Tượng 12 con giáp khỏa thân dung tục: Không hiểu tạc tượng theo triết lý gì?

Khu du lịch Hòn Dáu, quận Đồ Sơn, TP Hải Phòng cho xây dựng vườn tượng 12 con giáp ngay trên khu "Đà Lạt Thu Nhỏ", nơi thu hút trẻ em trong các mùa du lịch. Tượng được đặt thành hàng hướng ra phía lối đi gây ấn tượng mạnh. Dưới các bức tượng đều có chú thích rõ loại con giáp. Điều đáng nói là tất cả các bức tượng này đều được làm bằng đá xanh nguyên khối, ở dạng trần truồng, phô bày rõ các bộ phận sinh dục. Tuy trên đầu hình con vật nhưng phía dưới thân lại là hình người, đặc biệt lại khắc họa rõ nét giới tính nam và nữ.

Bộ tượng 12 con giáp mang ý nghĩa phồn thực đang gây xôn xao dư luận.

Những bức tượng 12 con giáp này đã được Công ty cổ phần Quốc tế Hòn Dấu đặt trang trí trong vườn tượng của resort (Đồ Sơn, Hải Phòng) hơn 10 năm nay. Tuy nhiên, trong vài ngày qua, bức tượng 12 con giáp này mới thu hút sự chú ý của dư luận với nhiều luồng ý kiến trái chiều khác nhau.

Đánh giá về bộ tượng 12 con giáp, nhiều ý kiến nhìn nhận trên góc độ khác lạ, nghệ thuật nhưng đa số ý kiến đều cho rằng những bức tượng 12 con giáp đầu thú hình người khỏa thân trông rất phản cảm, thậm chí thô tục không có tính thẩm mỹ nào, đặc biệt những bức tượng này lại đặt ở một khu vực vui chơi của resort, nơi có rất nhiều trẻ nhỏ.

Khá buồn cười là ngay sau khi thấy dư luận phản ứng gay gắt thì phía nhà quản lý resort lập tức cho chỉnh sửa bằng cách mặc "đồ bơi" hay "đóng khố" cho các bức tượng. Và các ý kiến tranh cãi gay gắt hơn từ đây.

Theo họa sỹ Vi Kiến Thành, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, thì bộ tượng 12 con giáp khỏa thân không những không có tính thẩm mỹ mà còn rất phản cảm.

"Ở một số nước trên thế giới, người ta tạc tượng nhân sư tức đầu người - mình thú, nhưng bộ tượng 12 con giáp ở Hải Phòng thì ngược lại là đầu thú - mình người. Họ làm tượng nhân sư để hướng đến giá trị nhân văn. Còn ở đây không hiểu theo triết lý gì mà lại làm ngược lại. Xét về tư duy là rất tùy tiện. Chính vì thế mà không có giá trị gì về mặt nhân văn cả", họa sĩ Vi Kiến Thành nói.

Hơn nữa, cũng theo họa sĩ Vi Kiến Thành, xét về mặt nghệ thuật thì đây là những sản phẩm tùy tiện theo kiểu "đơn đặt hàng", do đó dư luận mới phản ứng cho rằng tượng rất phản cảm.

Một bức tượng trong bộ điêu khắc

Đồng tình với ý kiến này, GS Ngô Đức Thịnh (Nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hóa Việt Nam) cũng cho rằng, những bức tượng hình người đầu thú ở Hải Phòng không có giá trị về mặt nghệ thuật, cũng không mang ý nghĩa, biểu tượng cho 12 con giáp. Và những bức tượng này không phù hợp với thuần phong mỹ tục của dân tộc Việt Nam.

Xôn xao trước vụ việc này tác giả của bộ tượng 12 con giáp là nhà điêu khắc nổi tiếng trong nước, ông Trần Minh Tuấn cho hay: 12 bức tượng này là sản phẩm của trại sáng tác điêu khắc quốc tế được tổ chức 1/2007 tại Hòn Dấu. Ban đầu, những bức tượng này được đặt ở rìa biển và trong các hàng cây, tuy nhiên những năm gần trở lại đây tượng mới được ban quản lý sắp xếp lại và gom vào một chỗ với tên gọi “Vườn 12 con giáp”.

Tác giả bộ tượng này cho biết: "Tôi sáng tác bộ tượng này dựa trên văn hóa phồn thực Việt Nam: diễn tả, ca ngợi sự sinh sôi nảy nở của nòi giống. Không có cách nào diễn tả cụ thể bằng bộ phận sinh dục nam, nữ. Trong bộ tượng này tôi cũng mô tả tạm thời phân ra 6 giống đực, 6 giống cái. Bộ tượng vừa ca ngợi vẻ đẹp hình thể, vừa mô tả vẻ đẹp tâm hồn.

Đương nhiên trong tác phẩm nghệ thuật việc mô tả về thân thể, bộ phận sinh dục như các trang mạng xã hội đưa lên và cho rằng nó nhạy cảm, thậm chí phản cảm nếu hiểu theo góc độ dung tục thì nó sẽ là dung tục. Còn nếu nhìn ở góc độ nghệ thuật thì nó sẽ diễn tả theo nghệ thuật mang tính tuân thủ đầy đủ mà bản thân con người ai cũng có".

Huy Phạm