UBTVQH thông qua Nghị quyết ban hành Quy chế hướng dẫn tổ chức và hoạt động của HĐND

Trưởng ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy trình bày Tờ trình

Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 29, chiều 10/12, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiến hành xem xét thông qua dự thảo Nghị quyết ban hành Quy chế hướng dẫn tổ chức và hoạt động của HĐND.

Trình bày Tờ trình Dự thảo Nghị quyết ban hành Quy chế hướng dẫn tổ chức và hoạt động của HĐND, Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy nêu rõ, từ đầu nhiệm kỳ 2016-2021 đến nay, HĐND các cấp đã có nhiều cố gắng trong đổi mới cả về tổ chức và đổi mới cả về phương thức hoạt động đề HĐND thực sự là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân. Tuy nhiên, trong thực tiễn thi hành các văn bản pháp luật có liên quan, còn có những nội dung quy định có tính nguyên tắc, chưa cụ thể, chưa rõ ràng hoặc có những nội dung chưa được Luật quy định…Để khắc phục những bất cập này, Ban Công tác đại biểu đã tham mưu, giúp Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành hơn 30 văn bản xử lý các vướng mắc cụ thể.

Tuy nhiên, Thường trực HĐND nhiều tỉnh, thành phố đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm ban hành văn bản hướng dẫn chung về tổ chức và hoạt động của HĐND. Xuất phát từ thực tế nêu trên, việc nghiên cứu, ban hành văn bản hướng dẫn hoak động của HĐND là thật sự cần thiết, nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập hiện nay về hướng dẫn triển khai thực hiện các văn bản pháp luật liên quan đến quá trình tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ của HĐND.

Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy cũng chỉ rõ, Ban soạn thảo đề nghị phạm vi hướng dẫn của Nghị quyết chỉ nên hướng dẫn một số nội dung về hoạt động của HĐND tập trung chủ yếu vào những vấn đề có nhiều vướng mắc, nổi lên cần hướng dẫn trong quá trình thực hiện Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND.

Việc ban hành Quy chế hướng dẫn tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân sẽ tiếp tục được nghiên cứu sau khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương được sửa đổi, bổ sung. Ban soạn thảo đề nghị tên gọi của Dự thảo Nghị quyết là Nghị quyết hướng dẫn một số hoạt động của Hội đồng nhân dân.

Thẩm tra dự thảo Nghị quyết hướng dẫn một số hoạt động của Hội đồng nhân dân các cấp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Khắc Định nêu rõ, về sự cần thiết ban hành Nghị quyết, Thường trực Ủy ban Pháp luật nhận thấy, trong quá trình thi hành Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và HĐND đã cho thấy một số nội dung của các luật này còn chưa đủ cụ thể làm cho các địa phương gặp khó khăn, lúng túng trong quá trình thực hiện. Nhiều địa phương đã có ý kiến đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm ban hành văn bản hướng dẫn chung để thực hiện một số nội dung trong tổ chức và hoạt động của HĐND các cấp. Việc Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết để hướng dẫn hoạt động của HĐND phù hợp với thẩm quyền đã được quy định tại Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và Luật Tổ chức chính quyền địa phương. Vì vậy, Ủy ban thống nhất với sự cần thiết ban hành Nghị quyết của UBTVQH hướng dẫn một số hoạt động của HĐND các cấp.

Về hồ sơ dự thảo Nghị quyết, Ủy ban Pháp luật nhận thấy, hồ sơ dự thảo Nghị quyết được Ban soạn thảo chuẩn bị công phu, kỹ lưỡng. Trong quá trình xây dựng dự thảo Nghị quyết, Ban soạn thảo đã tổ chức một số hội nghị lấy ý kiến của các địa phương, xin ý kiến của Chính phủ, các chuyên gia và cơ quan, tổ chức có liên quan. Hồ sơ dự thảo Nghị quyết đã chuẩn bị đầy đủ, bao gồm Tờ trình, dự thảo Nghị quyết, Báo cáo tổng kết, Báo cáo đánh giá tác động, Bản tổng hợp ý kiến góp ý của các cơ quan, tổ chức, cá nhân, ý kiến của Chính phủ về dự thảo Nghị quyết và Báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến của Chính phủ.

Cơ bản nhất trí với Tờ trình và báo cáo Thẩm tra, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Hà Ngọc Chiến, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Văn Giàu cho ý kiến vào Điều 2 của Dự thảo Nghị quyết. Theo thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, khoản 1 Điều 2 quy định đối với những vấn đề phát sinh trong thời gian giữa hai kỳ họp thuộc thẩm quyền của HĐND thì Thường trực HĐND triệu tập kỳ họp HĐND bất thường. Tuy nhiên cách viết “kỳ họp bất thường” sẽ không rõ nghĩa, gây ra việc hiểu không chính xác. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo có cách viết phù hợp hơn.

Cho ý kiến tại phiên họp, Tổng Thư ký - Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc chỉ ra rằng, Điều 1 Dự thảo Nghị quyết quy định trong thời gian giữa hai kỳ họp thường lệ, khi có ít nhất một phần ba tổng số đại biểu HĐND yêu cầu thì Thường trực HĐND xem xét, quyết định tổ chức kỳ họp HĐND bất thường. Tuy nhiên, theo Chủ nhiệm Nguyễn Hạnh Phúc, cần quy định chặt chẽ hơn nữa về nội dung này vì tại mục 3 Điều 97 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương đã quy chi tiết về thẩm quyền này.

Tại phiên họp, Trưởng Ban Công tác đại biểu Trần Văn Túy đã thay mặt Ban soạn thảo giải trình, tiếp thu ý kiến góp ý của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Biểu quyết tại phiên họp, 100% các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành việc thông qua Nghị quyết ban hành Quy chế hướng dẫn tổ chức và hoạt động của Hội đồng nhân dân.

Ngọc Mai