Ứng dụng CNTT trong vận tải khách thủy nội địa

Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu.

Trên Vịnh Hạ Long hiện có trên 500 tàu du lịch vận chuyển khách, lưu trú nghỉ đêm, lớn nhất cả nước, chủ yếu là tàu vỏ gỗ. Hoạt động vận chuyển khách tham quan Vịnh những năm qua đã đóng góp quan trọng cho sự phát triển du lịch của tỉnh, tăng thu ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, do yếu tố lịch sử để lại, đội tàu du lịch tăng nhanh, song chủ yếu là tự phát, chưa có quy hoạch, kế hoạch cụ thể, phương thức điều hành vận chuyển chưa hợp lý, dẫn đến hiệu suất khai thác thấp, nảy sinh không ít hệ lụy. Trong khi đó, các luồng tuyến hoạt động trên Vịnh Hạ Long khá phức tạp, tàu hàng xen kẽ với tàu du lịch. Nhiều phương tiện sau một thời gian vận hành sử dụng đã xuống cấp; ý thức, trách nhiệm của một số thuyền trưởng thuyền viên chưa cao.

Cùng với đó, phương thức quản lý theo dõi hoạt động của các tàu, thuyền rời rạc, thiếu đồng bộ giữa các sở, ngành. Việc theo dõi và quản lý an toàn, ứng phó kịp thời trong các hoạt động cứu nạn cứu hộ trên Vịnh thiếu một công cụ và nền tảng chung. Điều này dẫn đến nguy cơ mất an toàn cao, đã có những tai nạn đáng tiếc xảy ra, gây thiệt hại cả người và tài sản. Điển hình như tháng 10/2019, tại khu vực Hòn Ma, tàu du lịch Viloa QN 2972 đang trên đường từ cảng Vinashin Hòn Gai đi ra Vịnh Bái Tử Long để đón khách lưu trú trên Vịnh vào bờ thì va chạm với tàu chở đá HNA 0208, làm tàu Viola QN 2972 thủng phần đuôi, dẫn đến chìm tàu chỉ sau vài phút.

Tháng 6/2020, tàu Âu Lạc 18 bị từ chối cấp phép rời cảng, bến trong vòng 90 ngày do tự ý rút ngắn hành trình tham quan.

Sau khi xảy ra một số vụ tai nạn đắm tàu trên Vịnh Hạ Long, tỉnh đã có nhiều văn bản chỉ đạo, yêu cầu TP Hạ Long và các cơ quan chức năng triển khai các biện pháp để đảm bảo an toàn cho du khách trên các phương tiện tàu, thuyền. Tuy nhiên, đáng tiếc là các vụ đắm tàu du lịch vẫn xảy ra và chưa được kiểm soát triệt để. Điều này đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động du lịch của tỉnh và TP Hạ Long.

Để giảm thiểu rủi ro trong hoạt động kinh doanh vận tải khách du lịch bằng phương tiện thủy nội địa trên Vịnh, TP Hạ Long đã quyết định triển khai Dự án ứng dụng CNTT trong quản lý, điều phối vận tải hành khách du lịch thông minh bằng tàu thuyền và tăng cường an toàn, an ninh du lịch trên địa bàn thành phố.

Cảnh sát PCCC (Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh) tuyên truyền, hướng dẫn cách sử dụng các thiết bị PCCC thông dụng cho thuyền viên tàu du lịch. Ảnh: Hằng Ngần

Theo đó, thành phố sẽ đầu tư khoảng 300 tỷ đồng để xây mới hệ thống ứng dụng CNTT, gồm: Hệ thống tích hợp quản lý điều hành điện tử trên biển, hệ thống định vị tàu trên biển, hệ thống dịch vụ AIS tích hợp. Thông qua việc xây dựng trung tâm điều hành, quản lý, điều phối vận tải hành khách du lịch thông minh và các cảng hành khách, cùng với việc áp dụng một loạt các ứng dụng CNTT hiện đại, thành phố sẽ đưa ra các cảnh báo và thông tin sớm cho các tàu hoạt động trên Vịnh để hạn chế việc tắc nghẽn giao thông thủy và tai nạn va chạm giữa các tàu; đảm bảo vùng giám sát bao phủ toàn bộ Vịnh; tạo ra một công cụ nền tảng cho tất cả các đơn vị tham gia bảo vệ, quản lý, khai thác trên Vịnh; đảm bảo tất cả các hoạt động trên Vịnh được kiểm soát, đo đếm và được lưu trữ lâu dài dùng cho các phân tích, đánh giá để đưa ra các chiến lược thích hợp cho việc khai thác sử dụng Vịnh Hạ Long.

Ông Vũ Đức Cường, Phó Giám đốc BQL dự án đầu tư xây dựng TP Hạ Long, cho biết: Ngân sách thành phố hiện bố trí 75 tỷ đồng trong Kế hoạch đầu tư công năm 2020; số kinh phí còn lại đã được bố trí vốn trong giai đoạn đầu tư công trung hạn 2021-2025. Tháng 8/2020, thành phố đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án. Ban đang chỉ đạo đơn vị tư vấn khẩn trương hoàn thiện hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công; dự kiến trình thẩm định, phê duyệt trong quý IV/2020 để triển khai các bước tiếp theo của Dự án.

Hoàng Nga