìm kiếm để dàn dựng những kịch bản có đề tài mới là điều quá khó, đa phần là các kịch bản cũ được các đơn vị nghệ thuật trong nước sử dụng nhiều lần, chị đã mạnh dạn đi vào lĩnh vực mới: sáng tác kịch bản. Việc làm này vừa phục vụ việc thiếu kịch bản của nhà hát, vừa thỏa mãn đam mê cống hiến cho nghệ thuật sân khấu của NSƯT Quế Anh.
Tác phẩm đầu tay của NSƯT Quế Anh là Hồi sinh (vở diễn lấy đề tài hiến tạng, một đề tài khá mới và thu hút sự quan tâm của dư luận) được đưa vào tham dự Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 2018. Vở diễn đã mang về 3 huy chương (1 vàng, 2 bạc) cho diễn viên. Liên hoan kết thúc, Đài Truyền hình Việt Nam đã ghi hình và phát sóng toàn quốc, vở diễn cũng được Đoàn cải lương Hải Phòng dàn dựng năm 2019. Thành công bước đầu của Hồi sinh đã cho NSƯT Quế Anh động lực thực hiện những vở diễn tiếp theo.
* Đến vở diễn được chào đón tại liên hoan quốc tế
Niềm khát được lấy cảm hứng từ cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, kể về nhân vật Trung, một người trẻ đam mê nghiên cứu và chế tạo robot, suốt đời mình luôn tìm tòi sáng tạo robot phục vụ nhu cầu của con người. NSƯT Quế Anh - tác giả kịch bản, đồng thời là đạo diễn đã táo bạo thử nghiệm nhiều yếu tố mới trong vở diễn lần này.
Đầu tiên là đề tài. Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là một đề tài rất mới, cụm từ “4.0” mới xuất hiện vài năm nay, không nhiều ngành nghệ thuật dám đi sâu vào lĩnh vực còn mới mẻ này, đặc biệt là kịch hát. NSƯT Quế Anh đã dành cả năm trời để tìm hiểu, thai nghén ý tưởng, để hoàn thiện kịch bản một cách hoàn chỉnh và chuyên nghiệp nhất. Và chị đã thành công khi đề tài được công chúng và giới chuyên môn đánh giá cao.
Qua vở diễn, NSƯT Quế Anh thể hiện rõ chủ đề tư tưởng của tác phẩm khi đề cao khoa học hiện đại, nơi mà người làm khoa học chân chính phải lấy con người làm trung tâm của mọi sáng tạo. Những robot được tạo ra có thể giống con người, có thể có những bộ phận giống người nhưng không thể thay thế hoàn toàn con người - điều kỳ diệu của tạo hóa mà không ai có thể làm được.
Thứ hai, vở diễn được thử nghiệm bứt phá ra khỏi quy chuẩn sân khấu truyền thống như việc trải qua các lớp lang, bi lụy, lê thê… mà thay vào đó là tiết tấu nhanh, nhiều xung đột được đẩy lên cao trào và giải quyết một cách bất ngờ. NSƯT Quế Anh đã thử nghiệm âm nhạc hiện đại trong vở diễn này, chị hòa quyện cổ nhạc và tân nhạc trên nền cải lương nhiều loại nhạc khiến cho vở diễn sôi động, hấp dẫn người xem, nhất là với giới trẻ, đối tượng khán giả mà chị đang muốn hướng đến.
Để làm mới được tác phẩm, NSƯT Quế Anh đã chọn dàn diễn viên trẻ, chưa có ai có danh hiệu. NSƯT Quế Anh cho rằng, thế hệ trẻ có thể kinh nghiệm diễn xuất chưa dày dặn, nhưng lợi thế là có cái nhìn mới, góc tiếp cận mới mẻ với vai diễn, điều đó sẽ giúp họ gặt hái được thành công.
Tác phẩm Niềm khát là một vở diễn mà NSƯT Quế Anh dồn hết tâm huyết của mình. Chị đã cẩn thận chăm chút từ những chi tiết nhỏ nhất đến những lời thoại, hành động của diễn viên, tạo hình, trang phục… Vở diễn không chỉ thể hiện thái độ làm việc nghiêm túc, tôn trọng khán giả của NSƯT Quế Anh mà còn thể hiện sự chuyên nghiệp của ê-kíp và dàn diễn viên tham gia diễn xuất. NSƯT Quế Anh đã vinh dự nhận 4 giải thưởng, trong đó có giải tác giả triển vọng trong Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm lần thứ 4-2019 vừa qua tại Hà Nội.
