Tuần hỗn loạn đảo lộn thế cờ của ông Biden và ông Trump

Khởi hành từ quê nhà ở bang Delaware, ông Joe Biden bay vút lên bầu trời trên chiếc Không lực Một, cùng với sự thăng hoa trong sự nghiệp chính trị của mình, theo Guardian.

Cách đó hàng nghìn km, một số vị khách bất ngờ vừa đến khu nghỉ dưỡng ở Florida của cựu Tổng thống Donald Trump, nhưng không phải để thưởng thức tiệc rượu.

Vào khoảng 9h sáng 8/8, các nhân viên FBI bắt đầu khám xét dinh thự Mar-a-Lago để tìm những thông tin mật mà ông Trump đã mang về kể từ khi rời Nhà Trắng.

Đó từng là câu chuyện của hai tổng thống Mỹ: Ông Biden ở đỉnh cao sự nghiệp và nhận được nhiều lời ca ngợi, trong khi ông Trump lại đang bị điều tra vì có khả năng vi phạm Đạo luật Gián điệp.

Tuy nhiên, với diễn biến dễ đảo ngược của chính trị Mỹ vào năm 2022, kết quả ai thắng, ai thua trong tuần đã khó có thể đoán định hơn.

Chiến thắng lớn của ông Biden

Đối với ông Biden, chắc chắn, đó là một sự thúc đẩy rất cần thiết sau nhiều tháng bế tắc, tỷ lệ ủng hộ thấp và đồn đoán cho rằng ông có thể phải đối mặt với một đối thủ từ đảng Dân chủ của mình trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.

Ngược lại, ông Trump dường như cũng kết thúc tuần lễ với sự ủng hộ trong đảng mạnh mẽ hơn. Trước đó, cựu tổng thống Mỹ từng phải đối mặt với sự bất đồng quan điểm ngày càng tăng do những tiết lộ từ Ủy ban điều tra về vụ bạo loạn ngày 1/6/2021.

FBI bất ngờ khám xét nhà ông Trump hôm 8/8. Ảnh: AP.

Tuy nhiên, tuyên bố của ông về việc bị cơ quan thực thi pháp luật "đột kích" khu nghỉ dưỡng đã thúc đẩy việc các đảng viên Cộng hòa đoàn kết ủng hộ ông.

Kết quả là, cả ông Biden và ông Trump, đã được tiếp động lực chính trị khi họ cần nhất. Các sự kiện gần đây chứng minh rằng họ vẫn có nhiều khả năng trở thành đối thủ của nhau trong cuộc chạy vào Nhà Trắng vào năm 2024.

Tại khu nghỉ dưỡng của ông Trump, các nhân viên FBI báo cáo đã thu giữ 11 bộ thông tin mật. Nhiều hồ sơ trong số đó được đánh dấu là "tuyệt mật", cùng với bìa, ghi chú viết tay và thông tin về "tổng thống Pháp".

Cuộc khám xét kết thúc vào khoảng 18h30 chiều 8/8 và tin đồn đã bùng nổ trên mạng xã hội vài phút sau đó. Sau đó, chính ông Trump đã xác nhận điều này.

Ông cho rằng Mar-a-Lago “hiện bị bao vây, đột kích và bị chiếm đóng bởi một nhóm lớn các đặc vụ FBI. Điều này chưa từng xảy ra đối với một tổng thống Mỹ trước đây”.

Ông Trump tuyên bố cuộc khám xét mang động cơ chính trị. Sau đó, các đảng viên Cộng hòa cũng bày tỏ phản ứng dữ dội đối với việc FBI khám xét khu nghỉ dưỡng của ông Trump.

Cơ hội lật ngược tình thế cho ông Trump

Ngay cả những đảng viên Cộng hòa trước đây từng xa cách với ông Trump cũng cảm thấy phải tuân theo ý chí của những thành viên khác. Lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Mỹ Mitch McConnell cũng yêu cầu "giải thích kỹ lưỡng và ngay lập tức" về những gì đã dẫn đến cuộc khám xét này.

Cựu Phó tổng thống Mike Pence, người có mối quan hệ rạn nứt với ông Trump kể từ vụ bạo loạn Điện Capitol ngày 6/1/2021, cũng khẳng định "việc Bộ Tư pháp tiếp tục có hành động mang tính đảng phái cần được giải quyết”.

Các ứng cử viên tiềm năng đại diện đảng Cộng hòa trong cuộc chạy đua tổng thống vào năm 2024, bao gồm Thống đốc bang Florida Ron DeSantis, cũng đã chỉ trích vụ khám xét của FBI.

Ông Trump rời Tháp Trump vào sáng 10/8 để tới văn phòng của Tổng chưởng lý New York. Ảnh: Reuters.

Các cuộc thăm dò dư luận xác nhận rằng cuộc khám xét của FBI ít nhiều thúc đẩy vị thế của ông Trump trong số các đảng viên Cộng hòa. Một cuộc khảo sát của Morning Consult cho thấy 57% cử tri đảng Cộng hòa và những người độc lập nghiêng về đảng Cộng hòa sẽ bỏ phiếu cho ông Trump, nếu cuộc bầu cử sơ bộ năm 2024 được tổ chức hôm nay.

Điều này theo sau một loạt chiến thắng của các ứng cử viên được ông Trump hậu thuẫn trong những cuộc bầu cử sơ bộ.

Doanh nhân Tim Michels đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa cho chức thống đốc bang Wisconsin, với sự ủng hộ của ông Trump. Hầu hết 10 thành viên đảng Cộng hòa bỏ phiếu để luận tội ông Trump đều đã nghỉ hưu hoặc đã mất ghế.

