Ung thư máu nguy hiểm như thế nào?
Ung thư máu hay bệnh bạch cầu là bệnh ác tính của các tổ chức tạo máu.
Máu của bạn là sự pha trộn giữa chất lỏng và các loại tế bào và protein khác nhau. Các tế bào máu đỏ mang oxy, và các tế bào bạch cầu chống lại bệnh tật. Các mảnh tế bào nhỏ gọi là tiểu cầu sẽ giúp cho máu đông làm lành vết thương. Một số loại ung thư ảnh hưởng đến các bộ phận của cơ thể như bệnh bạch cầu, ung thư hạch bạch huyết và u tủy xương. Hơn 171.000 người được chẩn đoán là mắc bệnh ung thư máu vào năm 2016.
Ai có khả năng mắc bệnh: Các bác sĩ không biết nguyên nhân gây ra bệnh là gì, nhưng một số nguyên nhân có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh như di truyền trong gia đình, tiếp xúc các hóa chất như benzene có trong xăng và các nhiên liệu khác, hoặc bị tiếp xúc với mức độ phóng xạ cao. Trong một số trường hợp, những người có HIV dương tính hoặc có AIDS, hoặc đã có vi-rút Epstein-Barr, cũng nhiều khả năng mắc một số loại ung thư máu.
Ung thư hạch bạch huyết (U lympho): Cơ thể bạn có một mạng lưới gọi là hệ bạch huyết, giúp bạn chống lại nhiễm trùng. Nó bao gồm các cơ quan trên khắp cơ thể của bạn được gọi là hạch bạch huyết giúp loại bỏ vi khuẩn và vi rút. Các tế bào bạch huyết được gọi là lymphocytes. Các tế bào ung thư tấn công hệ thống bạch huyết được gọi là lymphoma. Đây là loại ung thư máu phổ biến nhất.
U lympho có hai loại Hodgkin và không Hodgkin. Ung thư hạch loại không Hodgkin nhiều gấp 5 lần loại Hodgkin. Cả hai đều xảy ra theo cách tương tự nhau. Khi bị ung thư Hodgkin, các tế bào trong hệ bạch huyết trở nên bất thường, chúng sinh sôi nảy nở rất nhanh và sinh sản vô trật tự. Hệ bạch huyết có ở nhiều cơ quan, bộ phận của cơ thể, do đó khi ung thư bạch huyết xuất hiện, nó có thể xuất hiện tại bất cứ vị trí nào của cơ thể.
Ung thư hạch Hodgkin: Với ung thư hạch Hodgkin, cơ thể của bạn làm cho một loại gọi là tế bào Reed-Sternberg. Khoảng 12% những người có ung thư hạch có kiểu này, nó được đặt tên theo bác sĩ đã tìm ra nó vào năm 1832. Đây là một trong các hình thức ung thư có thể chữa được.
Ung thư hạch không Hodgkin: Nếu không liên quan đến các tế bào Reed-Sternberg, nó được gọi là u lympho không Hodgkin. Đây là hình thức phổ biến nhất của u lympho với hơn 30 loại ung thư. Một số người phát triển chậm, trong khi những người khác phát triển rất nhanh và có thể lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Chúng cần phải được điều trị ngay lập tức và có thể khó chữa khỏi.
Triệu chứng và chẩn đoán u lympho: Các dấu hiệu phổ biến nhất là hạch bạch huyết sưng, sốt, giảm cân không có lý do và cảm thấy mệt mỏi. Bạn cũng có thể: ra mồ hôi vào ban đêm, ho, đau ở ngực hoặc bụng...Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn có lymphoma, có thể họ sẽ lấy một mẫu nhỏ tế bào hạch bạch huyết để kiểm tra. Từ đó, bác sĩ có thể biết bạn bị ung thư hay không và nếu có là loại nào.
