Ứng dụng nhiều công nghệ trong quản lý đường bộ

Hệ thống xử lý thông tin đường bộ đặt tại Tổng cục ĐBVN

Hệ thống dữ liệu lớn (Big Data)

Hiện nay, Tổng cục ĐBVN đang xây dựng Hệ thống Big Data trong triển khai xây dựng các hệ thống cơ sở dữ liệu như: Hệ thống Giám sát hành trình; Hệ thống Kiểm soát tải trọng xe; Hệ thống Giấy phép lái xe (GPLX); Hệ thống quản lý tài sản đường bộ VRAMP, LRAMP; Hệ thống quản lý mặt đường PMS; Hệ thống quản lý cầu VBMS, LBMS; Hệ thống giám sát thu phí.

Trong lĩnh vực quản lý vận tải đường bộ, hệ thống “Giám sát hành trình và kiểm soát tốc độ theo cung đường trên nền bản đồ số” là hệ thống quản lý, khai thác dữ liệu và kiểm soát giao thông thông minh, bao gồm: Tiếp nhận, theo dõi, ghi lại và phân tích dữ liệu và kết xuất các báo cáo phục vụ yêu cầu quản lý của Tổng cục ĐBVN và các địa phương. Đến nay, hệ thống đã tích hợp dữ liệu hành trình của hơn 650.000 phương tiện vận tải trên toàn quốc. Dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 đối với cấp, đổi giấy phép kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, biển hiệu, phù hiệu; mức độ 3 đối với thủ tục cấp, đổi giấy phép kinh doanh vận tải đường bộ quốc tế, giấy phép liên vận.

Đối với quản lý phương tiện người lái đã hình thành hệ cơ sở dữ liệu quản lý GPLX để thực hiện quản lý người học từ lúc đăng ký học đến khi được cấp giấy phép. Hiện nay, dữ liệu GPLX đã tập trung tại Tổng cục ĐBVN gồm gần 6 triệu GPLX ô tô và hơn 15 triệu GPLX mô tô; đã hình thành trang thông tin điện tử quản lý GPLX hỗ trợ nguời dân và doanh nghiệp trong việc tham khảo, tra cứu thông tin về GPLX, thông tin về vi phạm của người lái xe. Tổng cục ĐBVN và 63 sở GTVT đã triển khai thực hiện dịch vụ công mức độ 3 về đổi GPLX, đến nay số GPLX đã đổi theo hình thức này hơn 48.000. Tổng cục ĐBVN đã thực hiện dịch vụ công mức độ 4 về cấp GPLX quốc tế, đến nay số GPLX quốc tế đã cấp là hơn 6.500 chiếc.

Tiếp đó, hệ thống kiểm soát tải trọng xe được Tổng cục ĐBVN triển khai xây dựng từ năm 2013. Đến nay, hệ thống phần mềm giám sát và quản lý tập trung dữ liệu tải trọng xe đang kết nối với 67 trạm kiểm soát tải trọng xe lưu động và 45 trạm kiểm soát tải trọng xe cố định, hàng ngày đang xử lý trung bình trên 60.000 lượt phiếu kiểm soát tải trọng xe, đóng vai trò là nguồn dữ liệu phục vụ cho công tác thống kê, báo cáo về tình hình kiểm soát tải trọng xe của các cơ quan quản lý nhà nước.

Trong công tác quản lý, bảo trì đường bộ, Tổng cục đã triển khai Dự án Quản lý tài sản đường bộ Việt Nam (VRAMP) sử dụng vốn ODA của Ngân hàng Thế giới, trong đó đã xây dựng khung cơ sở dữ liệu đường bộ, xây dựng hệ thống và lập kế hoạch quản lý tài sản đường bộ. Trong đó, hệ thống khảo sát tình trạng mặt đường (PMS) sẽ thu thập dữ liệu khai thác của hơn 22.000km quốc lộ do các cục quản lý đường bộ (QLĐB) và địa phương quản lý.

Đối với Hệ thống quản lý cầu Việt Nam (VBMS), cơ sở dữ liệu Hệ thống quản lý cầu gồm số liệu kiểm đếm của hơn 6.000 cầu trên mạng lưới quốc lộ, trong đó hiện trạng của 3.900 cầu thuộc khu vực quản lý của các cục QLĐB và các sở GTVT đã được thu thập và đánh giá. Tổng cục đang triển khai hệ thống tương tự cho các cầu trên đường địa phương (LBMS).

