Ukraine cáo buộc Nga lấy hết khí đốt ở Biển Đen

Đại diện của chính quyền Kiev tại các phiên điều trần tại Tòa trọng tài Hague về việc phân chia quyền lợi ở biển Đen và biển Azov, tuyên bố quốc tế hóa eo biển Kerch và cho biết, trữ lượng khí đốt lớn ở biển Đen sẽ cho phép nước này độc lập về năng lượng.

Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Elena Zerkal cáo buộc Liên bang Nga không cho phép nước này tiếp cận tới trữ lượng dầu mỏ và khí đốt ở biển Đen.

Theo bà, kể từ mùa xuân năm 2014, Liên bang Nga đã khai thác ở vùng biển này hơn 9 tỷ mét khối khí đốt tự nhiên. Trong khi đó, chính phủ Ukraine đang cố gắng đảm bảo sự độc lập về năng lượng bằng cách phát triển sản xuất khí đốt tự nhiên trong nước.

Đại diện của phía Ukraine nói rằng, khối lượng cần thiết cho nhu cầu của nước này là từ 5 đến 6 tỷ mét khối mỗi năm, có thể được khai thác từ các mỏ mà nước này tuyên bố chủ quyền ở biển Đen.

Ngoài ra, việc kiểm soát lối đi qua eo biển Kerch "vẫn là đặc quyền của Liên bang Nga"; do đó, đây là sự "vi phạm luật pháp quốc tế về tự do di chuyển của các tàu thuyền dân sự".

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố rằng, sự phản đối chính của Moscow là việc chính quyền Kiev đã đề đạt lên tòa án trọng tài không phải để giải quyết tranh chấp liên quan đến việc giải thích hoặc áp dụng công ước, mà là với hy vọng đạt được sự công nhận hợp pháp "chủ quyền đối với bán đảo Crimea.

Về vấn đề chủ quyền Crimea, bán đảo này là một phần không thể tách rời của Liên bang Nga và do đó, vùng biển liền kề, về nguyên tắc, không thể là chủ đề của bất kỳ thủ tục tố tụng nào.

Ngoài ra, công ước không quy định các vấn đề liên quan đến việc sử dụng biển Azov và eo biển Kerch, vì các vùng biển này là vùng nước nội địa. Nga đã nhiều lần tuyên bố các yêu sách của Ukraine đối với eo biển Kerch, bao gồm cả những yêu cầu lên Tòa án quốc tế về Luật biển là không phù hợp.

Ukraine cáo buộc Nga chiếm đoạt khí đốt của nước này trên Biển Đen

Nếu hội đồng trọng tài đồng ý với các lập luận của Nga, vụ kiện do Ukraine khởi xướng sẽ kết thúc ở giai đoạn này về mặt pháp lý, trong trường hợp ngược lại quá trình này sẽ tiếp tục xem xét tranh chấp trên thực tế.

Chính quyền Kiev nhiều lần cáo buộc Moscow đang phong tỏa kinh tế trên Biển Đen. Các tàu Nga dưới vỏ bọc tập trận, thường xuyên phong tỏa các khu vực rộng lớn trên biển Đen và biển Azov ‘thuộc chủ quyền của Ukraine’, không cho nước này tiến hành các hoạt động kinh tế trong các vùng biển này.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Ukraine về vấn đề hội nhập châu Âu Anatoly Petrenko tuyên bố trên kênh 112 rằng, Nga “đặc biệt tích cực" hoạt động ở phía tây biển Đen, cụ thể là xung quanh các mỏ dầu khí bị chiếm đoạt bất hợp pháp ở vùng thềm lục địa.

Các cuộc tập trận quân sự của Nga đã khiến những tài nguyên liên quan đến vùng đặc quyền kinh tế của nước này cũng liên tục nằm dưới sự kiểm soát của tàu chiến Liên bang Nga, ông Anatoly Petrenko nói.

Trong khi đó, Nga đang siết chặt lĩnh vực xuất khẩu các chế phẩm dầu khí sang Ukraine, khiến đất nước này đang ngày một khó khăn thêm về nguồn cung năng lượng. Bắt đầu từ ngày 1/6, Nga chỉ cung cấp cho Ukraine các sản phẩm than, dầu và chế phẩm dầu mỏ theo một số giấy phép nhất định.

Những hạn chế như vậy trở thành một trong những biện pháp đối phó với việc Kiev mở rộng danh sách hàng hóa Nga bị cấm nhập khẩu.

Theo chuyên gia Dmitry Marunich - đồng chủ tịch Quỹ chiến lược năng lượng, biện pháp này đã đem lại cho Moscow một "đòn bẩy ảnh hưởng mạnh mẽ", tác động đến nguồn cung cấp và từ đó tác động đến thị trường sản phẩm dầu mỏ ở Ukraine, cùng với tình trạng chung của nền kinh tế Ukraine, khiến Nga có thể giành quyền kiểm soát nền kinh tế Ukraine.

Chính những biện pháp này đã khiến chính quyền Kiev rất khó khăn trong việc bảo đảm an ninh năng lượng và nước này buộc phải kêu cứu trước Tòa trọng tài Hague về việc Nga ‘cướp hết tài nguyên năng lượng’ của Ukraine trên Biển Đen.

Nhật Nam