Tương lai của động cơ đốt trong đang khép lại

Tuần qua, khắp các mặt báo viết về chiếc Tesla 3 bắt đầu đi vào sản xuất. Sau đó vài ngày, Volvo thông báo tất cả mẫu xe của hãng sản xuất kể từ 2019 đều sử dụng động cơ điện. Thông báo đưa ra trước một ngày khi Pháp tuyên bố cấm bán ôtô động cơ đốt trong, bắt đầu từ 2040.

"Đó là một chiến thuật PR khá thông minh của Volvo", Tim Urquhart, nhà phân tích của IHS Markit, cho biết. "Tuy nhiên, lời thông báo bao hàm một ý nghĩa khác".

Từ 2019, Volvo ngừng sản xuất những mẫu xe chạy 100% bởi động cơ xăng hoặc dầu.

Chiến lược vừa đưa ra của nhà sản xuất ôtô Thụy Điển dự báo trước về "một chương mới trong lịch sử ngành bốn bánh" sau hơn một thế kỷ thống trị bởi động cơ đốt trong. Như lời ông Hakan Samuelsson, Giám đốc điều hành Volvo nói: "Thông báo đánh dấu sự kết thúc của những mẫu xe chạy 100% bởi động cơ xăng hoặc dầu của chúng tôi".

Volvo sẽ có 3 dòng động cơ chính, bao gồm động cơ điện, plug-in hybrid và hybrid. Trong giai đoạn 2019-2021, công ty sẽ bán ra 5 mẫu xe diện, bao gồm 3 chiếc Volvo và 2 chiếc thuộc thương hiệu cao cấp Polestar.

Nhà máy mới của Volvo tại Mỹ sẽ là một trong những nơi sản xuất xe điện của hãng, Samuelsson cho biết trong cuộc họp báo tuần trước. Ông không tiết lộ thông tin cụ thể về những mẫu xe sản xuất tại nhà máy vào 2018 hay khi nào, nhưng ông nói rằng tất cả dòng xe điện Volvo xây dựng dựa trên nền tảng hiện tại.

Chiến lược mới đi ngược lại những gì Volvo từng dự báo, vì hãng cho rằng xe điện không thể mang mức lợi nhuận hấp dẫn. Báo cáo năm 2016 của Volvo củng cố cho luận điểm trên, các chuyên gia dự đoán, kinh doanh xe điện đem đến nhiều rủi ro và giá thành bộ pin đang ở mức cao.

Tiến bộ kỹ thuật là nguyên nhân khiến mọi thứ đảo ngược. Theo một nghiên cứu của công ty đầu tư UBS, giá thành bộ pin đã giảm đáng kể, và giới chuyên gia dự đoán rằng ôtô điện sẽ có giá bán tương đương ôtô động cơ đốt trong vào năm 2018.

"Mọi thứ đang thay đổi, và chúng ta cần đưa ra những quyết định mới, Samuelsson nói. "Giá thành bộ pin đã giảm, và quãng đường sử dụng đang ngày một xa hơn". Vị CEO thừa nhận sự thành công của Tesla, và tuyên bố rằng, thông báo mới khiến Volvo trở thành "hãng xe sang thứ 2 trên thế giới chuyển sang động cơ điện".

Volvo đang bán ra thị trường phiên bản plug-in hybrid của XC90 và dòng crossover cỡ lớn S90/V90, nhưng sức ảnh hưởng còn rất thấp. Theo số liệu của công ty phân tích và thống kê AID, chỉ 2,4% trong số 82.726 chiếc Volvo bán tại Mỹ năm 2016 là xe hybrid. Tại châu Âu, thị trường lớn nhất của Volvo, chỉ có 4% xe hybrid trong số 290.004 xe bán ra năm 2016.

Rào cản tiêu chuẩn khí thải

Volvo cho biết, việc đưa ra chiến lược mới là nhằm đáp ứng tiêu chuẩn khí thải nghiêm ngặt ở 3 thị trường lớn nhất của hãng, gồm châu Âu, Mỹ và Trung Quốc. Châu Âu quy định các nhà sản xuất xe hơi phải giảm mức khí thải còn 95 gram/km khí CO2 từ 2021. Trung Quốc quy định 78 gram/km từ 2020, và Mỹ quy định 90 gram/km từ 2025.

Ôtô động cơ diesel đang sụt giảm tại châu Âu sau bế bối gian lận khí thải của Volkswagen. Thực tế, ôtô chạy bằng động cơ diesel sinh ra khí CO2 ít hơn từ 15-20% so với ôtô chạy xăng cùng loại. Chính việc quay lưng với động cơ diesel, người châu Âu đang khiến lượng CO2 tăng cao.

Bê bối gian lận khí thải của Volkswagen là một cú sốc lớn trên toàn cầu.

"Diesel là "vũ khí chính" mang lại lợi nhuận cho Volvo, và bây giờ họ phải đưa ra kế hoạch B", Matthias Schmidt, chuyên gia phân tích thị trường ôtô của AID, cho biết.

Theo số liệu của AID, doanh số xe diesel của Volvo chiếm 83% trong 2016, vượt qua cả 3 đối thủ trực diện là BMW (73%), Mercedes (70%) và Audi (68%). Chỉ xếp dưới Land Rover (96%) và Jaguar (84%).

Tính riêng thị trường Đức, doanh số bán xe diesel đã giảm xuống 39% trong 6 tháng đầu năm nay, theo số liệu của cơ quan phụ trách xe cơ giới của Đức (KBA). Bởi thế, "Volvo sẽ không phát triển bất kỳ một động cơ diesel mới nào nữa", Samuelsson cho hay.

Không riêng gì Volvo, các thương hiệu hạng sang đang bám đuổi xu thế điện khí hóa. Audi cho biết sẽ giới thiệu 3 mẫu xe điện vào năm 2020. Tập đoàn Volkswagen tiết lộ, 1/3 tổng doanh số bán xe sẽ đến từ xe điện hoặc hybrid vào 2025. Mercedes bắt đầu bán ra 10 mẫu xe điện từ 2022. Jaguar vừa ra mắt I-Pace, mẫu xe điện đầu tiên trong lịch sử của hãng.

Hướng đi trước mắt là hybrid

Thông báo của Volvo có thể khiến nhiều người nhầm lẫn, rằng công ty sẽ áp dụng động cơ bằng điện hoàn toàn như Tesla. Nhưng thực tế không phải, 3 dòng xe chính của hãng bao gồm động cơ điện, plug-in hybrid và hybrid. Vị CEO của Volvo dự đoán, phần lớn doanh thu trong tương lai gần đến từ xe hybrid.

Xe hybrid sử dụng một động cơ điện 48V hỗ trợ cho động cơ đốt trong lúc tăng tốc và một vài thời điểm nhất định, bằng cách tích năng lượng hao tổn từ quá trình phanh. Động cơ điện trong xe hybrid chỉ mang tính hỗ trợ. Nhà cung cấp Continental dự đoán, vào năm 2020, 4 triệu xe sản xuất trên toàn thế giới sẽ sử dụng công nghệ hybrid.

Hybrid là bước chuyển quan trọng dẫn tới tương lai dùng động cơ điện hoàn toàn, Christoph Stuermer, nhà phân tích chính của PwC's Autofacts nhận định.

Henrik Green, Trưởng phòng nghiên cứu và phát triển của Volvo cho biết, Volvo vẫn bán các mẫu xe động cơ đốt trong truyền thống, nhưng sẽ dừng hẳn vào năm 2025, thời điểm những chiếc xe sản xuất trước 2019 kết thúc chu kỳ sản phẩm.

Thế Anh