Bên cạnh đó, Tổng cục còn ứng dụng và sẽ triển khai một số hệ thống khác như: Hệ thống quan trắc cầu dây văng tại 4 cầu lớn: Bãi Cháy, Mỹ Thuận, Rạch Miễu và Cần Thơ. Hệ thống quan trắc cầu sẽ đưa ra chỉ số của các yếu tố ảnh hưởng tác động đến kết cấu cầu như gió, mưa, độ ẩm, sương mù, động đất, nhiệt độ, độ giãn nở, tải trọng phương tiện, lực căng của dây cáp… Trên cơ sở các số liệu thu thập được phần mềm trích xuất báo cáo, các chuyên gia sẽ phân tích đưa ra những đánh giá nhận xét, từ đó chủ động lập kế hoạch cho công tác bảo trì, bảo dưỡng kịp thời.

Tự động hóa kết nối dữ liệu

Trong Big Data mà Tổng cục ĐBVN đang quản lý và khai thác đều được kết nối, chia sẻ khi có yêu cầu như: Hệ thống quản lý đường bộ PMS đã hoàn thiện mô-đun tự động cảnh báo tình trạng khai thác tuyến đường, lập kế hoạch sửa chữa đường bộ hàng năm và kế hoạch dài hạn cho các cục QLĐB hoàn toàn tự động với các thông tin cơ bản: Tên đường, tuyến đường, cấp quản lý, đoạn đường cần sửa chữa, chiều dài, làn đường, năm lập kế hoạch, phương thức sửa chữa, phân cấp thực hiện, đơn giá, khối lượng, giá thành sửa chữa.

Hệ thống kiểm soát tải trọng xe hàng ngày đang xử lý trung bình trên 60.000 lượt phiếu kiểm soát tải trọng xe tự động kết nối dữ liệu thông tin về phương tiện của Cục Đăng kiểm Việt Nam để chiết xuất báo cáo bao gồm các thông tin như: Tên trạm cân, địa bàn, số xe không vi phạm, số xe vi phạm, loại xe, tổng số trục, trọng lượng xe, số giấy phép lưu hành xe, kết quả cân xe, vượt tải trọng, vượt kích thước thùng hàng.

“Hệ thống giám sát hành trình và kiểm soát tốc độ theo cung đường trên nền bản đồ số” có thể tự động chiết xuất các báo cáo về dữ liệu giám sát hành trình phương tiện vận tải theo phân cấp cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương, các loại thông tin bao gồm: Đơn vị quản lý, đơn vị vận tải, số lượng xe, hành trình di chuyển, số lần vi phạm tốc độ, tốc độ vi phạm, thời gian, số lần dừng, đỗ... giúp các cơ quan quản lý có các chế tài xử lý đối với các phương tiện vận tải vi phạm.

Dịch vụ công mức độ 4 về cấp GPLX quốc tế giúp cho người dân có thể đăng ký trực tuyến, thanh toán lệ phí trực tuyến và nhận GPLX tại nhà.

Dịch vụ thu phí tự động không dừng sử dụng công nghệ RFID giúp cho phương tiện lưu thông qua trạm thu phí không phải dừng lại thực hiện giao dịch, khách hàng đăng ký mở tài khoản thông qua dịch vụ của Công ty TNHH Thu phí tự động (VETC) và thực hiện giao dịch thanh toán tự động phí dịch vụ sử dụng đường bộ qua thẻ Etag dán trên kính xe tương tác với hệ thống thu phí tự động được lắp đặt tại trạm thu phí. Đây là dịch vụ tiên tiến trên thế giới và theo lộ trình đến năm 2020, tất cả các trạm thu phí đường bộ trên toàn quốc đều lắp đặt dịch vụ thu phí tự động.

Bên cạnh đó, Tổng cục ĐBVN bước đầu đã đưa ứng dụng trí tuệ nhân tạo sử dụng các thiết bị đo chuyên dụng tự động phân tích tình trạng mặt đường và lên kế hoạch bảo trì (hệ thống phần mềm quản lý mặt đường PMS)

Khánh Hà