Úc có thủ tướng mới, đảng cầm quyền 'bầm dập'

Nhậm chức sau cuộc bỏ phiếu bầu lãnh đạo mới cho Đảng Tự do cầm quyền, qua đó hạ bệ cựu Thủ tướng Malcolm Turnbull, đầy hỗn loạn tại Canberra trước đó cùng ngày 24-8, ông Morrison hứa hẹn với người dân Úc sẽ gây dựng một thế hệ lãnh đạo mới và đoàn kết Đảng Tự do cầm quyền "bầm dập" của mình.

Bộ trưởng Năng lượng Josh Frydenberg tiếp quản ghế bộ trưởng tài chính do ông Morrison bỏ lại. Tuy cuộc chiến nội bộ của Đảng Tự do chấm dứt nhưng vẫn "để lại sẹo" cho chính phủ bảo thủ nước này trước thềm cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào tháng 5-2019.

Cuộc bỏ phiếu nói trên diễn ra sau khi ông Turnbull thất bại trong nỗ lực ngăn cản thách thức từ cựu Bộ trưởng Bộ Nội vụ Peter Dutton - người đã thu thập đa số chữ ký đủ để tiến hành cuộc bỏ phiếu thách đấu lãnh đạo trong đảng cầm quyền.

Nỗ lực hạ bệ cựu Thủ tướng Turnbull do ông Dutton khởi xướng từ hôm 21-8 chuyển thành cuộc đua ba bên, giữa cựu bộ trưởng nội vụ, ông Morrison và Bộ trưởng Ngoại giao Julie Bishop, để giành vị trí lãnh đạo đảng đồng thời trở thành tân thủ tướng Úc.

Bà Bishop bị loại tại vòng đầu tiên và ông Morrison đánh bại ông Dutton trong vòng đấu tay đôi sau đó với số phiếu 45/40.

Tân Thủ tướng Úc Scott Morrison tại lễ nhậm chức ở Canberra ngày 24-8. Ảnh: REUTERS

Giới chuyên gia cho rằng cuộc nội chiến trong chính phủ liên minh do Đảng Tự do dẫn đầu dường như chưa có dấu hiệu kết thúc. Ông Turnbull đã tuyên bố không ở lại quốc hội và quyết định này khiến liên minh cầm quyền mất thế đa số mong manh tại Hạ viện (vốn chỉ hơn phe đối lập đúng 1 ghế). Điều đó có nghĩa là chính quyền mới sẽ phải tổ chức một cuộc bầu cử phụ tức thì để tìm người ngồi vào ghế quốc hội mà ông Turnbull để lại.

Nước Úc nay sẽ có vị thủ tướng thứ 5 chỉ trong vòng 5 năm. Kể từ năm 2010, bốn thủ tướng nước này mất chức, không phải vì các lá phiếu mà do chính đảng của mình lật đổ, khiến Canberra bị gắn với biệt danh không mấy dễ nghe là "thủ đô đảo chính của Thái Bình Dương". Thậm chí, truyền thông địa phương khi loan tin về chiến thắng của ông Morrison còn bỏ ngỏ một câu hỏi thẳng thừng rằng: Nước Úc có thủ tướng mới nhưng liệu được bao lâu!

Không khỏi bức xúc với cuộc đấu đá trong đảng cầm quyền, nghị sĩ Darren Chester từ Đảng Dân tộc (vốn liên minh với Đảng Tự do) đăng đàn Twitter chia sẻ: "Nước Úc, chúng tôi nợ các bạn một lời xin lỗi. Các bạn xứng đáng với điều tốt đẹp hơn nhiều so với những gì mà Nghị viện Liên bang của chúng ta phục vụ trong 10 năm qua".

Theo Guardian, nhiệm vụ đầu tiên của ông Morrison trong vai trò thủ tướng sẽ là lập lại mối quan hệ hữu hảo giữa các cánh đối lập trong Đảng Tự do. Mối quan hệ này ngày càng nguy hiểm khi ông Turnbull thỏa hiệp với các nhân vật bảo thủ chống đối, đặc biệt là trong vấn đề biến đổi khí hậu và chính sách năng lượng.

Thu Hằng