Tương lai nào cho miền Đông Ukraine sau một loạt lãnh đạo bị ám sát?

Hàng loạt chỉ huy phe ly khai bị ám sát

Ngày 31/8 vừa qua, lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, ông Alexander Zakharchenko, 42 tuổi, đã thiệt mạng trong một vụ nổ tại quán cà phê ở thành phố Donetsk. Vệ sĩ của ông Zakharchenko cũng tử nạn trong vụ nổ và có 11 người khác bị thương.

Ông Zakharchenko trở thành một trong những nhân vật lãnh đạo mới nhất ở miền Đông Ukraine bị sát hại, sau một loạt vụ ám sát thủ lĩnh tại Donbass.

Hồi tháng 2/2017, một trong những thủ lĩnh nổi tiếng nhất của lực lượng ly khai ở Donbass là Mikhail Tolstykh, 36 tuổi có biệt danh Givi, đã bị ám sát trong một vụ nổ tại văn phòng của ông ở ngoại ô Donetsk.

Vào năm 2016, thủ lĩnh Arsen Pavlov, hay còn được biết đến với biệt danh Motorola, tử nạn khi quả bom đặt trong thang máy tòa chung cư của ông phát nổ. Khi đó, phe ly khai quy trách nhiệm cho Ukraine về cái chết của vị lãnh đạo này, song phía Kiev bác bỏ cáo buộc.

Lãnh đạo Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng, ông Alexander Zakharchenko. Ảnh: UPI.

Theo DW, tổng cộng, gần 10 chỉ huy cấp cao của phe ly khai đã bị sát hại trong ba năm qua, trong khi nhiều người khác qua đời đột ngột vì bệnh tật hay tự sát.

Đầu năm 2017, ông Valeri Bolotov, 46 tuổi, lãnh đạo đầu tiên của Cộng hòa Nhân dân Luhansk tự xưng, được phát hiện tử vong tại căn hộ của ông này ở Moscow (Nga). Nguyên nhân tử vong được xác định là do suy tim, song một số phương tiện truyền thông cho rằng vị chính trị gia này đã bị đầu độc.

Trước đó, ông Gennadiy Tsypkalov, 43 tuổi và là trợ lý thân cận của ông Bolotov, được cho là đã tự sát vào năm 2016 trong thời gian bị giam giữ. Cái chết của ông Tsypkalov khi đó cũng khiến dư luận hoài nghi rằng ông đã bị ám sát.

Tương lai nào cho miền Đông Ukraine?

Vài giờ sau khi ông Zakharchenko bị ám sát, "Phó Thủ tướng" 37 tuổi Dmitry Trapeznikov đã được bầu làm người đứng đầu tạm thời của DPR.

Tờ RBC dẫn ý kiến của chuyên gia quân sự Nga Boris Rozhin cho rằng, các ứng cử viên tiềm năng nhất cho vị trí người lãnh đạo chính thức của DPR bao gồm ông Dmitry Trapeznikov, Bộ trưởng Timofeev và Chủ tịch Hội đồng Nhân dân DPR Denis Pushilin.

Triển vọng hòa bình lâu dài ở Đông Ukraine dường như ngày càng trở nên mờ mịt sau khi hàng loạt thủ lĩnh ly khai bị ám sát. Ảnh: Reuters.

Cho dù Donetsk có lãnh đạo mới thì dư luận vẫn lo ngại cái chết của ông Zakharchenko có thể đẩy miền Đông Ukraine quay trở lại cuộc xung đột đẫm máu như 4 năm về trước, khi phe ly khai tố Ukraine đứng sau vụ án và tuyên bố sẽ trả thù.

"Tôi cho rằng đây là tình huống nghiêm trọng có thể phá hủy tiến trình hòa bình ở miền Đông Ukraine và làm gián đoạn các cuộc đàm phán quốc tế về thực hiện thỏa thuận ngừng bắn (Minsk) cũng như hỗ trợ nhân đạo cho vùng Donbass", Oleg Ignatov, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính trị Nga, bình luận.

Mời độc giả xem video: Bản tin về vụ ông Alexander Zakharchenko bị sát hại (Nguồn: Youtube)

Tuy nhiên, một số chuyên gia khác lại cho rằng vụ việc này có thể không gây ảnh hưởng "hữu hình" đến cuộc đàm phán hòa bình tại Minsk (Belarus), vốn đã bị đình trệ trong thời gian gần đây.

Stefan Meister, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Trung và Đông Âu của Quỹ Robert Bosch (Đức), nhận định: “Zakharchenko không bao giờ là trung tâm thúc đẩy việc thực thi thỏa thuận (Minsk)”.

Chuyên gia Stefan Meister nhấn mạnh điều quan tâm nhất hiện nay là “nước cộng hòa nhân dân tự xưng” này sẽ hoạt động như thế nào sau khi nhân vật chủ chốt bị sát hại.

“Rõ ràng là Nga chịu trách nhiệm đặc biệt liên quan đến cuộc đàm phán hòa bình ở Minsk”, chuyên gia Susan Stewart của Viện nghiên cứu Quốc tế và An ninh Đức (SWP) nói.

Thiên An (T.H)