Tuyển sinh trường chuyên Hà Nội: Cần chăm hay... sáng tạo?

Theo điều kiện dự tuyển vào lớp 6 trường THPT Chuyên Hà Nội-Amsterdam, học sinh phải có bài kiểm tra cuối năm lớp 1, lớp 2 đạt điểm 10, duy nhất 1 điểm 9, còn bài kiểm tra cuối năm lớp 3, 4, 5 phải đạt điểm 10 tuyệt đối.

Bình luận về điều kiện tuyển sinh này, GS.TSKH Phạm Phố, nguyên Hiệu trưởng trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Sài Gòn cho rằng đây là quyền của trường, nhưng xét về mặt khách quan, các học sinh rất khó đạt được điều kiện này. Trong trường hợp có những học sinh đáp ứng được điều kiện dự tuyển nói trên thì GS Phố cũng tin rằng nhiều em trong đó chưa chắc đã thông minh.

"Điểm số không thể hiện tất cả, điểm cao chưa chắc đã thông minh. Nhiều khi học sinh đạt được điểm số cao là nhờ chuyên cần, học thuộc lòng. Trường chuyên đòi hỏi các em phải có sự thông minh, sáng tạo vì đó là nơi đào tạo nhân tài tương lai cho đất nước.

Chính vì thế, ra điều kiện tuyển sinh như vậy chỉ làm khó cho học sinh, phụ huynh và các nhà chức trách phụ trách vấn đề đó", GS.TSKH Phạm Phố nói.

Nguyên Hiệu trưởng trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Sài Gòn cũng chỉ ra rằng, quá trình phát triển trí óc không phải là một đường thẳng. Thông thường, những học sinh chuyên cần, học thuộc lòng có thể đạt điểm cao ở cấp dưới, nhưng khi lên cao lại đuối sức, điểm số bị thấp đi, nhất là trong giai đoạn học đại học bởi học sinh chỉ chuyên cần là đạt điểm cao thì sự thông minh, óc suy xét, phán đoán những vấn đề mới mẻ hầu như không có.

Việc đặt ra yêu cầu quá cao đối với thí sinh dự tuyển vào trường chuyên Hà Nội khiến GS.TSKH Phạm Phố tin rằng sẽ phần nào tạo nên tâm lý "chạy điểm" cho con em ngay từ cấp dưới để có được học bạ hoàn hảo. Bản thân các học sinh cũng bị hướng vào chuyện chạy theo điểm, chứ không phải vấn đề trí tuệ, phát triển toàn diện.

Để đủ điều kiện dự tuyển vào lớp 6 trường THPT Chuyên Hà Nội-Amsterdam, học sinh phải trải qua vòng xét hồ sơ khắt khe

"Đó là một nguy cơ đào tạo không toàn diện, khiến cho các em phát triển trong tương lai rất khó, bởi khi chạy theo điểm số thì trí thông minh sẽ kém đi, các em chỉ cần học thuộc bài, trả bài đầy đủ để đạt điểm cao", GS Phố lo ngại.

Cho rằng đòi hỏi học sinh vào trường chuyên điểm trung bình phải từ 9 trở lên đã là rất tốt, một lần nữa vị chuyên gia nhấn mạnh, việc học tập ở phổ thông chưa thể nói lên điều gì, quan trọng nhất là giai đoạn học đại học. Thực tế cho thấy, nhiều người học phổ thông không phải lúc nào cũng đạt điểm 9, 10 nhưng khi lên đại học họ lại phát triển rất tốt. Đó là nhờ trí thông minh, sự sáng tạo, nhìn xa của họ, không chú trọng học tủ, học thuộc lòng.

Nhìn rộng ra, trước nhiều băn khoăn về việc có nên xóa bỏ trường chuyên, GS.TSKH Phạm Phố cho rằng, trường chuyên có cái hay của nó, vấn đề là phải đào tạo cho đúng nghĩa là trường chuyên.

Hiện nay, nhiều học sinh học trong các trường này chưa chắc đã là chuyên vì phụ huynh muốn đưa các em vào đó để phát triển nhưng trình độ của các em lại bị chậm, chưa đuổi kịp các bạn, gây khó khăn cho việc học tập của các em.

"Các nước khác cũng có trường chuyên, trường năng khiếu nhưng những trường đó rất hạn chế, không tràn lan và đào tạo những người giỏi cho tương lai.

Còn ở Việt Nam, tỉnh, thành phố nào cũng có trường chuyên, chưa kể trong các trường đại học còn có trường THPT chuyên, trường năng khiếu.

Ý đồ xây dựng những trường đó là tốt nhưng quá trình thực hiện lại không tốt. Ngay cả việc xây dựng trường đại học quốc gia ở ta cũng khác với nơi khác.

Ở trường đại học quốc gia, thầy phải giỏi, trang thiết bị hiện đại, đầy đủ để đào tạo nhân tài trong tương lai, còn người bình thường để trường khác đào tạo. Trường đại học quốc gia không nên ôm đồm nhiều trường, đa ngành, nhiều học sinh, bởi quan điểm đó đẻ ra lớp trung gian đại học vùng", GS.TSKH Phạm Phố phân tích.

Thành Luân