Tại Hội nghị Hành động Chính trị của đảng Bảo thủ (CPAC) gần đây ở Dallas, Texas, 69% người tham dự cho biết họ muốn ông Trump trở thành ứng cử viên của đảng Cộng hòa vào năm 2024, bỏ xa Thống đốc DeSantis với 24%.

“Ông ấy nổi tiếng hơn bao giờ hết”, Jim McLaughlin, người thực hiện cuộc thăm dò, cho biết.

Tuy nhiên, ngay cả khi ông Trump có vị thế vững chắc hơn trong đảng Cộng hòa, việc ông là cựu tổng thống Mỹ đầu tiên bị FBI khám xét nhà có thể đưa thêm lý do khiến các cử tri ôn hòa và độc lập không ủng hộ ông.

Wendy Schiller, một giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Brown, nhận định sự bảo vệ nhanh chóng của đảng Cộng hòa đối với ông Trump không nhất thiết phải được coi như một cách tiếp cận trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.

“Họ đang sử dụng Donald Trump để đến miền đất hứa vào tháng 11, nhưng ngay khi họ đến đó, tôi không rõ rằng họ có trung thành đặc biệt với ông ấy hay không. Họ không cần phải làm vậy”, Schiller nói thêm.

“Một khi họ có được Quốc hội, đặc biệt là nếu họ có được Thượng viện và nếu Ron DeSantis thắng lớn ở Florida để tái cử, ông ta không cần Donald Trump để có được đề cử hoặc chức vụ tổng thống”, bà Schiller cho hay.

Dù động cơ của họ là gì, những lời lẽ quá khích và liều lĩnh của đảng Cộng hòa cũng đi kèm với mặt tối và nguy hiểm. Những lời lẽ bạo lực ngập tràn các cuộc phòng chat trực tuyến ủng hộ ông Trump.

Hôm 14/8, một người đàn ông có vũ trang đã cố gắng xâm phạm khu vực kiểm tra an ninh tại một văn phòng của FBI ở Ohio, sau đó bỏ trốn. Người này sau đó đã bị bắn chết.

Trong khi đó, các mối nguy liên quan đến pháp lý của ông Trump vẫn tiếp tục gia tăng.

Kịch bản về màn tái đấu vào năm 2024

Ngay cả khi ông Trump kích hoạt Tu chính án thứ 5 hơn 440 lần trong cuộc thẩm vấn vào ngày 10/8 để từ chối câu hỏi điều tra về hoạt động kinh doanh của gia đình, ông Biden đã có mặt tại Nhà Trắng để ăn mừng một chiến thắng khác.

Ông ký đạo luật lưỡng đảng để rót hàng tỷ USD vào việc chăm sóc các cựu chiến binh từng tiếp xúc với các hố đốt độc hại.

Tổng thống Mỹ Joe Biden và Phó tổng thống Kamala Harris. Ảnh: AP.

Đó là một trong số những chiến thắng đối với ông Biden, người từng có tỷ lệ ủng hộ giảm xuống dưới 40% vào tháng trước - thậm chí còn tệ hơn cả ông Trump - vì lạm phát, chương trình nghị sự bị đình trệ,...

Tuy nhiên, câu chuyện đã nhanh chóng thay đổi chỉ trong vài tuần, ngay cả khi ông Biden mắc Covid-19. Quốc hội Mỹ đã gửi các dự luật đề cập đến bạo lực súng đạn và thúc đẩy lĩnh vực sản xuất công nghệ cao tới bàn làm việc của ông.

Tổng thống Mỹ cũng đã có được "mảnh ghép cuối cùng" trong chương trình nghị sự kinh tế của mình, với việc thông qua dự luật trị giá 740 tỷ USD để chống lại biến đổi khí hậu, trong khi giảm chi phí thuốc kê đơn. Trước đó, dự luật này được coi là "đã chết".

Ngoài ra, giá xăng lần đầu tiên giảm xuống dưới 4 USD/gallon kể từ tháng 3, lạm phát dường như đang ổn định và nền kinh tế có thêm 528.000 việc làm tháng 7, đưa tỷ lệ thất nghiệp xuống 3,5%, mức thấp nhất trong nửa thế kỷ.

Bên cạnh đó, ông Biden đã ra lệnh tiêu diệt thành công thủ lĩnh Al Qaeda Ayman al-Zawahri ở Afghanistan. Đây là đòn giáng mạnh nhất vào mạng lưới khủng bố này kể từ sau cái chết của Osama Bin Laden. Các đảng viên Dân chủ và Nhà Trắng hy vọng chuỗi chiến thắng sẽ vực dậy vận mệnh chính trị của họ trong thời gian cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.

Trong khi đó, Bob Shrum, thuộc Đại học Nam California Dornsife, không ủng hộ quan điểm cho rằng vị thế của ông Trump đã được củng cố bởi cuộc khủng hoảng mới nhất.

Ông Shrum nhận định ông Trump vẫn là “thế lực chi phối trong đảng Cộng hòa”, nhưng ông ấy không còn tầm ảnh hưởng như một năm trước.

Cuộc bầu cử năm 2024 còn khá xa. Hầu hết nhà bình luận đều đồng ý rằng bất chấp tất cả điều chưa biết mà cả ông Biden và ông Trump phải đối mặt, một trận tái đấu giữa hai người vẫn là kịch bản có khả năng xảy ra nhất.

Lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, tư gia cựu tổng thống bị khám xét FBI vẫn chưa lên tiếng dù đã 3 ngày trôi qua kể từ khi bất ngờ khám xét khu nghi dưỡng Mar-a-Lago tại bang Florida của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Vân Đinh