Ung thư bạch cầu: Loại ung thư này ảnh hưởng đến máu và tủy xương, nơi tạo ra các tế bào máu. Giống như u lympho, nó làm cho cơ thể bạn tạo ra nhiều tế bào bạch cầu không hoạt động tốt và giữ cho những tế bào khỏe mạnh khỏi bị nhiễm trùng. Tuy nhiên, bệnh bạch cầu cũng làm cho tủy xương của bạn không tạo ra hồng cầu và tiểu cầu mà cơ thể cần. Đó là loại ung thư phổ biến nhất ở trẻ em, người lớn cũng có thể mắc bệnh này.
Triệu chứng ung thư bạch cầu: Loại ung thư máu này có thể khiến bạn cảm thấy mình giống như bị cúm. Bạn có thể bị sốt, mệt mỏi, đổ mồ hôi và bị đau khớp. Bạn cũng có thệ thấy hạch bạch huyết sưng, sụt cân, chảy máu hoặc nướu sưng lên. Các triệu chứng khác bao gồm nhiễm trùng, dễ bị bầm tím và thiếu máu, đó là khi cơ thể bạn không đủ hồng cầu.
Chẩn đoán ung thư bạch cầu: Bác sĩ của bạn có thể kiểm tra máu và xem bạn có nhiều tế bào bạch cầu hơn số lượng hồng cầu hoặc tiểu cầu thấp hay bình thường, đó có thể là dấu hiệu của ung thư bạch cầu. Bác sĩ cũng có thể lấy một mẫu tủy xương (làm sinh thiết) để tìm các tế bào ung thư.
Đau tủy xương là một bệnh lý ác tính xuất phát từ tương bào - một thành phần của bạch cầu trong máu. Từ một tương bào bất thường ban đầu phát triển nhân lên thành nhiều tế bào bất thường khác, trong quá trình phát triển các tế bào này có tiết ra một kháng thể đặc biệt gọi là protein M. Theo thời gian, các tế bào này sẽ tập trung ở tủy xương làm lấn át những dòng tế bào máu bình thường khác như hồng cầu, tiểu cầu.
Bạn khó có thể nhận thấy các triệu chứng sớm, nhưng dấu hiệu đầu tiên thường là đau xương, thường ở lưng hoặc xương sườn của bạn. Bạn cũng có thể cảm thấy yếu đi, bị nhiễm trùng thường xuyên, rất khát và cần phải đi tiểu nhiều hơn, có thể bị táo bón hoặc tê chân. Nếu bác sĩ của bạn nghĩ rằng bạn có thể bị u bạch huyết, bạn sẽ làm xét nghiệm máu để kiểm tra lượng protein M, hay làm sinh thiết tủy xương để tìm các tế bào ung thư...
Điều trị: Xạ trị và Hóa trị: Điều trị ung thư máu thường sử dụng phương pháp hóa trị hoặc xạ trị, hoặc kết hợp cả hai để diệt các tế bào ung thư. Hóa trị liệu sử dụng các loại thuốc mạnh để tập trung vào các tế bào, trong khi bức xạ sử dụng các tia năng lượng cao để tấn công chúng. Những chất này cũng có thể phá hủy tế bào khỏe mạnh, gây ra các phản ứng phụ như buồn nôn và rụng tóc, và làm cho bạn dễ bị nhiễm trùng hơn.
Cấy ghép tế bào gốc: Nếu các phương pháp điều trị khác không hiệu quả bác sĩ có thể chỉ định điều trị cấy ghép tế bào gốc. Thay thế tế bào gốc vấn đề bằng những tế bào sẽ trở thành máu hoặc tế bào miễn dịch khỏe mạnh. Bạn sẽ được hóa trị hoặc xạ trị để diệt các tế bào ung thư và sau đó tiến hành cấy ghép tế bào gốc.
Có nhiều nghiên cứu đang được tiến hành để tìm ra cách chữa trị các loại ung thư máu. Nói chuyện với bác sĩ về những thử nghiệm lâm sàng có thể phù hợp với bạn.
